Verkiezingsdebatten: N-VA heeft een probleem

De Christendemocratische Studenten Antwerpen hadden alle voorzitters gestrikt. VTM-journalist Jan Demeulemeester kondigde het debat aan als het eerste van dat soort. De campagne is al een tijd terug begonnen. De match nu echt afgetrapt. En de zwakke plek ligt meteen al bloot.

Uiteindelijk bleken sommige partijvoorzitters niet op te dagen. In tegenstelling tot een massaal opgekomen publiek – een te kleine universiteitsaula als gevolg. De sp.a werd vertegenwoordigd door Monica De Coninck, Open Vld door Bart Somers, N-VA door Rob Van de Velde. Wouter van Besien, Wouter Beke, Gerolf Annemans waren er wél. Hoewel die laatste een erg afwezige indruk maakte. Hoogstens was hij geïnteresseerd in de Twitterwall, tot het communautaire thema werd aangesneden …

N-VA-schepen Van de Velde had de pech dat zijn voorzitter ziek was en de zogenaamde nummer twee van de partij – Liesbeth Homans – over haar mondhoeken ging praten op ReyersLaat. Pech, omdat dit de liberale oud-Volksunieman Bart Somers de ruimte gaf om op confederalisme – hét N-VA thema bij uitstek – punten te scoren.

Somers stond op het partijstandpunt, maar in plaats van dat te verdedigen en te verkopen aan het talrijke publiek, maakte hij – met verve, dat moet gezegd – het confederalismestandpunt van de N-VA belachelijk. Van de Velde zat er bij en keek er naar. Zoals Somers eerder al Ben Weyts in Terzake alle hoeken van de kamer liet zien over datzelfde onderwerp. Weyts had toen nog het voordeel van de twijfel: het congres had nog niet plaatsgevonden. Dat was nu wel anders.

Somers vloerde Van de Velde, daarin met zichtbaar genoegen gesteund door de échte Vlaams-nationalist Gerolf Annemans. Van de Veldes discours ging de mist in: ‘om België te versterken door de samenwerking van twee autonome gewesten, moeten we België eerst afbreken’. De samenvatting is van Somers, niet gespeend van enige ervaring in debatten, maar ze is ook niet fout.

Het legt dé achilleshiel van de N-VA bloot. Ja, de partij wil een sociaaleconomische herstelregering, maar dat kan maar mét een staatshervorming. Of toch niet, zoals Siegfried Bracke stelde? Confederalisme werd gisterenavond gepercipieerd als tsjeverij van de bovenste plank. Enerzijds België versterken, anderzijds België afbreken. Enerzijds een sociaaleconomische hervorming. Anderzijds een communautaire herstelregering. Enfin, u snapt het wel. Het publiek gisteren, snapte het niet. En overlaadde Somers met een donderend applaus.

Niet alleen zal de N-VA zakken geld mogen uitgeven aan sterke mediatrainers om de confederalismebooschap verkocht te krijgen aan het brede publiek. De partij zal steekkaarten moeten opstellen om de vertegenwoordigers in debatten te helpen de argumenten à la Somers te pareren. Het discours van Van de Velde – en bij uitbreiding de N-VA – hield gisterenavond geen steek, geeft opponenten open doelkansen, en zorgt voor algemene hilariteit bij het publiek.

Doet ze dat niet, zit de partij met een probleem. En bij uitbreiding wij allemaal. Nog 94 dagen!