Vandaag 1880: studentenleider Albrecht Rodenbach overleden, aanvoerder van de Blauwvoeterie

Op 23 juni 1880 overlijdt in Roeselare de studentenleider Albrecht Rodenbach, aanvoerder van de Blauwvoeterie, de eerste Vlaamse studentenbeweging. Hij schreef poëzie, proza en toneelstukken, maar was vooral de charismatische voorman van een hele generatie Vlaamsgezinde intellectuelen met een enorme, blijvende impact.

Albrecht wordt als oudste van 10 kinderen geboren in een begoede Roeselaarse burgerfamilie. Hij studeert aan het Kleinseminarie te Roeselare waar hij leerling is van Hugo Verriest, die een diepe invloed op zijn ideologische vorming uitoefent. ‘Zijn jeugdwerk getuigt van een geweldig temperament en een grootse visie op de wereld en de cultuur’ (André Demedts).

Zijn humaniora gaat gepaard met uitbarstingen van opstandigheid vanwege de Vlaamsgezinde leerlingen tegen hun overheid die alle uitingen van Vlaams leven wilde smoren (‘de grote storinge’). Hij gaat rechten studeren aan de KULeuven. Daar sluit hij vriendschap met Pol de Mont (1857-1931) en sticht met hem Het Pennoen (1877). Ondertussen speelde hij in de Vlaamse studentenbeweging (de Blauwvoeterie) een belangrijke rol als organisator, spreker en dichter.

Van zijn gedichten verschijnt tijdens zijn leven slechts Eerste gedichten (1878). Zijn eerste toneelspelen schrijft hij voor de spelersgilden van de studentenbeweging. Zijn Gudrun wordt in 1879 in Antwerpen bekroond. Zijn werk getuigt van een geniale begaafdheid. Het geeft uiting aan de idealen van de katholieke Vlaamse studentenbeweging en is tegelijk uitdrukking van een hartstochtelijke persoonlijkheid. Met de jaren neemt zijn katholiciteit af.

Vaak over het hoofd gezien is de duidelijke Heel-Nederlandse richting die zijn Vlaamsgezindheid kenmerkt: ‘En, ware ons vaderland zo ziek niet geweest dat het zijn belangen niet meer kon bevroeden noch verstaan, het had vol geestdrift de dag begroet waarop het weerom in zijn eenheid stond, als Rijk der Verenigde Nederlanden, iets te zeggen hebbend in de raad der mogendheden, met een leger dat Napoleon had helpen verslaan te Waterloo, met de tweede vloot van Europa, en met een prachtig dagende toekomst aan de kim’.

Of nog: ‘Sinds drie eeuwen is Noord-Nederland van Zuid-Nederland gescheiden en ontwikkelt het zich op zijn eigen. Sommige mensen besluiten daar zeer graag uit dat Noord- en Zuid-Nederland twee gans verschillende volkeren geworden zijn in wezen en werkzaamheid en tot in de taal toe. Wij geloven er niets van.’

Albrecht Rodenbach wordt amper 23 jaar en sterft aan tuberculose. In 1887 wordt door zes studenten aan de Gentse universiteit de Vlaamse katholieke gilde Rodenbachs Vrienden opgericht dat in 1911 het nog altijd actieve Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond (KVHV) wordt.