JavaScript is required for this website to work.
Ethiek

Zonder onderbewustzijn

Dagboekaantekeningen (5)

Benno Barnard7/9/2019Leestijd 6 minuten
Fairy Queen en Arnolfini

Fairy Queen en Arnolfini

foto © collage

Als Benno Barnard het over The Fairy Queen, én over de Arnolfini , én over psychologie heeft, dan kan hij ‘seks’ moeilijk uit de weg gaan.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Visdag

We haten de wandelende Jood omdat die ons herinnert aan de tijd voor we muren om ons heen bouwden; we haten de Jood die zichzelf verdedigt omdat hij ons beeld van de wandelende Jood verstoort. Waarom speelt dat volk niet gewoon romantisch viool op een Russisch dak, tot de volgende pogrom? De gotspe!
De haat van links tegen Israël neemt extreemrechtse proporties aan. Om moed te verzamelen luistert de superzionist maar weer eens naar Hatikva op YouTube.

Sabbat (de sjabbesgoj heeft de lampen ontstoken)

‘De taal is niet van ons’ lees ik in een vergeeld artikel van Joël De Ceulaer. Ik streep zo’n zin aan met een gevoel van lichte na-ijver.
En kinderen, voeg ik eraan toe, zijn vaten waarin onze erfenis naar de toekomst wordt gerold – daartoe dient onderwijs allereerst.

’s Avonds (bij kaarslicht)

De schrijfster Saskia de Coster (die ik bewonder) vraagt zich af waarom mensen, ook kinderen, niet geregeld naar de psycholoog gaan, net zoals ze halfjaarlijks de tandarts bezoeken. Dat zou volgens haar een onderdeel van de medische praktijk moeten zijn.

Maar psychologie veronderstelt draken van premissen, zoals het onderbewustzijn. Ik persoonlijk heb geen onderbewustzijn, ik ben tenslotte in mijn aard en aanleg nog een negentiende-eeuwer; en in mijn tijd waren wij Europeanen nog niet uitgerust met dat attribuut, dat als een grote zware sleutel aan een koord rond onze nek hangt – een sleutel die nergens op past, die zeker niet op onze boeien past, sterker nog, die de taak van de boeien heeft overgenomen, want zijn we niet geketend door de noties van dat grote, dwaze bijgeloof, de psychologie?

’s Nachts (in het donker, op de tast)

In het tijdschrift Onze Taal staat dat de kennis van de Nederlandse grammatica de voorbije tien jaar in Vlaanderen sterk is achteruitgegaan.
En dit schrijft Saskia, uit wier pen een bepaald werkwoord vloeit, aan welk werkwoord een lijdend voorwerp ontspruit dat een onderwerp zou moeten zijn, voorafgegaan door een onderwerp dat een meewerkend voorwerp verdringt: ‘Sommige mensen zijn blokken beton en gaan iedere confrontatie met zichzelf uit de weg omdat ze de tools of het geld ontbreken.’
Cursivering van meester Pennewip.

(Oplossing van dit kruiswoordraadsel: vervang ‘ze’ door ‘hun’.)

 Dag des Heeren

Jeffrey Epstein is dus dood, maar het proces gaat door. Vrouwen verklaren dat hij een ‘verderfelijk en laf mens’ was. Ja, maar hij is dood. De herinnering aan zijn handelingen knaagt aan hun ziel. Ik geloof ze. Maar hij is dood.
De vrouwen beschuldigen Epstein ervan zijn straf te zijn ontlopen. Maar hij is dood. Hij heeft zichzelf de doodstraf gegeven.
De therapeutisering van het gerecht. De therapeutisering van de pers: ieder nieuwsbericht over een zelfmoord wordt gevolgd door het adres van een hulplijn waarop de lezer of kijker zijn strop of slaappillen kan overhandigen.

(Ik heb geen bezwaar tegen die hulplijn, ik heb bezwaar tegen de therapeutisering van alles.)

