Schokkende resultaten na de grote zomerpeiling

De peiling van het voorbije weekend heeft de electorale kaarten nog eens duidelijk op tafel gelegd. Deze peiling zal op de zomerakkoorden wegen en komt op het moment dat de electorale campagne al begonnen is.

Federaal niveau

De Vivaldisten behouden een zetelmeerderheid met 78 op 150 (45 FR en 33 NL). Weliswaar is er zwaar verlies met min negen zetels. Deze federale peiling valt mee voor de drie Franstalige regeringspartijen en Vooruit. Maar het verlies is zeer zwaar voor de groenen (min vier), Open Vld (min 5) en CD&V (min drie).

Opvallend is dat de optelsom van N-VA (25 zetels ) en Vlaams Belang (21 zetels) een meerderheid geeft in de Nederlandse taalgroep met 46 zetels op 87. Daardoor komen deze twee Vlaamse partijen dicht bij de 50 zetels. Er zijn altijd minimaal 100 zetels nodig in de Kamer voor een staatshervorming. Op basis van deze peiling lijkt het ondoenbaar om aan de vereiste meerderheden te raken voor een staatshervorming: 2/3 en/of bijzondere meerderheid .

Langs Franstalige kant valt de verdere afkalving op van de geëngageerden. Ook is de communistische familie (20 zetels) groter dan Ecolo/Groen (16 zetels) en de liberalen (22 zetels) blijven daar nog juist voor. Wie haalt er dan nog een meerderheid op het federale niveau? Vooreerst de Vivaldi-constructie met een Franstalig overwicht en eventueel aangevuld met de restanten van het CDH en/of DéFi. Maar ook de Bourgondische combinatie met vijf partijen (socialisten, liberalen en de N-VA) komt er met 78 zetels. De Zweedse combinatie is teruggevallen naar 56 zetels in de Kamer. Ook de linkse constructie (socialisten, ecologisten en de communisten) raakt er niet met 67 zetels, maar die heeft wel een ruime Franstalige meerderheid met 42 van de 63 zetels.

Europees niveau

In mei 2024 gaan we naar de stembus voor het Europees Parlement. Op basis van deze peiling behouden Vlaams Belang en N-VA elk hun drie zetels. Vooruit stijgt met één naar twee mandaten voor het Europees Parlement. Bij Open Vld en CD&V verliest men er telkens één en zakt men tot één mandaat. Groen behoudt haar ene zetel en PVDA bekomt ook één zetel. Daardoor gaat het dringen worden bij nogal wat partijen om de enige haalbare zetel te krijgen.

Vlaams niveau

In deze peiling is N-VA (24,9%) opnieuw de grootse partij, gevolgd door Vlaams Belang (22,6%). Weliswaar zitten deze beide partijen in dezelfde kring van de statistische standaardafwijking. Tezamen zijn ze goed voor 47,5%. Een stuk in de beklimming van de electorale berg volgt Vooruit (14,8%). Die staat ver achter de twee leidende partijen, maar heeft een ruime voorsprong op de het peloton der gelosten. Alleen de communisten kunnen tevreden zijn met hun 8,5% in deze peiling.

Voor CD&V (10,1%), de liberalen (9,3%) en de groenen (7,9%) dreigt een zware verkiezingsnederlaag. Trouwens, de toepassing van de standaardafwijking leert ons dat de bovenste afwijking voor Groen over het gepeilde resultaat van de christendemocraten gaat. Met andere woorden: de volgorde van deze vier partijen kan nog alle kanten uit. Open Vld staat nog 0,8% voor op de communisten.

Wat geeft dat alles in zetels voor het Vlaams parlementair halfrond? Voor de 118 Vlaamse zetels wordt dat: N-VA 34, Vlaams Belang 28, Vooruit 16, CD&V 12, Open Vld 11, PVDA 10 en Groen 7. De zes Brusselse zetels, die enkel mogen meestemmen voor de gemeenschapsmateries, zouden – op basis van deze peiling – gaan naar N-VA met 2, Vlaams Belang met 2 en Groen en de liberalen elk één.

Zodoende is het finale resultaat voor het Vlaams Parlement als volgt: N-VA 36 (plus 1 in vergelijking met 2019), Vlaams Belang 30 (plus zeven), Vooruit 16 (plus drie), CD&V 12 (min 7), Open Vld 12 (min vier) , PVDA 10 (plus zes) en Groen 8 (min 6). Het Zweedse kabinet Jambon haalt nog 60 zetels op 124 en dus geen meerderheid meer.

De combinatie N-VA met Vlaams Belang behaalt tezamen 66 zetels. De optelsom N-VA, Vooruit en CD&V of liberalen komt uit op 64 zetels. De vier Vivaldi-partijen zakken weg van 62 naar 48 zetels. De slotsom is dus dat de enige partij met zekerheid voor een volgende Vlaamse regeringsdeelname N-VA is. Zuhal Demir kan zich al voorbereiden om meer dynamiek te brengen in het Vlaams Minister-Presidentschap.

En nu?

De vraag is of de socialisten en MR na de zomer de stembus willen opzoeken. Want men zal geen twee jaar hoog blijven peilen. Bovendien is drie verkiezingen op één dag in mei 2024 te riskant voor nogal wat politieke partijen. Zeker omdat dan vijf maanden later de lokale verkiezingen volgen. De volgende weken zal het afwachten zijn op wat er nog aan akkoorden gaat gesloten worden en dat zowel op federaal – als op Vlaams regeringsniveau.

In ieder geval de kans is meer dan groot genoeg dat dit land voor een lange periode in federale lopende zaken gaat. Maar een combinatie van dit laatste met de toepassing van de budgettaire regel van de voorlopige twaalfden kan nog een goede zaak zijn voor de staatsbegroting. Een andere vraag is of een vervroegde federale stembusslag, met dit resultaat, invloed gaat hebben op de verdere werking van de regionale regeringen?