12 januari. Net binnen: Agatha Christie overleden

Elk jaar   In West-Bengalen Swami Vivekananda Jayanti. In de Indiase deelstaat West-Bengalen is de geboortedag van Swami Vivekananda jaarlijks een officiële vrije dag. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste moderne vertegenwoordigers van de filosofie van het hindoeïsme. Vandaag wordt zijn geboorte herdacht, op 12 januari 1863 in Calcutta, de hoofdstad van West-Bengalen.

2005   Overlijden in Bombay van Amrish Puri, Indiaas filmacteur. Hij speelde in meer dan 400 Bollywoodfilms, maar het is zijn rol als Khan in de Brits-Indische film Gandhi (1982) die hem internationale bekendheid geeft.

2003   Lionel Vandenberghe wordt als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité opgevolgd door Walter Baeten. Die zal dat blijven tot einde 2009. Hij is momenteel onder meer voorzitter van de Alumnivereniging van de Universiteit Gent.

1995   In Los Angeles begint de geruchtmakende rechtszaak tegen de Amerikaanse American football-speler O.J. Simpson. Hij wordt verdacht van moord op zijn ex-vrouw Nicole Brown en haar vriend Ronald Goldman in 1994. Ondanks veel bewijsmateriaal wordt hij toch vrijgesproken door de – grotendeels zwarte – jury. In een civiele zaak in 1997 wordt Simpson dan weer wel schuldig worden bevonden en veroordeeld tot een schadevergoeding van ruim 8,5 miljoen dollar. In 2007 werd hij voor een reeks andere ernstige misdaden veroordeeld tot 33 jaar gevangenisstraf. Na 9 jaar komt hij in 2017 vrij wegens goed gedrag.

1985   Overlijden te Brugge van Staf Weyts (75), Vlaams auteur. Tot zijn belangrijkste werken worden Ontmoeting met Denise (1954), Gebed om verzoening (1960) en Gevangene van Hedwige (1963) gerekend. Werken van hem werden vertaald in onder meer het Duits, Zweeds en Fins.

1976   Overlijden in Wallingford (Oxfordshire) van Agatha Christie (85), Engelse misdaadschrijfster. Ze is de bestverkopende auteur aller tijden, er zijn ruim 4 miljard exemplaren van haar boeken verkocht. Haar oeuvre omvat 66 detectiveromans, 20 toneelstukken, 4 non-fictiewerken, 6 romans onder het pseudoniem Mary Westmacott en ongeveer 150 korte verhalen. Dit gaf aanleiding tot bijna 200 verfilmingen van en over Christies werk en over het leven van de auteur. Werken van haar zijn minstens 110 talen vertaald. In 1930 trouwt ze met de archeoloog sir Max Mallowan, haar tweede huwelijk.

vfdb.be

Tanja Kloek (°1973)

1973   Geboorte in Antwerpen van Tania Kloek, Vlaams actrice, bekend door haar rollen in Familie, Flikken en vele andere films en tv-series.

1945   De gemeenteraad van Schaarbeek ontslaat de auteur Michel de Ghelderode omdat hij tijdens de oorlog op Radio Bruxelles een aantal lezingen heeft gegeven onder de titel Choses et gens de chez nous (Dingen en mensen van bij ons). Michel de Ghelderode (1898- 1962) is de auteursnaam van Ademar Martens, een Franstalige, Vlaamse auteur. Hij schrijft meer dan zestig toneelstukken, honderd verhalen, artikels over kunst en folklore, en stukken voor Koninklijk Poppentheater Toone. Vlak voor zijn dood wordt hij voorgedragen voor de Nobelprijs voor Literatuur, maar dat heeft hij nooit geweten.

1941   In Brussel houdt Frans Daels voor het Vlaams Nationaal Vrouwenverbond (VNVV) een toespraak over De vrouw in de Nieuwe Tijden.