Theetijd (It’s a Sunday afternoon, preferably before the war, schreef George Orwell)

Nu ik het toch over seks heb: er staat een interview in het krantje (overgenomen uit Humo) over swingen. Dat betekent dubbel vreemdgaan met wederzijdse instemming. Dit speelt zich ‘buiten het relationele keurslijf’ af, zegt de tekst.
Wat een deprimerende definitie van een rullaasie… Maar aldus draaien de tandraderen om hun as in het contemporaine denken: de zich ontspannende veer van een loos vrijheidsconcept duwt de behoeftebevrediging van de gepsychologiseerde mens voorwaarts, voorwaarts… Loze vrijheid! Die lellebel heeft zich in de armen van onze zwakke tijdgenoten gestort.
Ik overdrijf. Ik daag u uit. Ik knor als een zure burgerman.
En toch… ik ben het huwelijk gaande mijn huwelijk als een sacrament gaan beschouwen. Vreemder aan je eigen tijd kun je moeilijk zijn. Maar het is tenslotte zondag en de opvatting van het sacrament biedt het voordeel dat overspel tenminste overspel is, iets waar ik af en toe best zin in heb.

(De interviews uit Humo bieden wel het niet te onderschatten voordeel dat ze door een kundige eindredacteur van taalfouten zijn ontdaan.)

Wasdag

Waar had ik het over. O ja, seks. In een Engelse krant lees ik over schandalen in transgenderklinieken in de Engelstalige wereld. Geestdrijvers praten daar de kwetsbare mens een transitie aan als middeleeuwse monniken de zondaar een aflaat. Red jezelf van het hellevuur der traditie en laat je helen! Hoor je dat gejuich? Dat, arme ziel, zijn de engelen in de hemel van de contemporaine ideologie
De volwassen vrouw die voortaan zonder borsten en met een opblaasbare penis door het leven wil… wie ben ik om dat te veroordelen. Maar dat wil niet zeggen dat ik geen filosofische bezwaren mag koesteren tegen de cultus van het transgenderisme, die vreemde mengeling van narcisme en zelfhaat.
Het zit wat mij betreft zo. Een homoseksueel die uit de kast komt – een eigenaardig beeld, waarom niet uit het televisiemeubel – aanvaardt zichzelf zoals hij of zij vervaardigd is. Juicht, mannen en vrouwen, iemand erkent de vluchteling in zichzelf.

De transgender doet precies het tegenovergestelde. In plaats van zichzelf te accepteren, te weten als hybridisch wezen, als man met een vrouwelijk innerlijk of omgekeerd, kiest de transgender ervoor de als vreemd ervaren helft van zichzelf te forceren tot die lijkt op de als eigen ervaren helft – een geval van interne xenofobie dus. Omdat er geen operatie bestaat om het inwendig ervaren geslacht te wijzigen, knoeit de chirurg net zolang aan het lichaam tot het veranderd is in een namaakvrouw of namaakman (met opblaaspenis). Ik vind dat van een tragisch misverstand omtrent de homo sapiens sapiens getuigen. Moge er binnenkort een transgender opstaan die pleit voor de aanvaarding van de hybridische mens.

Ongetwijfeld ben ik nu een ‘transfoob’. Ik kan ook roepen dat de anderen hybridofoob zijn, dat is even betekenisloos… Alsof ik bang zou zijn voor deze slachtoffers van de natuur, van een gewetenloze sekte en dito chirurgen!
Maar de boeren in de wereld van de geest slachten altijd weer het verkeerde varken. Daarbij hanteren zij een eenvoudig criterium: als vetgemest geldt iedere opvatting die divergeert van hun eigen onwrikbare denken.

Dinsdag

Gezapig hobbelden de koeien door het weiland der middelmatigheid. Die aanblik bood het Nederland van mijn kindertijd en dat was niet eens zo slecht.

Woensdag

Veel regisseurs zijn vreselijke ijdeltuiten, of ze nu toneelstukken of opera’s onder handen nemen. Deze mislukte kunstenaars menen dat het publiek op hun openbaringen zit te wachten, terwijl ze het maar al te vaak op zouteloze flauwekul trakteren. Maar de tijd is een genadeloze rechter en zijn beul heet YouTube.
Ik zet The Fairy Queen op, een voorstelling uit de jaren negentig. Halverwege snerpt er gedurende een eeuwigheid van miljarden versplinterde seconden een kettingzaag, die Purcell doodt, gevolgd door vele seconden waarin de opera in mijn oren uit elkaar blijft donderen.

