Waarom kan hybride werken wel, maar hybride studeren niet?

Nu bijna alle coronamaatregelen verdwijnen, beslist de Universiteit Gent dat video-opnames van colleges online niet langer verplicht zijn. Een doorn in het oog van veel studenten, vindt student politieke wetenschappen Joris Nitelet.

Nu de coronapandemie haar einde lijkt te naderen, verdwijnen de meeste maatregelen en kan het leven weer écht hervatten. Ook voor studenten zal dat een heuse verademing zijn. Net op dat moment besliste de Universiteit Gent dat het filmen en online beschikbaar stellen van lessen niet langer verplicht is. Sinds het begin van de coronacrisis konden studenten – na wat gesukkel in het begin – steevast rekenen op zulke lesopnames.

Dat deze opnames een meerwaarde vormen in het verwerken van leerstof, merk je aan de boze reacties onder studenten die de beslissing van de UGent niet begrijpen. De studenten vrezen dat veel proffen gebruik zullen maken van de nieuwe maatregel en dus niet langer lesopnames zullen maken. De Gentse universiteit doet er goed aan die beslissing snel te herzien. Andere universiteiten en hogescholen doen er goed aan eerst na te denken vooraleer ze overwegen eenzelfde beslissing te nemen.

Studenten met een fysieke beperking

Het klopt dat het beschikbaar stellen van lesopnames voor een minder grotere opkomst in de aula’s kan zorgen. Dat is niet fijn voor de docent. Bovendien moet diezelfde docent extra moeite doen om een lesopname te maken en zal die zich af en toe (moeten) inhouden omdat hij of zij gefilmd wordt. Alle begrip voor de prof die liever fysiek lesgeeft, maar dat kan perfect in combinatie met een lesopname. De nadelen verdwijnen als sneeuw voor de zon als je naar de voordelen kijkt.

Lesopnames zijn lang niet alleen handig voor studenten die langer in bed willen blijven liggen of gemakkelijkheidshalve en gratuit lessen willen skippen. Lesopnames zijn een grote verademing voor zij die werk en studies combineren, voor studenten die ziek zijn of in quarantaine zitten en voor studenten met een fysieke beperking of mentale problemen die daardoor niet zomaar in een aula geraken.

Ontplooiing

Bovendien komt de afschaffing van verplichte lesopnames in het midden van het academiejaar. Heel wat studenten hebben door de onvoorspelbare coronasituatie geen kot genomen. Sommigen zullen nu veel tijd verliezen door lang te pendelen van en naar de campus. Die vaststelling doet vermoeden dat bij de beslissing de mening van studenten niet is gevraagd.

De slogan van de Universiteit Gent is ‘Durf Denken’. Ik zou rector Rik Van de Walle willen oproepen om te durven denken, om vérder te denken over de modernisering van het hoger onderwijs. Je kon namelijk achteraf, tijdens de blok bijvoorbeeld, altijd enkele delen van een lesopname herbekijken. Op die manier krijgen studenten de leerstof veel beter onder de knie en kunnen ze wellicht meer uitblinken. Dit biedt toch alleen maar voordelen in het cognitieve proces om de leerstof te verwerken?

Durf ook te denken aan de maatschappij waarin we vandaag leven. Het zijn heus niet alleen de uitzonderlijke gevallen en minder gepriviligeerde studenten die voordeel uit opgenomen colleges halen. Iedere student kan hier profijt uit halen. Ikzelf behoor niet tot die uitzonderlijke gevallen zoals werkstudenten, maar ik maak wel veelvuldig gebruik van lesopnames. Zo heb ik meer tijd voor nevenactiviteiten om mezelf te ontplooien.

Inclusief onderwijs

En neen, ik heb het dan niet over cantussen of kroegentochten, maar over netwerken opbouwen en geëngageerd zijn bij een jeugdbeweging of jeugdorganisatie. Zonder lesopnames zou ik wellicht niet kunnen excelleren op eenzelfde manier als ik nu – in alle bescheidenheid – doe. Dat kan alleen maar voordelig zijn als we later de arbeidsmarkt betreden, waar in veel sectoren deeltijds thuiswerken wél bespreekbaar is. Als hybride werken kan, waarom hybride studeren dan niet?

Inclusief onderwijs kan echt niet meer zonder opgenomen colleges. Hopelijk zien alle hoger onderwijsinstellingen dat in. Gebruik de positieve gevolgen van de coronacrisis en behoud de verplichting van lesopnames. Never waste a good crisis.