JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1952: August Balthazar overleden, een échte Vlaamse socialistische politicus

VandaagLuc Pauwels23/7/2024Leestijd 2 minuten
August Balthazar (1893-1952)

August Balthazar (1893-1952)

August Balthazar maakte de pijlsnelle opkomst van de socialistische partij van op de eerste rij mee, maar bleef verknocht aan de Vlaamsgezindheid die het vroege socialisme kenmerkte.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Op 23 juli 1952 overlijdt in Mariakerke (Gent) August Balthazar; hij is 58. Deze Vlaamse socialistische politicus is in 1893 geboren in een arbeidersgezin van de Gentse Rabotwijk. Gust wordt al zeer jong militant van de Socialistische Jonge Wacht (SJW), redacteur van het blad De Jonge Socialist en medeorganisator van een socialistische zondagsschool.

Bij de uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 wordt Balthazar gemobiliseerd. Hij raakt gewond en krijgsgevangen genomen. In het krijgsgevangenenkamp van Göttingen (Nedersaksen) is hij de initiatiefnemer van tal van socioculturele activiteiten. Hoewel August Balthazar duidelijk begrip heeft voor de activistische standpunten houdt hij zich toch op een afstand.

Na de Eerste Wereldoorlog maakt hij in Gent een blitzcarrière: in 1921 socialistisch gemeente- en provincieraadslid, in 1923 schepen van Gent, in 1925 volksvertegenwoordiger. Daarnaast bekleedt hij sleutelposten als directeur van het dagblad Vooruit en beheerder van de Bank van de Arbeid. Balthazar lijkt de ’troonopvolger’ van de socialistische voorman Edward Anseele, maar in de Kamer en het dagblad Vooruit profileert hij zich – anders dan Anseele – als een Vlaamsgezind socialist.

Balthazar steunt in 1932 de Frontpartij in haar kritiek op het wetsontwerp op het taalgebruik in bestuurszaken. Hij neemt deel aan een grote amnestiebetoging te Brussel (1937), is – naast Hendrik de Man – ondervoorzitter op het eerste Vlaams Socialistisch Congres (1937) en een prominent spreker op de socialistische Guldensporenviering in 1939. Tegelijk levert hij harde kritiek op het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), vooral als dit een akkoord met Rex sluit. Vanaf 1938 is hij minister, eerst van Openbare Werken, later van Sociale Voorzorg.

In 1943 vlucht August Balthazar naar Londen. Na enige aarzeling wordt hij op 1 mei 1943 als minister van Openbare Werken en Verkeerswezen opgenomen in de regering Pierlot ‘in ballingschap’. Bij zijn terugkeer in 1944 wordt hij in de Gentse socialistische beweging geblokkeerd door Edward Anseele junior en verlaat de actieve politiek. Na de oorlog wordt hij geen lid van de nieuw opgerichte Belgische Socialistische Partij (BSP).

De socialistische gouverneur van Oost-Vlaanderen Herman Balthazar is een achterneef.

Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties