16 juli. Net binnen: Cockerill Sambre gered. Voor eventjes…

Elk jaar   In Armenië Dag van het Water ofte Vardavar, jaarlijks 14 weken na Paaszondag. Tijdens de feestelijkheden gooit men elkaar met water nat. Hoewel Vardavar nu een feest binnen de christelijke traditie is, waarbij de transfiguratie van Jezus Christus wordt gevierd (het Feest van de Verheerlijking), heeft het een heidense oorsprong. Centraal stond de verering van Astghik, de godin van water, liefde, schoonheid en vruchtbaarheid.

1983   De regeringstop trekt zich voor een weekeinde terug op Hertoginnedal, op zoek naar het zoveelste Belgisch compromis. Het Waalse staalbedrijf Cockerill-Sambre zit in enorme geldnood. Het akkoord bestaat in het koppelen van dit dossier aan dat van de staatsschulden uit het verleden: alle schulden uit het verleden zullen door de nationale schatkist worden betaald, maar ‘vers geld’ moet van de gewesten komen. Om dat te kunnen betalen krijgen de gewesten de opbrengst van de erfenisrechten. Brussel krijgt bovendien 500 miljoen Bfr extra, niet eenmalig, maar jaarlijks.

Cockerill-Sambre krijgt het nodige geld, maar het Plan Gandois wordt onverkort uitgevoerd. Om het noodlijdende staalbedrijf grondig te saneren was al in 1981 de Franse zakenman Jean Gandois aangesteld als crisismanager. Die had een rapport geschreven over de situatie bij het bedrijf en de noodzakelijke maatregelen in kaart gebracht. Gandois schrapt 7000 banen waardoor het personeelsbestand terugvalt tot 8000 arbeiders. De Belgische overheid verlicht de schuldenlast met 180 miljard Bfr. Wanneer ten gevolge van de derde staatshervorming (1988-1989) de gewesten bevoegd worden voor de zogenaamde nationale economische sectoren, wordt het Waalse Gewest in 1989 voor 98,18% eigenaar van Cockerill-Sambre. Het Vlaamse gewest krijgt niets, want de scheepswerf Cockerill Yards in Hoboken word gewoon gesloten.

Cockerill-Sambre komt in handen van de groep Arcelor die in 2002 ontstaan was uit een fusie van het Franse staalbedrijf Usinor (sinds 1998 hoofdaandeelhouder van Cockerill-Sambre), het Luxemburgse Arbed (eigenaar van onder andere Sidmar) en het Spaanse Aceralia. Maar in 2006 vormt Arcelor met het Indische Mittal de groep ArcelorMittal. Het bestuur van Arcelor had vijf maanden lang weerstand geboden tegen het fusie voorstel, maar accepteerde uiteindelijk het bod van Mittal. Mittal had toen voor de derde keer het bod verhoogd tot 25,6 miljard euro. Arcelor, waarvan het Waalse gewest nog altijd mede-eigenaar is, krijgt een belang van 50,5% in het nieuwe bedrijf en de familie Mittal 43,4%.

In 2011 besluit de directie van ArcelorMittal de twee hoogovens en de productielijn voor warmgewalst staal in Luik te sluiten. Honderden werknemers verliezen hun baan. De productie van koudgewalst staal blijft behouden. Er werd nog gezocht naar kopers voor de activiteiten, maar deze acties bleven zonder resultaat. In 2014 staakte de productie van de hoogovens. Eind 2016 wordt de hoogoven HF6 in Seraing gesloopt. De hoogoven produceerde tot 4000 ton ruwijzer per dag en was een van de grootste hoogovens in Europa. Op de plaats van de hoogoven komen woningen en sportfaciliteiten. Einde van het Cockerill-Sambre-verhaal. De kassa van het Waalse gewest is er meer dan goed bij gevaren, de Waalse arbeiders allerminst.

1969   De Apollo 11 wordt gelanceerd vanop Cape Kennedy in Florida. Het is deze missie die de eerste mens op de maan zal brengen.

1944   Geallieerde vliegtuigen bombarderen ’s nachts de burgerbevolking van de Franse stad Nevers Bourgogne. Resultaat: 162 doden onder de burgerbevolking, 4853 daklozen, 237 verwoeste gebouwen. De verwoeste kathedraal wordt na de oorlog heropgebouwd.

