21 augustus. Net binnen: Godfried III van Brabant overleden

Elk jaar   In het oude Rome, feest van de Ludi Consuales, waarvan de traditie teruggaat tot de tijd van Romulus. In het Circus Maximus werden wagenrennen gehouden ter ere van de plattelandsgod Consus.

Virtueel Museum Grimbergen

Piet Tommissen (1925-1911)

2011   Overlijden in Ukkel van Piet Tommissen (86), Vlaams econoom en socioloog, afkomstig uit Lanklaar (Limburg). Na zijn middelbare studies in Turnhout bouwt hij eerst een carrière uit in het bedrijfsleven – hij werd lid van de Raad van Bestuur van Akzo – die hij later combineerde met universitaire studies. Hij wordt eerst licentiaat in de Handels- en Consulaire Wetenschappen en doctoreert in 1971 aan de UFSIA (Antwerpen) tot doctor in de Toegepaste Economische Wetenschappen op een proefschrift over de economische epistemologie van de Italiaanse econoom en socioloog Pareto. Hij doceerde als gewoon hoogleraar aan de Economische Hogeschool Sint-Aloysius (EHSAL) in Brussel en als buitengewoon hoogleraar aan het Limburgs Universitair Centrum in Diepenbeek.

Tommissen was bevriend met de Zwitserse politicoloog Armin Mohler (1920-2003), vermaard om zijn fundamentele studies over de Conservatieve Revolutie. Ze deelden die belangstelling. Pareto-kenner Tommissen genoot ruime internationale bekendheid als auteur van diverse publicaties over de Duitse rechtsgeleerde en filosoof Carl Schmitt. In Vlaanderen genoot vooral het werk van Victor Leemans (1901-1971) zijn belangstelling, in Frankrijk dat van Alain de Benoist (°1943).

In de jaren 1950 was Tommissen betrokken bij een aantal initiatieven tot wederopleving van het Vlaams-nationalisme. ‘Hij was een van de weinige medewerkers aan bladen als Opstanding, De Volksbeweging, Het Pennoen, Dietsland Europa, die zijn bijdragen, opvallend goed geschreven en doordachte stukken, meestal over onderwerpen die een ruimer belang hadden dan de toenmalige Vlaamse of Belgische politieke actualiteit, voluit ondertekende’ (Joris Dedeurwaerder).

Piet Tommissen was ook een tijdlang redacteur van Kultuurleven en medewerker aan TeKoS (Teksten, Kommentaren en Studies). Van 1984 tot 1988 was hij algemeen voorzitter van de Marnixring.

1976   De Lange Jan, de 135 meter lange schoorsteen van de voormalige mijn Oranje Nassau I in Heerlen (Limburg), wordt opgeblazen. Maar de schoorsteen valt verkeerd en beschadigt een kantoorgebouw. Gelukkig was dat leegstaand.

1967   In Martelange, op de grens met het Groothertogdom Luxemburg, ontploft een tankwagen. Tweeëntwintig mensen komen om het leven en zevenenveertig anderen raakten gewond toen die middag een vrachtwagen geladen met vloeibaar gas ontplofte. De explosie deed zich voor op de N4, in het midden van de stad. Ook dertien huizen werden vernield.

Generaal Karel Oudendijk (1872-1955)

1938   Op de 19de IJzerbedevaart, in Diksmuide, plechtige voorlezing van een lijst met 10 000 namen van Vlaamse soldaten die tijdens de Eerste Wereldoorlog op het ereveld zijn gesneuveld. In de crypte van de IJzertoren worden de stenen plakkaten met ‘de eerste 10 000 namen’ van Vlaamse gesneuvelde soldaten per gemeente ingehuldigd.

1872   Geboorte in Kampen (Overijssel) van Karel Oudendijk, een zeer actief Heel-Nederlander. In het Algemeen-Nederlands Verbond heeft Oudendijk een belangrijke rol gespeeld. Hij was lid van het hoofdbestuur en met zijn Haagse afdeling, waarvan hij voorzitter was, zette hij vele activiteiten op touw. Met Leo Simons organiseert hij in 1926 het ‘Congres voor Volkskracht’ in Den Haag. In 1927 ondertekent hij het Internationaal Amnestie-adres voor August Borms. Hij was ook bestuurslid van de Vereniging Ons Leger. Hij overlijdt in 1955 op de leeftijd van 82.

