Vandaag 1805: Napoleon wint kantje boord de Driekeizerslag bij Austerlitz

Die dag staan op de hoogvlakte van Pratzen, nu in Tsjechië, drie keizers met indrukwekkende legers tegenover elkaar. Napoleon Bonaparte moet het opnemen tegen tsaar Alexander I van Rusland en keizer Frans I van Oostenrijk-Hongarije. Bovendien op een zeer symbolische datum: op de eerste verjaardag van Napoleons keizerskroning.

Napoleon laat zich nog maar eens kennen als sluwe vos. Kwantitatief ziet het er slecht uit voor hem: 67 000 Fransen met 139 kanonnen staan tegenover 90 000 geallieerde soldaten met 278 kanonnen. Ten zuiden van de hoogvlakte bevinden zich twee grote, ondiepe meren.

Om zeven uur ’s morgens, nog voor de slag, verlaat Napoleon de hoogvlakte, waarmee hij de indruk geeft dat hij een vergissing heeft begaan. Zo lokt hij de Oostenrijkers naar een minder verdedigde flank. Beide legers gaan het gevecht aan, maar in de mist voert Napoleon zijn beroemde ‘sprong van de leeuw’ uit. Het grootste deel van de Franse cavalerie, zo’n 17 000 man, waren op de hoogvlakte verborgen gehouden. Om negen uur storten ze zich naar beneden en splitsen zo de legermacht van de tegenstander in twee delen.

Een deel van de geallieerde troepen probeert weg te komen over een bevroren meer, maar onder de Franse beschietingen breekt het ijs. Zo’n 2000 geallieerde soldaten komen daarbij om. In wanhoop werpt de Russische tsaar zijn keizerlijke garde in de strijd. Die richt veel schade aan, maar is te laat om de Fransen te verdrijven. De geallieerde verliezen zijn indrukwekkend: 15.000 gesneuvelden en gewonden, 12.000 gevangengenomen. Daartegenover staan geringere Franse verliezen: 7.800 doden en gewonden, slechts 580 gevangenen.

De dag daarna doet keizer Frans I al een vredesvoorstel. De Russen trekken zich terug op eigen grondgebied. Groot-Brittannië is de enige grootmacht die nog in oorlog blijft met Napoleon.