1921   Geboorte in Antwerpen van Karel Delahaye, sociaal geëngageerd arts, Vlaams-nationalist en Heel-Nederlander. Hij wordt geboren in een vrijzinnig, Vlaamsgezind gezin en zet beide tradities voort. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Delahaye opperschaarleider voor de gouw Antwerpen van de Dietse Blauwvoetvendels. Na de oorlog verblijft hij enige tijd in Zuid-Afrika. Hij studeert geneeskunde en vestigt zich als arts in Antwerpen, op de Sint-Jansvliet. Delahaye treedt toe tot de Volksunie (VU) en wordt in het begin van de jaren 1960 voorzitter van de afdeling Antwerpen. In 1962 richt hij mee de Landelijke Vereniging van Vlaams-nationale Ouders en Opvoeders op, de voorloper van Were Di. Hij is er ook de eerste voorzitter van, tot 1966. Hij was verder de tweede voorzitter (na stichter Dries Bogaert) van het Algemeen Nederlands Suid-Afrikaans Verbond (ANSAV), een Vlaams-nationale vereniging van Heel-

Nederlandse strekking die de culturele banden tussen Vlaanderen, Nederland en Zuid-Afrika wilde versterken en daarbij ook de apartheidspolitiek verdedigde.

Tsaar Nicolaas II en zijn gezin in 1914

Van 1968 tot 1971 had hij voor de VU zitting in de Antwerpse provincieraad.

Karel Delahaye overlijdt in 1971 op de leeftijd van 49 tijdens een nachtelijk verkeersongeval, op weg naar een patiënt.

1918   De laatste Russische tsaar Nicolaas II Romanov, zijn vrouw en zijn gezin worden – na anderhalf jaar verbanning – op last van Sovjetleiders brutaal vermoord in Jekaterinenburg. Eerst worden voor de ogen van de ouders hun vijf kinderen afgeslacht.

Frits Zernike (1888-1966)

1888   Geboorte in Amsterdam van Frits Zernike, natuurkundige en hoogleraar. Hij krijgt in 1953 de Nobelprijs voor Natuurkunde voor zijn uitvinding van de fasecontrastmicroscoop. Dit is een aanvulling op de gewone microscoop waarmee het inwendige van levende cellen zichtbaar kan worden gemaakt. Voordien was dit onmogelijk omdat voor de gewone microscopie bepaalde kleurstoffen noodzakelijk waren die de cellen doodden. Frits Zernike overlijdt in 1966 op de leedtijd van 77.

1872   Geboorte in Borge (Noorwegen) van Roald Amundsen, ontdekkingsreiziger in de poolgebieden. Hij was de eerste mens die de Zuidpool bereikte op 14 december 1911. Belangrijke ervaring had hij opgedaan als tweede stuurman bij de Belgische antarctische expeditie (1897-1899), geleid door Adrien de Gerlache. Hun schip, de Belgica, werd het eerste schip dat overwinterde in Antarctica nadat het vastgevroren raakte in het pakijs van de toen nog niet in kaart gebrachte Bellingshausenzee.

Roald Amundsen (1878-1928)

Amundsen verdween in 1928 bij een vliegtuigcrash in de Noordelijke IJszee, tijdens een reddingsmissie voor Umberto Nobile (1885-1978), die tijdens zijn tweede poolreis met de Italia gestrand was. Amundsens vliegtuig werd nooit teruggevonden. In februari 2009 startte de Noorse Koninklijke Marine een nieuwe zoektocht naar het lichaam van Amundsen. Op 5 september 2009 werd bekend dat de marine niet in haar missie geslaagd was. Het lichaam van Amundsen is dus tot op heden niet gevonden.

1216   Overlijden in Perugia (Umbrië) van paus Innocentius III (Lotario Segni). Om de macht van de Heilige Stoel beter te vestigen, ontwikkelt hij de strijd tegen ketterij, die hij toevertrouwt aan de Inquisitie, en laat hij de vredelievende Albigenzen uitroeien. Als aanhanger van een ware pauselijke theocratie smeedt hij het idee van een ‘politieke kruistocht’, dat werd overgenomen door zijn opvolgers. Hij was de eerste die de ‘blootstelling tot prooi’ verkondigde, dat wil zeggen het recht voor de katholieken om de bezittingen tot zich te nemen van degenen die niet actief deelnemen aan de strijd tegen de ketters.