1863   Geboorte in Marcinelle van de Waalse socialistische jurist en politicus Jules Destrée, bekend om zijn brief van 1912 ‘Sire, il n’y a pas de Belges’. Zie hierover Vandaag van 15 augustus 2022.

Adalbert von Chamisso (1781-1838)

1838   Overlijden in Berlijn van de Duitse romantische schrijver Adalbert von Chamisso (Louis-Charles de Chamisso de Boncourt), ook zoöloog, botanicus en ontdekkingsreiziger. Geboren in Champagne in een Franse familie die gedwongen was te emigreren tijdens de Franse Revolutie, leefde hij lange tijd ‘zonder banden, zonder vaderland en bijna zonder hoop’. Hij beschreef zijn identiteitscrisis in de Histoire merveilleuse de Pierre Schlémihl, ou l’homme qui a vendu son ombre (1813). Hij werd 57.

1838   In Drongen (Oost-Vlaanderen) stort een trein met zes rijtuigen in de Leie, doordat een brugwachter een brug had laten openstaan. Alle inzittenden verdrinken.

1823   Markos Botsaris, een van de belangrijkste figuren van de Griekse revolutie van 1821, wordt gedood in de slag om Karpenisi. Hij slaagt erin talloze offensieven van het Turkse leger af te slaan. Deze vrijheidsstrijder neemt deel aan de verdediging van Missolonghi en had zich ook onderscheiden door zijn heldhaftige optreden in de slag bij Petta. Benoemd tot opperbevelhebber van het revolutionaire leger, had hij deze eer afgewezen met de verklaring: ‘Wie zijn volk wil dienen, heeft geen titels nodig, maar een zwaard’. Hij werd 33.

1808   Britse en Portugese troepen onder bevel van Arthur Wellesley (de latere hertog van Wellington) verslaan de Franse troepen onder bevel van generaal Jean-Andoche Junot in de. Slag bij Vimeiro, Portugal.

1793   In de nacht van 21 op 22 augustus begint de Franse revolutionaire artillerie het bombardement op de stad Lyon. De beschieting van de burgerbevolking gaat door tot de stad zich op 9 oktober overgeeft. Het gebruik van de naam ‘Lyon’ is vanaf dan verboden. Ze wordt omgedoopt tot Ville-Affranchie (‘bevrijde stad’). In totaal werden 1604 mensen terechtgesteld of doodgeschoten. Een aantal grote gebouwen rond de Place Bellecour werden afgebroken. Het bombardement van de stad en de wreedheid van de represailles nadien leidden tot een uittocht van inwoners. De bevolking daalde van ongeveer 150 000 in 1793 tot 88 000 in 1800.

1190   Overlijden van Godfried III de Moedige (ca. 50), vanaf hij ongeveer twee jaar oud was landgraaf van Brabant, graaf van Leuven, markgraaf van Antwerpen en voogd van Gembloers, Nijvel en Affligem. Tevens was hij hertog van Neder-Lotharingen (als Godfried VII). Godfried volgt zijn vader Godfried II van Leuven op zeer jonge leeftijd op en houdt er de bijnaam ‘de hertog in de wieg’ aan over. De feitelijke macht ligt bij de regentes, zijn moeder Lutgardis van Sulzbach (1109-1163). In 1147 is de zevenjarige Godfried met haar in Aken aanwezig bij de kroning van Hendrik Berengarius tot medekoning van Duitsland. In 1153 bezoekt hij het keizerlijke hof.

Godfried trouwt in 1155 met Margaretha van Limburg, waardoor het langdurige conflict van zijn vader en grootvader met het Huis van Limburg wordt bijgelegd. Hij verwerft het voogdijschap van Tongerlo en de graafschappen Aarschot, Geldenaken en Duras (Aquitanië). Godfried steunt keizer Frederik I van Hohenstaufen met troepen voor zijn Italiaanse campagnes. Godfried bevordert stelselmatig de ontwikkeling van steden en geeft stadsrechten aan ‘s-Hertogenbosch.

Van 1182 tot 1184 bezoekt Godfried Jeruzalem. Hij onderscheidt zich bij de verdediging van de stad tegen Saladin. Als dank verheft keizer Frederik I de zoon van Godfried, Hendrik I van Brabant, tot hertog. Officieus werd die titel voordien al gebruikt. Godfried en Margaretha zijn begraven in de Sint-Pieterskerk (Leuven).