Vandaag 1960: Congo wordt onafhankelijk van België

Vandaag vieren de inwoners van de Democratische Republiek Congo hun Onafhankelijkheidsdag. Ze herdenken dat hun land op 30 juni 1960 onafhankelijk werd van België. Het land zal van 1971 tot 1997 ‘Zaïre’ heten. Na de staatsgreep van Laurent-Désiré Kabila in 1997, werd het land weer omgedoopt. Sindsdien heet het ‘Democratische Republiek van de Congo’, afgekort als DRC.

De spelling is intussen ‘Congo’, alhoewel de naam van het land in alle plaatselijke talen met een K wordt geschreven: Republiki ya Kongó Demokratiki in het Lingala, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo in het Swahili, Ditunga dia Kongu wa Mungalaata in het Tshiluba, enz. Kongo dus. Maar ja, er was de aangrenzende Franse kolonie Congo-Brazzaville, met C geschreven omdat de Fransen de K niet lusten. Dus volgde de Belgische administratie gedwee.

Het gebied van het huidige Congo is 10 000 jaar geleden al bevolkt. Van 2000 tot 500 voor onze jaartelling spoelen vanuit het noordwesten migratiegolven van Bantoes het Congobekken binnen. Daardoor wordt de oorspronkelijke pygmeebevolking gedecimeerd en naar het zuiden verdreven. Het land kent een grote etnische diversiteit. De haast 100 miljoen inwoners behoren tot meer dan 200 verschillende volkeren. De hoofdstad Kinshasa wordt beschouwd als de grootste stad van Afrika met ruim 16 miljoen inwoners. Maar ook de steden Lubumbashi, Mbuji-Mayi, Kananga, Kisangani, Bukavu en Tshikapa tellen meer dan een miljoen inwoners.

Het gebied van de huidige staat komt in 1885 onder Belgisch koloniaal bestuur. Koning Leopold II van België vestigde een koloniaal regime dat als een van de wreedste ooit wordt beschouwd. Na de onafhankelijkheid in juni 1960 kent Congo een aantal jaren van zware interne politiek conflicten. Vanaf 1965 wordt het land 32 jaar lang dictatoriaal geregeerd door Mobutu Sese Seko (1930-1997). In 1997 wordt Mobutu afgezet door rebellenleider Laurent-Désiré Kabila. De machtswisseling wordt gevolgd door een nieuwe burgeroorlog waarin ook talrijke Afrikaanse staten zijn betrokken. In 2002 wordt een algemeen vredesakkoord ondertekend, maar tot op vandaag wordt er nog altijd gevochten in het oosten van het land. In 2006 vinden voor het eerst sinds 1965 vrije verkiezingen plaats. Niettemin wordt het land nog altijd autoritair geregeerd en komen er  geregeld ernstige mensenrechtenschendingen voor.

Ondanks de rijkdom aan grondstoffen is Congo nu een van de armste landen ter wereld, door tientallen jaren van uitbuiting, corruptie, jarenlange oorlog en constante bevolkingsgroei.