17 december. Historische dag: homoseksualiteit geschrapt als geestesziekte.

Elk jaar   Een feestdag bij de Koerden in Irak, Iran, Syrië, Turkije en overal elders ter wereld: de Dag van de Koerdische Vlag. Ingesteld in 1999 door de regering van Iraaks-Koerdistan. De vlag van Koerdistan staat symbool voor de strijd naar onafhankelijkheid van de Koerden. Ze werd in de jaren 1920 ontworpen en is sinds 1992 ook de officiële vlag van de Koerdische Autonome Regio (K.A.R.) in Irak.

De Koerdische vlag bestaat uit drie horizontale strepen: rood (voor het bloed van de Koerdische martelaren), wit (symboliseert gelijkheid en vrede) en groen (symboliseert de natuur van Koerdistan). In het midden staat een gouden zon met 21 stralen. Het getal 21 verwijst naar de Koerdische nationale feestdag Newroz, die ieder jaar massaal wordt gevierd op 21 maart, dag van de lente-evening. Newroz betekent: de nieuwe dag.

Koerden zijn een Indo-Europees volk van ruim 37 miljoen mensen, die voornamelijk in het Midden-Oosten wonen (onder andere in Turkije, Iran, Irak en Syrië).

Mieke Verstraete (1911-1990)

1990   Overlijden in Den Haag van Mieke Verstraete, pseudoniem van Maria de Graef Vlaams/Nederlandse actrice, geboren in Antwerpen. De hele familie is een echte acteursclan, te beginnen met haar vader, Julien de Graef, en allemaal gebruiken ze de naam ‘Verstraete’ als pseudoniem. Mieke is tevens de zuster van Bob Verstraete en Jeanne Verstraete, die ook in het theatervak zaten en de tante van regisseur Guus Verstraete jr. Samen met hem schrijft ze het script voor de film Kermis in de Regen (1962). Mieke Verstraete heeft in een twintigtal films gespeeld, te beginnen De dijk is dicht (1950) tot de laatste Prettig geregeld (1988), en daarnaast ook in talrijke televisieseries.

1989   Roemloos einde van de Société Générale de Belgique. De bankpoot Generale Bank, zal het via diversie fusies en herschikkingen van het aandeelhouderschap nog uitzingen tot 2009 en dan worden opgeslokt door de Franse BNP Paribas.

1987   Overlijden in Bar Harbor op het eiland Mount Desert (Maine, VS) van Marguerite Yourcenar, Frans-Vlaamse schrijfster. Ze werd geboren als Marguerite Cleenewerck de Crayencour. Yourcenar is een anagram van Crayencour. Van haar talrijke romans zijn Mémoires d’Hadrien en L’œuvre au noir de meest bekende. In 1980 is ze de eerste vrouw die wordt gekozen tot lid van de Académie Française.

1978   De Volksunie (VU) lijdt, ten gevolge van haar goedkeuring van het Egmontpact, bij de parlementsverkiezingen een zware nederlaag die, achteraf gezien, het begin van het einde inluidt voor de partij. De tegenstand tegen het Egmontpact in en buiten de partij was enorm, vooral tegen het behoud van de faciliteiten en het inschrijvingsrecht in de Brusselse Rand. De VU krijgt ook voor de eerste keer te maken met dissidenties. Karel Dillen, Walter Peeters en Leo Wouters richten de Vlaams Nationale Partij (VNP) op. VU-senator Lode Claes, Luc Pauwels en Piet Bocken van hun kant de Vlaamse Volkspartij (VVP). Beide partijen vormen een kartel dat als ‘Vlaams Blok’ deelneemt aan de wetgevende verkiezingen.

De verrassingen zijn groot. De Volksunie verliest zes zetels. Maar de verloren stemmen gaan maar voor een klein deel naar de Vlaams-nationale tegenstrevers: alleen Karel Dillen wordt (in Antwerpen) verkozen, Lode Claes (in Brussel) haalt het net niet. De VNP van Dillen neemt de kartelnaam Vlaams Blok over als partijnaam. Lode Claes verlaat een jaar later de politiek.

1973   De American Psychiatric Association (APA) schrapt homoseksualiteit uit haar lijst van geestelijke afwijkingen.

1951   De Nederlandse regering verbiedt ambtenaren lidmaatschap van de Communistische Partij van Nederland (CPN). De facto worden communisten aanzien als potentiële collaborateurs met de Sovjetvijand.

