Staatshervormingen maken België ondoorzichtiger

Wachtte de krant de warmste dag van het jaar af om het onprettige nieuws te verspreiden? Het artikel staat aangekondigd op de voorpagina en op de bladzijden 18 en 19 van De Standaard krijgt de lezer vandaag de onaangename en harde boodschap in volle kracht te verwerken. ‘Regionalisering veroorzaakt fiscaal labyrint’, meldt de titel nog redelijk omfloerst. De bijbehorende cartoon combineert de woorden belastingen, federale staat, Vlaams gewest, Brussel gewest en Waals gewest en kleeft die in een onwaarschijnlijk ingewikkelde machinerie waarvoor droevig ogende burgers bibberend staan aan te schuiven.

Het artikel laat ook geen ruimte voor onduidelijkheid. Jef Wellens, fiscaal expert van Kluwer, boog zich over de belastingaspecten van de pas in teksten gegoten financieringswetten van de zesde staatshervorming. Het gaat inderdaad over die onoverzichtelijke bundel die zo triomfantelijk werd voorgesteld door staatssecretaris Servais Verherstraeten (CD&V). Het bleek geen opwekkende vakantielectuur. De krant schrijft: ‘De zesde staatshervorming maakt het Belgische belastingsstelsel nog veel complexer dan het al is.’ ‘De vereenvoudiging van de personenbelasting is dood en begraven’, stelt Wellens vast. ‘Verviervoudiging van de fiscale barema’s’ (dat onwoord is blijkbaar niet weg te krijgen), ‘versnippering van belastingsverminderingen’ en ‘tussen de bomen het bos niet meer zien’; de boodschap is duidelijk.

Terwijl iedereen het er over eens is dat ons belastingstelsel drastisch moet vereenvoudigen, maakt die zesde staatshervorming de boel alleen maar ingewikkelder. Dat is slecht nieuws voor ons allen, als belastingbetalers en als burger. Het is goed nieuws voor – of beter, bevestigt de kritiek van – de tegenstanders van deze staatshervorming en regering. Dat is taal die de burger begrijpt: het wordt er nog ondoorzichtiger op. Waar is de tijd dat eenvoud en transparantie werd beloofd? Di Rupo en zijn staatshervormers brengen het duidelijk niet.

Maar er is nog een club die garen zal proberen te spinnen aan deze boodschap: niet deze maar alle staatshervormingen zorgen voor steeds nieuwe complicaties en meer complexe structuren. Handige jongens zullen dat gebruiken als argument tegen ‘méér Vlaanderen’. Dat is nu de schuld van de Vlaamse Beweging met haar eis om deelstaten op te richten, zal een voorspelbare kritiek klinken.

In de mate de Vlaamse Beweging en het V-project inderdaad streven naar de uitbouw van volwaardige deelstaten naast een volwaardige federale overheid, snijdt die kritiek hout. Het is echter evengoed een verwijt aan degenen die tot elke prijs een volwaardig Belgisch niveau in stand willen houden. Deze nog onduidelijkere fiscaliteit hebben we te danken aan het basisuitgangspunt van partijen als Open Vld die mordicus blijven zweren bij de ‘meer Vlaanderen in een sterk België’-theorie. CD&V blijft in datzelfde bedje ziek. Vasthouden aan België leidt tot inefficiëntie.

Zo lang we niet durven kiezen tussen België en Vlaanderen, maken staatshervormingen het beleid alleen maar ondoorzichtiger. Ofwel wordt – binnen een Europese kader uiteraard – België weer de onbetwiste nummer één en worden de regio’s, waaronder Vlaanderen, afgeschaft/gedegradeerd tot provincies; ofwel neemt Vlaanderen de plaats van basisoverheid in en verdwijnt België/herleidt men dat niveau tot een verdrag. Wie die keuze niet wil maken, is verantwoordelijk voor de uitbouw van een steeds verwarrender en ondoeltreffender overheidsapparaat.

Had iemand het ooit over ‘beter bestuur’? De combinatie Vlaanderen én België leidt in elk geval tot het omgekeerde.

Lees hierover ook ‘Niet kiezen is verliezen’ of de kortere versie daarvan.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>