24 april. Historische dag: Paasopstand in Dublin

Elk jaar   In Vlaanderen Erfgoeddag, een jaarlijks terugkerend evenement dat steeds op de eerste zondag na de paasvakantie wordt georganiseerd. Erfgoeddag is een initiatief van de archief- en de museumsector, de erfgoedcellen, de sector volkscultuur, gemeenten en provincies. Deze dag richt zich op het roerend en immaterieel cultureel erfgoed, zoals verhalen, documenten, tradities en uitdrukkingen die wij van onze voorouders overgeleverd kregen.

Op Erfgoeddag worden ook honderden activiteiten gepland over heel Vlaanderen en Brussel door diverse erfgoedorganisatoren. Alle activiteiten zijn gratis.

Vliegramp in Sellingen

2002   Een te laag vliegende Belgische F-16-straaljager botst boven bungalowpark De Barkhoorn bij Sellingen (Groningen) tegen een ULV (ultralightvliegtuig) van de Vliegclub Westerwolde. Beide toestellen storten neer in bos en weilanden. De ULV-piloot (Frits Lemmink, 64, uit Sellingen) en de jachtpiloot (kapitein-vlieger Luc Viaene, 36, uit Oostende) komen om het leven. De tweede F-16-vlieger, Martin Levicar, redt zich met schietstoel en parachute maar raakt gewond. Het is de tweede keer dat hij zijn schietstoel moet gebruiken, maar hij vliegt nog altijd.

Nicole Hohloch (°1964)

1982   Het Eurovisie Songfestival 1982 in Harrogate (Engeland) wordt gewonnen door de 17-jarige Duitse zangeres Nicole (Nicole Hohloch) met Ein bisschen Frieden. Het is de eerste en tot nog toe enige Duitse overwinning op het songfestival. Uniek: na de bekendmaking van haar overwinning zingt Nicole haar liedje nog eens, maar nu in het Engels.

1975   Leden van de marxistische Rote Armee-Fraktion (Baader-Meinhofgroep) bezetten de Duitse ambassade in Stockholm (Zweden) en eisen de vrijlating van 26 gevangenen, leden van hun terreurgroep. Op deze eis wordt niet ingegaan. De RAF-terroristen blazen de ambassade op: een enorme explosie, waarna het gebouw in brand vliegt. Er vallen drie doden, waaronder de Duitse militaire attaché in Zweden, Andreas von Mirbach (1931-1975).

1961   Het Zweedse oorlogsschip de Vasa wordt geborgen. Het schip zonk in 1628 in de haven van Stockholm. Na 333 jaar op de bodem van de zee te hebben gelegen werd het enorme oorlogsschip geborgen. Nu is de Vasa een van de best geconserveerde zeventiende-eeuwse schepen ter wereld en te zien in een speciaal daarvoor gebouwd museum in Stockholm. De Vasa is een unieke kunstschat en bestaat voor 98 procent uit originele onderdelen en honderden uit hout gesneden sculpturen.

1955   In Gent houdt de Volksunie haar eerste congres.

1955   Slotzitting van de Bandung Conferentie: 29 ‘nieuwe’ landen waaronder Indonesië, Sri Lanka en India veroordelen het kolonialisme.

Nadine de Sloovere (°1949)

1949   Geboorte te Gent van Nadine de Sloovere, Vlaamse radiopresentatrice, tv-omroepster en journaliste. Ze was jarenlang omroepster bij de BRT (1969-1988), maar stapte bij de oprichting van VTM over naar de commerciële zender, waar ze van 1989 tot 1998 onder meer het nieuws presenteerde. Daarnaast was ze ook actief als gemeenteraadslid voor de CD&V en zetelde ze in de raad van bestuur van de verzekeringsmaatschappij Ethias. In 2006 verliet ze de gemeentepolitiek.

1937   Op bevel van generaal Franco wordt Manuel Hedilla (1902-1970) aangehouden, de opvolger van José Antonio Primo de Rivera (1903-1936) aan het hoofd van de Falange. Hij wordt ter dood veroordeeld, maar niet geëxecuteerd. Pas in 1947 werd hij weer een vrij man.

1926   Op een internationale conferentie in Parijs worden de nationale autokentekens vastgelegd. Die bestonden al vroeger, maar ieder land was op eigen houtje bezig, met onduidelijkheid en betwistingen tot gevolg. Nu krijgt elk land in onderlinge afspraak één of meer letters. België krijgt B en Nederland NL.

