Vandaag 1939: Ierse auteur William Butler Yeats overleden

Overlijden in Menton (Provence) van de beroemde Ierse dichter en toneelschrijver William Butler Yeats (73). Hij is een drijvende kracht achter de Irish Literary Revival en sticht samen met lady Isabella Augusta Gregory het Abbey Theatre, dat hij in de beginjaren ook dagdagelijks leidt. Bekend gebleven zijn onder meer The rose, The wind among the reeds, In the seven woods, The shadowy waters, The tower. Als schrijver wordt Yeats beïnvloed door oude Ierse tradities, de Keltische mythologie en traditionele Engelse dichters als William Blake en Percy Shelley. Hij creëert een Iers-nationale, vaak symbolische poëzie.

Yeats bestudeert het hindoeïsme en de mystiek, en wordt lid van de Theosophical Society. Daar ontmoette hij de oprichtster, Helena Blavatsky. In 1890 wordt hij lid van de ‘discrete magische vereniging’ Hermetische Orde van de Gouden Dageraad en in 1911 wordt hij verkozen tot hoofd van de Amoun-tempel in Londen. Zijn religieuze naam was ‘Daemon est deus inversus’ (De demon is een omgekeerde god). In zijn essay Magie schrijft hij: ‘Ik geloof in de visie van de waarheid in de diepten van de geest als de ogen gesloten zijn’.

Een van de beroemdste gedichten van hem is The Wanderings of Oisin (1889), gepubliceerd in de gelijknamige bundel. In dit gedicht prijst de jonge Yeats de heidense bard Ossian, wiens levensfasen allegorische ruimtes zijn, zoals het Isle of Youth. Sommige gedichten van Yeats worden volksliederen, bijvoorbeeld Down by the Salley Gardens in Crossways (1889).

In 1899 ontmoet Yeats de actrice en Ierse vrijheidsstrijdster Maud Gonne (1866-1953) en wordt verliefd op haar. Hoewel ze hem bewondert, beantwoordt ze zijn liefde niet. Vanwege zijn passie voor Maud Gonne sluit Yeats zich ook aan bij de Ierse nationalisten. Bij de première van zijn toneelstuk Cathleen ni Houlihan in 1902 speelt Gonne de titelrol. Yeats verwerkt zijn mislukte verkering met Maud Gonne in zijn gedichten, vooral in de Keltische magie en de allegorisaties van The Wind between the Reed.

In 1923 ontvangt hij de Nobelprijs voor Literatuur. Hij dient ook twee termijnen als senator van de Ierse Vrijstaat. In de winter van 1938 verlaat hij Ierland: hij is ziek. Hij overlijdt op 28 januari 1939 en wordt begraven in Roquebrune-Cap-Martin, halverwege tussen Menton en Monaco. In september 1948 wordt zijn stoffelijk overschot naar Ierland overgebracht en opnieuw begraven, nu op de begraafplaats van zijn grootvaders parochie in Drumcliffe. Een steen met inscriptie zoals Yeats had aangegeven markeert de plaats: Cast a cold Eye / On Life, on Death. / Horseman pass by! Werp een koud oog / op het leven, op de dood. / Ruiter, rij door!