Donderdag

Een of andere Thomas Vanderveken maakt een televisieserie over de grote Vlaamse schilders. Hij babbelt daarover in de krant: ‘Neem nu Van Eyck. Die man is geboren in 1390, in een donker tijdsgewricht waarin het wat kunst betreft enkel om godsdienst draait. Ondanks die omstandigheden schildert hij griezelig perfecte werken.’

Hieruit leiden we af dat de vroege renaissance in Vlaanderen een barbaars tijdperk was; dat het christendom uitsluitend duisternis baarde en dat de Kerk in het kader van haar afkeer van het licht kunstenaars opdrachten verschafte die meer meesterwerken opleverden dan ons armzalige heden; en ten slotte dat het burgerlijke portret van meneer en mevrouw Arnolfini, door Vanderveken voor zijn programma gekozen, godsdienstig van aard is.

Tiens.

Vrijdagochtend? Zaterdagmiddag? Zondagavond?

Tot mijn verbazing lees ik dat Corbyn twee keer zo rijk is als de beslist niet armlastige Boris Johnson.
De champagne bruist, de leunstoel kraakt behaaglijk, Jeeves offreert Jeremy een cubaan… Maar bij nader inzien is dat niet antisocialistisch, want Corbyn bezit geen productiemiddelen. Opgelucht laat het neomarxisme zijn ingehouden adem in het andante moderato van de Internationale ontsnappen.
Werkelijk bevreemdend is dat Corbyn niks uitgeeft. Van hem zijn geen excessen bekend. Zijn hobby is het fotograferen van putdeksels. Hij is de socialist als puritein.

Dinsdag

Volgens Orhan Agirdag, docent pedagogiek aan de universiteit van Leuven, wordt de onderwijsvrijheid in Vlaanderen bedreigd door de nationalisten, met hun islamofobie en hun canon… ‘Straks verbieden ze Orwell en wordt er enkel (sic) Conscience gelezen.’

Dan komt de aap van het zelfbeklag uit de mouw van de ideologie: hebben de nationalisten soms niet een islamitische school een vergunning geweigerd?
Jawel, geachte heer, maar dat was niet geheel zonder reden, die school was er een van de salafisten, en die mensen vinden niet alleen Orwell maar alle moderne literatuur satanisch. U klaagt over het afnemen van de vrijheid van een school die de onvrijheid zou onderwijzen. Of wou u soms beweren dat ze daar straks in de hogere klassen Kartonnen dozen gaan lezen, een populaire roman over het homoseksuele ontwaken van iemand die sterk op Tom Lanoye lijkt?

Dit krantenstuk stemt me bedroefd. Niet allereerst om de strekking ervan. Je zou ze niet te eten willen geven, alle domme Vlaamse academici, de eettafel zou niet in je huis passen. Mijn droefgeestigheid betreft de naam van de scribent. Ik zou willen dat de mens – of toch minstens de intelligente mens – niet volledig door zijn afkomst was geconditioneerd. Maar op basis van de naam Orhan Agirdag kon ik de uitkomst al voorspellen: als een schim doemde die op in de kristallen bol van de waarzegger.

Woensdag 4 september (iets van herfst in de lucht, als een kruid in de soep)

Je moet altijd een beetje Nietzsche door je mensenrechten roeren, anders eindigen ze in terreur.

Donderdag 5 september

Het hysterische commentaar van Hugo Camps na de aankondiging dat het Lagerhuis tijdelijk gesloten wordt: ‘Johnson is nog net niet wat Franco voor Spanje was, maar veel scheelt het niet.’ Franco heeft duizenden doden op zijn geweten, Johnson is, afhankelijk van je standpunt, een goeie strateeg of een cynische machtspoliticus. Hoeveel doden passen er precies in ‘nog net niet’?
Dat je die vergelijking nog maar durft te maken! Ontsla die man, krantje van me!

‘s Avonds

O, de ijdelheid van oudere intellectuelen. Ze omringen zich met pluimstrijkers en paladijnen en spelen de grijze erudiete eminentie. Hun kring is zo klein dat hun denken al spoedig aan zuurstoftekort begint te lijden.

Categorieën

Benno Barnard is een schrijver die meent dat het heden gewoonlijk ongelijk heeft.

Meer van Benno Barnard

Thuis in Sussex: praten met oude vrienden, jonge vrienden en overzeese familie, terwijl in Rusland en Cambridge helden het moeten ontgelden.

Commentaren en reacties