Snel nieuwe regeringen!

Bij de verkiezingen van 9 juni kwam N-VA onverwachts als grootste partij uit de bus. Als een meester in communicatie eiste haar voorzitter die avond publiekelijk de overwinning op, hoewel de feitelijke cijfers een ander verhaal vertelden: Vlaams Belang was de enige echte overwinnaar.

Beide partijen eindigden met 31 zetels in het Vlaams Parlement, een uitslag die zowel de mainstreammedia als Bart De Wever een zucht van opluchting ontlokte. Want een coalitie van N-VA met Vlaams Belang kon geen meerderheid vormen. Het cordon sanitaire bleef dus intact, politieke chaos werd vermeden en België kon opnieuw worden ‘gered’.

Kansen

Intussen veroorzaakte de onverwachte overwinning van de MR in Wallonië, samen met de comeback van Les Engagés, een schok in het Belgische politieke landschap: een centrumrechtse coalitie zonder PS leek plots mogelijk, iets wat in tijden niet meer was voorgekomen.

Op de verkiezingsavond zagen politieke commentatoren in Vlaanderen meteen kansen voor een snelle coalitievorming: Vooruit had het dankzij de rehabilitatie van Conner Rousseau ondanks alles behoorlijk gedaan. En volgens voorzitter Sammy Mahdi had zijn partij CD&V zich staande weten te houden. Een tripartite met N-VA leek voor de hand te liggen.

Ook voor het Belgische establishment leek dit een droomscenario. Er werd al gefantaseerd over een federale regering met de vijf ‘winnende’ partijen, een spiegel van de regionale coalities, en dan nog geleid door een Vlaams-nationalist: onverwacht en ongezien. Dat de N-VA voor de derde keer op rij verloor, CD&V haar slechtste resultaat ooit haalde en Vooruit het op een na slechtste, werd handig verzwegen.

Enkele kritische stemmen

Enkele kritische stemmen lieten zich horen: een verdwaasde economist die wees op de onmogelijke kloof tussen de socio-economische standpunten van Vooruit en MR, en een verguisde historicus die de diepe constitutionele verschillen tussen N-VA en MR durfde te benoemen. Maar ach, een kniesoor die daarom maalt… ‘Tout ira bien, Sa Majesté le Roi.’

De roep van het Vlaams Belang vond geen gehoor bij De Wever. Hij werd benoemd tot informateur en later formateur op federaal niveau om allereerst de staatsfinanciën aan te pakken. Matthias Diependaele mocht het Vlaamse masseerwerk starten, met wellicht een linksere inslag dan de vorige Vlaamse regering onder Jan Jambon. Had de kiezer immers de kaarten niet zo gelegd?

Overboord

Verkiezingsbeloftes werden snel overboord gegooid: een tijdelijk kernkabinet van twee jaar? Niet meer nodig, onmiddellijk ‘doorpakken’. Een grondige staatshervorming richting confederalisme? Niet hoogdringend, verpakt en opgeborgen in een werkgroep.

Intussen weten we dat de door N-VA vooropgestelde deadlines voor een federale supernota en een regionale landingsnota niet werden gehaald. De coalitiepartners waren het niet eens met de respectievelijk te ‘rode’ of te ‘gele’ voorstellen van N-VA.

Meer dan honderd dagen na de verkiezingen is er nog steeds geen Vlaamse, federale of Brusselse regering, en dit stuit op enig onbegrip bij de mainstreammedia en in Belgicistische kringen. Wie droomt van een politieke consensus zonder de diepe socio-economische, communautaire en – in Brussel nu ook religieuze – tegenstellingen onder ogen te zien, kan al eens ruw ontwaken.

Waanzin

Het land blijkt wederom onbestuurbaar. De desastreuze budgettaire, economische en sociale toestand vraagt om uitzonderlijke maatregelen. Het Belgische politieke establishment blijft echter vasthouden aan traditionele partijen die zelf aan de basis liggen van de problemen. Men blijft oplossingen zoeken bij diezelfde politieke machten die het land in deze crisis hebben gestort. Wat was ook alweer de definitie van waanzin volgens Einstein?

De tactische verdediging van het cordon sanitaire door De Wever kort voor de verkiezingen was bedoeld om een breed spectrum aan kiezers te verleiden. Maar deze belofte bracht hem niet de snelle macht waar hij op hoopte. Integendeel, hij werd afhankelijk van die kleine partijen die nu weten dat ze ‘onvervangbaar’ zijn, wat wordt bevestigd door de media die stellen dat ‘geen andere coalities mogelijk zijn’, quod non.

Zijn verdediging van het cordon beperkte het zetelverlies, maar tegelijkertijd ook zijn politieke macht.

Ontgoocheling

Als De Wever bereid is al zijn verkiezingsbeloftes in onderhandelingen opzij te schuiven, waarom zou hij dan niet breken met zijn grootste belofte tot behoud van het cordon? Om zijn vroegere politieke droom te realiseren: een rechtseconomisch, maar sociaal beleid in een onafhankelijk Vlaanderen, dat tijdelijk Wallonië en Brussel financieel verantwoord ondersteunt? Is dat niet waar de Vlamingen op wachten?

De vraag blijft: hoe wil Bart De Wever de geschiedenisboekjes ingaan? Als de ultieme redder van Vlaanderen of als de grootste ontgoocheling in de Vlaamse ontvoogdingsstrijd?