Vic De Donder: ‘optimisme van de daad’

De bekende Vlaamse auteur, journalist en reisbegeleider Vic De Donder, die op 9 oktober jl. overleed op de leeftijd van 76 jaar, is dinsdag in zijn geboortestad Dendermonde ten grave gedragen. Tijdens een talrijk bijgewoonde plechtigheid in de Onze Lieve Vrouwekerk van die stad werd het woord gevoerd door onder anderen Gaston Durnez en Etienne Vermeersch. Hier volgt de tekst van Durnez over zijn collega bij De Standaard.

*

* *

Hij was mijn collega en hij was mijn vriend. Wij verbeterden elkaars zetfouten en wij discussieerden over onze denkfouten. Wij vierden elkaar bij elke gelegenheid. Als er geen gelegenheid was, maakten wij er een. Als hij thuis was.
Vic bezat het gouden talent van de vriendschap. Onder vele andere talenten. Hij begroef ze niet en zij brachten honderdvoudig interest op.

In de late jaren zestig werd hij journalist. Hij was als eerste gekozen uit zeshonderd kandidaten. Zijn eerste grote reportage was een rally in Zuid-Amerika. Niet lang daarna won hij de Vlaamse Journalistenprijs voor een reportage over het ‘Analfabetisme in de Derde Wereld’. Beide reportages typeren zijn loopbaan. Het exotische avontuur werd een zoektocht naar de medemens van overal, ook in de eigen streek. Hij werd een der Vlaamse pioniers van de journalistieke tijdsgeschiedenis, hij ontpopte zich tot romancier en beschreef de zonsverduistering boven ons verleden en onze toekomst. Het geweld in de wereld verontrustte hem diep, ook en niet het minst in de sport. Want hij had evengoed sportjournalist kunnen zijn. Hij vond zijn troost in de muziek. Want hij was een melomaan en ontwierp een boek over Mozart. Hij schreef over hem en over alles , als een filosoof die historicus had kunnen zijn, als kunstliefhebber in wie een leraar schuil ging, als een journalist die de mensen op hun reis uitlegt wat zij zien, of zouden moeten zien. 

Ooit schreef hij: ‘Door mijn leven als journalist, auteur en reisbegeleider heb ik een brede belangstelling opgebouwd voor alles wat naar interculturaliteit zweemt. Het boeit me mateloos hoe beschavingen met elkaar in contact zijn gekomen en elkaar hebben beïnvloed.’

Dit lees je in zijn boek ‘De glimlach van de kunst’. Het is zijn laatste boek en het is wellicht zijn mooiste. Hij maakte een reis naar twaalf kunstwerken die hem op zijn tochten hebben getroffen. In woorden die blinken van eruditie, vol vreugde en ontroering om wat hij ziet en leert, begint hij zijn verhaal bij een moeder die glimlacht om haar kind, en hij eindigt bij de glimlach van twee jongelingen die hun moeder bijstaan en er hun leven bij verliezen. Onderweg komt hij alle kleurschakeringen tegen, maar zijn conclusie luidt: ‘De glimlach der mensen is universeel’. 

In die sfeer ontdekt hij wat hij noemt ‘het optimisme van de daad’. Dat wordt een levensspreuk voor de actieve Vic. Zijn wapen om te overleven is ‘een onblusbare creativiteit’. Zij inspireert hem tot op het einde. De laatste voetnoot van zijn laatste boek zegt :’ glimlachend en waardig de dood ingaan, zonder lege handen’.

Op een der zonnigste dagen van vorige zomer zat hij in onze tuin te vertellen en hij beschreef de reis rond de wereld die hij had gepland. Hij wist, en wij wisten, dat het een reis in het heelal kon worden.

Foto: (c) Davidsfonds