1949   Bijeenkomst van het Algemeen Vlaams Congres, georganiseerd in december op initiatief van de Vereniging van Vlaamse Studenten (VVS). Na de oprichting van het Algemeen Vlaams Comité is dit het tweede initiatief na de Tweede Wereldoorlog om Vlaamsgezinden van diverse richtingen tot samenwerking te brengen.

Het Congres heeft plaats op 17 en 18 december 1949 en omvat vijf secties: een culturele, een economische, een jeugd- en staatkundige en een algemene. De sprekers zijn op zich al een heel divers gezelschap: CVP-kamerlid Albert vanden Berghe, Leo Lindemans, Karel Pinxten, Jef van Bilsen, Maurits van Haegendoren, Renaat Merecy, Jef Rombouts, Walter Opsomer, Vital Celen, Max Lamberty, Robert Vandeputte…

Het Congres maakt de stand van zaken voor de Vlamingen op en wijst onder meer op het gevaar van de vervalste talentelling. Er werd een wetenschappelijk vastgelegde taalgrens gevraagd en een aanpassing daaraan van de provincie- en arrondissementsgrenzen. Dit bepaalt dan hun taalregime. Het Congres vroeg ook een einde te stellen aan ‘alle uitwassen en overdrijvingen der repressie’.

1908   Overlijden in Winnezeele van de Frans-Vlaamse volksverteller Fideel Roussez bijgenaamd ‘de Verteller van Winnezeele’. Vele van deze verhalen, door Roussez rond 1855 genoteerd van een boomzager uit zijn geboortestad Hazebroek, worden door Gustaaf Lamerant overgeschreven en in 1909 bij Standaard Boekhandel uitgegeven onder de titel Vlaamse wondervertellingen uit Frans-Vlaanderen.

Lucien Jottrand (1804-1877)

1877   In Sint-Joost-ten-Node overlijden van de Franstalige publicist en politiek essayist Lucien Jottrand (73), afkomstig uit Jemappes. Hij ijverde voor het algemeen stemrecht, voor de decentralisatie van België en voor de rechten van de Vlamingen. Hij omschreef zichzelf als een ‘Nederlandse Waal’ en pleitte voor een federaal Nederlands rijk dat ook Walen en Luxemburgers zou omvatten.

1833   Overlijden in Nürnberg (Beieren) van Kaspar Hauser. De 21-jarige jongen was drie dagen eerder neergestoken in een park. Kaspar Hauser was vijf jaar eerder op een marktplein in de stad gevonden, met een brief op zak met zijn naam en de mededeling dat hij ooit als driejarige te vondeling was gelegd. Hij is slecht verzorgd, kon nauwelijks lopen, en niet normaal praten. De stad gonst van de geruchten. Iemand van koninklijke bloede, vermoedt men, de erfprins van het huis van Baden of een buitenechtelijke zoon van Napoleon?

Drommen nieuwsgierigen komen zich vergapen aan de tamme wildeman. Hij werd, schrijft de befaamde jurist Anselm von Feuerbach ‘niet minder bezocht dan de kangoeroe en de tamme hyena in de dierentuin’. Kaspar werd voorpaginanieuws in heel Europa. Nürnberg adopteert hem, maar het geheim wordt nooit onthuld. De vele vragen rond het leven én de dood van Kaspar Hauser kunnen ook de modernste technieken niet beantwoorden.

Simon Bolivar (1783-1830)

1819   Simón Bolívar wordt president van Groter Colombia (tegenwoordig Venezuela, Colombia, Panama en Ecuador). Deze Zuid-Amerikaans vrijheidsstrijder verdrijft Spanje uit deze landen en ook uit Peru, Venezuela en Bolivia. Dat laatste land is naar hem genoemd. Hij en zijn opvolgers slagen er echter niet in de bevrijde gebieden definitief tot één land te verenigen. Simón Bolívar overlijdt in 1830 op zijn verjaardag, niet ouder dan 47 jaar. In Antwerpen is een plein naar hem genoemd.

1772   Geboorte in Bonn van Ludwig van Beethoven uit een Mechelse familie.