15 december. Historische dag: Volksunie opgericht

Elk jaar   In Nederland Naturalisatiedag. Op die dag worden jaarlijks naturalisatieceremonies gehouden voor ‘nieuwe Nederlanders’ aan wie de Nederlandse nationaliteit is verleend nadat ze hun inburgeringsexamen met succes hebben afgelegd. Als afsluiting van het integratieproces wordt op die dag benadrukt dat naturalisatie niet vrijblijvend is en wordt er stilgestaan bij de rechten en plichten die bij het Nederlanderschap horen. Vanaf 2007 is de bijwoning van de plechtigheid verplicht.

2001    De scheve toren van Pisa wordt heropend voor publiek, na een restauratie die maar liefst 11 jaar heeft geduurd.

1986   De Revolutionaire Anti-Racistische Actie (RaRa) sticht brand in de Makro, vestiging Duiven (Gelderland) uit protest tegen de Zuid-Afrikaanse investeringen van de Steenkolen Handelsvereniging (SHV), de eigenaar van Makro. Het gebouw brandt af. In totaal worden er vijf aanslagen op Makro-filialen gepleegd.

1975   In West-Duitsland worden Günter Guillaume, de secretaris van de bondskanselier, en zijn vrouw Christel Boom wegens spionage voor het Oost-Duitse Ministerium für Staatssicherheit der DDR tot 13 en 8 jaar celstraf veroordeeld.

1954   Oprichting van de Volksunie. Na vele voorbereidende contacten en vergaderingen worden in Antwerpen de statuten ondertekend van de ‘vereniging zonder winstoogmerk Volksunie’. De VU, een nieuwe politieke partij, ontstaat onder impuls van de initiatiefnemers van de Christelijke Vlaamse Volksunie (CVV), een kartel dat eerder dat jaar aan de parlementsverkiezingen heeft deelgenomen. De beheerraad telt zeven leden: voorzitter Walter Couvreur, Frans van der Elst, Herman Wagemans, Rudi van der Paal, Wim Jorissen, Ludo Sels en René Proost.

1948   In Indonesië bezetten Nederlandse luchtmachteenheden Djakarta en nemen de regering van Soekarno gevangen.

1945   Op last van de Amerikaanse bezetters van Japan, en meer bepaald van hun bevelhebber generaal Mac Arthur, wordt op 15 december 1945 in Japan het shintoïsme afgeschaft als staatsgodsdienst. Shintopriesters zijn geen overheidsfunctionarissen meer en op nieuwjaarsdag 1946 legt de keizer een opzienbarende verklaring over zijn eigen menselijkheid af waarin hij expliciet zijn goddelijke status afzweert. In Japan wordt met ontzetting gereageerd op het bevel. Het seculiere systeem wordt vastgelegd in de nieuwe grondwet die in november 1946 wordt afgekondigd en op 3 mei van het jaar daarop in werking treedt. Een zo drastische ingreep van een bezetter in de religieuze aangelegenheden van een land is niet meer gezien sinds de godsdienstoorlogen van de 16de eeuw in Europa.

1944   Een vliegtuig met de Amerikaanse beroemde bandleider Glenn Miller aan boord, verdwijnt spoorloos boven het Kanaal. Aangezien zijn lichaam en het wrak van het vliegtuig niet worden teruggevonden, geeft zijn dood aanleiding tot speculaties. Miller was in Amerikaans militaire dienst en trad met zijn orkest op voor militairen in Europa.

1927   De Belgische regering van Henri Jaspar installeert een Gemengde Legercommissie om het legervraagstuk te bestuderen. Tegen de zin van de regering wordt ook Jef Rombouts van de Vlaamse Legercommissie gehoord. Die Vlaamse vereniging bestaat uit oud-militairen, voornamelijk uit het Vlaams-katholieke en Vlaams-nationale kamp. Tot de bestuursleden behoren naast Rombouts ook O. Carpentier, Frans Daels, Adiel Debeuckelaere, Hilaire Gravez, Joris Lannoo en Berten Pil. Achter de schermen werkt als secretaris priester Eugeen van de Perre.

Het programma van de Vlaamse Legercommissie is duidelijk: ‘Vlaamse en Waalse afdelingen, opgeleid, aangevoerd en bestuurd in de moedertaal van de dienstplichtigen’. Zij staat boven de partijpolitiek en heeft tot doel de Vlaamse eisen inzake het leger kracht bij te zetten en de Vlaamse parlementsleden van de nodige documentatie te voorzien. Hiertoe wordt het tijdschrift Het Legervraagstuk uitgegeven.