1924   Oprichting van het Vlaams Nationaal Secretariaat door een aantal bekende Vlaams-nationalisten als Alfons Depla, Jeroom Leuridan, Berten Pil, Bob Standaert, Oscar de Gruyter, Piet Finné en Dries Devos. Het secretariaat is gevestigd in Gent, op de Oude Houtlei 14, en werkt als een centraal persbureau ter voorlichting over de Vlaamse Beweging.

Jack London (1876-1916)

1876   Geboorte in San Francisco van Jack London, Amerikaans schrijver, met zijn ware naam John Chaney, onwettige zoon van de Ierse astroloog William Chaney. De auteur London is ook zeehondenjager, walvisvaarder, oorlogsverslaggever, gouddelver en vagebond. Hij verwerft een enorme populariteit door zijn vele romans: The Son of the Wolf (1900), The Call of the Wild (1903), The Iron Heel (1908), Martin Eden (1909) en nog twintig andere. Hij verkondigt zijn leven lang een socialisme dat geïnspireerd blijkt door Nietzsche en een verheerlijking is van de eenzame doorzetter van lage komaf.

1867   In Gent verschijnt het eerste nummer van Het Volksbelang, het oudste nog altijd bestaande liberaal Vlaams weekblad, nu uitgegeven door het Liberaal Vlaams Verbond. Oprichters en eerste redacteurs zijn I.S. van Doosselaere, Jozef van Hoorde, Julius Sabbe, Julius de Vigne en A. Hoste. Al snel treden ook Max Rooses, Julius Vuylsteke, Jacob F. Heremans, Arthur Cornette, Willem Rogghé, E. en R. de Clercq, Hendrik de Hoon, V. de Hoon, Camiel Siffer en Alfons Prayon-van Zuylen tot de redactie toe.

De stichting van Het Volksbelang hing samen met het aantreden van een nieuwe generatie linkse flaminganten, die zich van de liberale partij afkeerden omwille van haar burgerlijk en Franstalig karakter. Het Vlaamsgezinde en vrijzinnige blad verdedigt de volksbanken, de vakbonden en het algemeen stemrecht.

1807   De Leidse buskruitramp: aan het Steenschuur in Leiden ontploft een vrachtschip met daarin 37 ton buskruit. Bij deze buskruitramp komen 160 mensen om het leven. Daarnaast zijn er ruim 2000 gewonden. Na het Leidens Ontzet (1574) – de bevrijding van de Spaanse bezetting – is de Leidse buskruitramp de gebeurtenis die de grootste impact op de stad heeft gehad. Een groot deel van het centrum van Leiden werd bij de ramp weggevaagd. Op de plek van de ramp bevindt zich nu het Van der Werfpark.

Laurens Verrelst | Doorbraak.be

Petrus Plancius (1552-1622)

1584   De geniale geograaf Peter Platevoet (1552-1622), beter bekend als Petrus Plancius, ontvouwt bij de admiraliteit zijn plan voor een nieuwe zeeweg naar China, door de Noordelijke IJszee heen. In 1585 vlucht Plancius, geboren in Dranouter, voor de dreigende inquisitie van Ieper naar Amsterdam. Plancius stelt als eerste een tabel op van de magnetische kompasafwijkingen en brengt de zuidelijke sterrenhemel in kaart. In 1602 wordt hij benoemd tot cartograaf van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Plancius ligt begraven op het kerkhof bij de Zuiderkerk in Amsterdam. Hij wilde om hygiënische redenen niet binnen in de kerk worden begraven.

1583   Overlijden van Fernando Álvarez de Toledo, hertog van Alva, gouverneur van de Nederlanden tijdens de Spaanse bezetting. Het schrikbewind van Alva is een enorme impuls voor de opstand in de Nederlanden. Naar schatting 18 000 mensen werden ter dood veroordeeld door de door hem ingestelde Raad van Beroerten of Bloedraad. De opstandelingen (‘geuzen’) veroverden talrijke steden in de Nederlanden. Alva slaagt erin om een groot aantal te heroveren. Op 2 oktober 1572 plunderen en moorden de Spanjaarden onder zijn leiding de stad Mechelen, omdat daar een niet-katholiek bestuur aan het bewind is.