Vandaag 1898: goedkeuring van de Gelijkheidswet

Na de invoering van het algemeen meervoudig stemrecht (1894) groeide in de Kamers een Vlaamse consensus voor het gebruik van het Nederlands tijdens de debatten en tot erkenning van het Nederlands naast het Frans als staatstaal.

Op 19 maart 1898 wordt in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers de zogenaamde    Gelijkheidswet goedgekeurd. Voortaan worden de Belgische wetten zowel in het Nederlands als in het Frans gestemd, bekrachtigd, afgekondigd en bekendgemaakt. Hierbij komt een einde aan de onmogelijke toestand – sinds de stichting van België – dat alle wetten uitsluitend in het Frans waren opgesteld. Eventuele vertalingen waren niet rechtsgeldig.

Voordien werd het gebruik van de talen geregeld door de wetten van 19 september 1831 en van 28 februari 1845, die alleen de Franse versie van de wetten als officieel erkenden. Initiatieven van de katholiek Juliaan de Vriendt en Edward Coremans (Meetingpartij) leiden in de Kamer tot het wetsvoorstel-De Vriendt-Coremans. Op 19 november 1896 wordt het met een grote meerderheid door de Kamer aanvaard (92 ja, drie neen, één onthouding).

Daarop begint in het land een Fransgezinde agitatie. De voorstanders van de wet, gesteund door de katholieke regering, lijken aan te sturen op een politiek van volledige tweetaligheid in België. In de Senaat stemmen plots alle Walen (op één na) tegen het wetsvoorstel.

Op 5 februari 1897 aanvaarden de Walen wel een amendement waardoor bij twijfel of onenigheid uitsluitend de Franstalige wetteksten rechtsgeldig zijn. De Nederlandstalige hebben maar de waarde van een ‘officiële vertaling’. Terug naar af. Het voorstel gaat daarop terug naar de Kamer.

De Vlaamse Beweging reageert heftig en eensgezind, over alle ideologische tegenstellingen heen. Katholieken, liberalen en socialisten scharen zich eensgezind achter de eis van principiële gelijkheid van beide talen. Een ongezien grote Vlaamse betoging in Schaarbeek zet de taaleisen kracht bij. Naar aanleiding van deze en gelijkaardige Vlaamse manifestaties componeert Peter Benoit het Strijdlied der Vlamingen:’ Waar Maas en Schelde vloeien, de Noordzee bruist en stormt…’

Onder Vlaamse druk wordt het in de Kamer goedgekeurde wetsvoorstel nu ook op 15 april 1898 met een kleine meerderheid door de Senaat aangenomen. Door deze wet, door de Vlaamsgezinden Gelijkheidswet genoemd, worden voortaan de Belgische wetten zowel in het Nederlands als in het Frans aangenomen, bekrachtigd, afgekondigd en bekendgemaakt.

Eén wet ontsnapte aan de Gelijkheidswet: de Grondwet. Op een rechtsgeldige Nederlandse tekst hiervan is het wachten tot in…1967.