1918   In Antwerpen ziet het Vlaamsgezinde dagblad Het Vaderland het licht. Het wordt de grote concurrent van De Belgische Standaard.

1917   De nieuwe communistische machthebbers in Rusland sluiten in allerijl een wapenstilstandsakkoord met Duitsland, dat de geschiedenis ingaat als de Vrede van Brest-Litovsk, naar de Wit-Russische stad waar de ontmoeting plaatsvond. De Sovjet-Russische afgevaardigden Lev Kamenev en Adolf Abramovitsj Joffe staan aan de Duitse onderhandelaar, generaal Erich Ludendorff, de Baltische staten af, maar ook Polen en een deel van Oekraïne. De echte wapenstilstand zal op 3 maart 1918 worden getekend.

1902   In Londen, oprichting van een vreemdsoortige, nieuwe instelling: The British Broadcasting Corporation, beter bekend als BBC.

1887   Geboorte in Dordrecht van Pieter Geijl, Nederlands historicus hoogleraar te Utrecht en onder meer befaamd als schrijver van De geschiedenis van de Nederlandse stam. Met dit werk wordt zowel de Nederlandse als de Belgische staatsgeschiedschrijving, met haar jakobijnse inspiratie, doorbroken ten voordele van een wetenschappelijke, Heel-Nederlandse aanpak. Voor publicaties in Angelsaksische landen gebruikte Geijl de spellingvariant Geyl, omdat de ‘ij’ onbekend is in het Engels. Geijl ontvangt in 1957 de P.C. Hooftprijs.

1806   Het leger van Napoleon Bonaparte dat Polen was binnengevallen, bezet Warschau. Onder de ‘Franse’ militairen duizenden dienstplichtigen uit de Zuidelijke Nederlanden, waarvan de meerderheid er het leven bij inschiet.

1792   De Franse Conventie verordent de aanhechting van de Nederlanden bij Frankrijk. Bovendien kom dit decreet feitelijk neer op de vestiging van een militaire dictatuur in onze gewesten.

1766   Geboorte in Westerlo van Emmanuel van Gansen, leider van de Boerenkrijg in de Kempen en omstreken. Tijdens het beleg van Diest loopt hij ernstige verwondingen op waardoor hij bij de ontruiming van de stad moet achterblijven. Om te ontsnappen ensceneert hij zijn eigen begrafenis, zodat de Fransen denken dat hij gesneuveld is. Zijn manschappen vulden een kist met stenen en lieten die op het kerkhof begraven. Eens voldoende hersteld, wordt van Gansen in een grote ton per kar Diest buiten gesmokkeld, waarna hij onderduikt.

1711   In Kopenhagen breekt een pestepidemie uit.

1610   Geboorte in Antwerpen van de schilder David Teniers de Jonge. Hij liet honderden schilderijen na, vooral taferelen uit het Brabantse en Vlaamse boerenleven, zoals zijn Vlaamse kermis (1652) en De koning drinkt (1635). Daarnaast ook geraffineerde landschappen, portretten, genrestukken en stillevens. Hij wordt schilder aan het Brussels hof en conservator van de kunstverzameling van aartshertog Leopold Willem van Oostenrijk. In 1637 trouwt hij in de Sint-Jacobskerk met Anna Brueghel, de zeventienjarige dochter van Jan Brueghel de Oude. Getuigen waren Peter Paul Rubens en Paul van Halmale.

1598   Overlijden in Leiden van Filips van Marnix van St.-Aldegonde, Zuid-Nederlandse schrijver, diplomaat, geleerde en raadgever van Willem van Oranje. Hij geldt als de auteur van het Wilhelmus, het Nederlandse volkslied, en theoreticus van de nationale opstand tegen Spanje. Marnix was buitenburgemeester van Antwerpen tijdens het beleg en de val van Antwerpen in 1585.

1531   Overlijden in Antwerpen van Rombout II Keldermans, beroemde telg van een Mechels geslacht van bouwkundigen. Op zijn naam staan onder meer de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen, het Markiezenhof in Bergen-op-Zoom, het stadhuis van Gent, het kasteel Vredenburg in Utrecht enz. Hij was ook de persoonlijke architect van keizer Karel V, door wie hij in 1516 in de adelstand werd verheven.