Als je het lijstje overloopt, valt op hoeveel autokentekens werden toegewezen aan landen die nu, nog geen honderd jaar later, niet meer bestaan: BI (Brits Indië), CS (Tsjechoslowakije), IN (Nederlands-Indië), DA (Danzig), SA (Saarland), SHS (Koninkrijk van de Serviërs, Kroaten en Slovenen), SM (Siam), LSA (Syrië en Libanon).

Staten komen en gaan, volkeren blijven bestaan.

1921   Referendum in Oostenrijks Tirol: 98,77 % der kiezers spreken zich uit voor de aanhechting bij Duitsland. Gelieerd aan dit referendum braken er bloedige rellen uit in Italiaans Zuid-Tirol: fascisten houden huis in Bozen, geprovoceerd door een traditionele Tiroler kermis die ze hielden voor een steunbetuiging aan het referendum.

1918   Oprichting in Middelburg (Zeeland) van de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) vanwege onvrede bij de radicale calvinisten over de toen bestaande protestantse partijen, de Antirevolutionaire Partij (ARP) en de Christelijke Historische Unie (CHU). De nieuwe partij wil politiek bedrijven volgens Bijbelse normen.

In 1922 sleept de SGP één zetel in de wacht, van de in totaal honderd zetels die de Kamer dan telde. De gereformeerde dominee Gerrit Hendrik Kersten wordt verkozen. De SGP komt regelmatig in het nieuws, onder meer door haar verzet tegen vrouwenemancipatie, verplichte verzekeringen, Olympische Spelen, crematie, toneel en de komst en handhaving van bioscopen. Kersten bleef maar liefst tot september 1945 Kamerlid voor zijn partij.

Sinds 1922 zit de SGP onafgebroken in de Kamer en is daarmee de enige partij van voor de oorlog die nog altijd in het parlement zit. Andere oudere partijen zijn sinds die tijd opgeheven of opgegaan in andere partijen. De laatste decennia heeft de partij doorgaans drie zetels.

1916   In Dublin breekt de Ierse Paasopstand uit, een revolutionaire poging om Ierland onafhankelijk te maken van Groot-Brittannië. Padrig Pearse en James Connolly bezetten met hun medestanders het hoofdpostkantoor van Dublin. Met hun naar schatting 1000 Volunteers en een 250 leden van de Irish Citizen Army zijn ze kansloos tegenover 4500 Britse militairen en meer dan 1000 politieagenten. Toch houden ze het uit tot 3 mei. Honderden worden gedood en ongeveer 3000 verdachten werden gearresteerd. De zeven ondertekenaars van de Onafhankelijkheidsverklaring worden geëxecuteerd, onder hen de al dodelijk getroffen Connolly, die in een stoel word omgebracht omdat hij niet meer kan staan.

1915   Turkse autoriteiten arresteren honderden tot enkele duizenden Armeniërs. Meteen wordt de Armeense elite vermoord zonder enkele vorm van proces. Deze dag wordt nog altijd herdacht door de Armeniërs als het begin van de genocide op de Armeniërs.

In de Armeense hoofdstad Erevan is een speciaal monument hiervoor opgericht. Ook in andere landen waar Armeniërs wonen, worden jaarlijks herdenkingen georganiseerd. Het aantal slachtoffers is nooit officieel vastgesteld, maar mag op anderhalf miljoen worden geschat.

Op het Henri Michauxplein in Elsene (Brussel) staat sinds 1997 een monument ter nagedachtenis van deze volkerenmoord. In Nederland werd in 2001in Assen (Drenthe) een Armeens monument opgericht.

Willem van Oranje (1533-1584)

1856   Geboorte in een oude boerenfamilie te Cauchy-à-la Tour (Frans-Vlaanderen) van Philippe Pétain, de latere maarschalk van Frankrijk. Het toeval wil dat de twee grote Franse antagonisten in de Tweede Wereldoorlog, Pétain en generaal Charles de Gaulle, allebei Frans-Vlamingen waren. De Gaulle werd geboren in Rijsel.

1533   Geboorte op slot Dillenburg in Hessen van Willem van Oranje, Vader des Vaderlands. Hij wil de volledige Nederlanden, Noord en Zuid, bevrijden van de Spaanse bezetting en de inquisitie. Met de steun van de Watergeuzen neemt hij daarvoor de leiding van de volksopstand. Willem van Oranje wordt op 10 juli 1584 in Delft vermoord door Balthasar Gerards, die hiervoor bij voorbaat kerkelijke absolutie kreeg.