25 februari. Net binnen: Manu Ruys overleden, richtinggevend journalist

1986   Na een twintigjarig bewind ontvlucht dictator Ferdinand Marcos de Filipijnen naar Hawaï. Met 684 miljoen dollar.

Tennessee Williams (1911-1983)

1983   Overlijden van schrijver en dichter Tennessee Williams (71), schrijversnaam van Thomas Lanier Williams. De bijnaam ‘Tennessee’ kreeg hij van studiegenoten omwille van zijn zuidelijk accent. Hij ontving Pulitzer-prijzen voor A streetcar named desire en Cat on a hot tin roof. Ander werken van hem zijn  onder meer The rose tattoo, The glass menagerie, Sweet bird of youth, Suddenly last summer, The night of the iguana, In masks outrageous and austere, The Milk Train Doesn’t Stop Here Anymore. Williams stikt in een plastic dopje van – waarschijnlijk – een flesje neusspray, in zijn kamer in Hotel Élysée in New York. Hij wordt algemeen beschouwd als één van de grootste Amerikaanse toneelschrijvers.

1924   Geboorte in Antwerpen van Manu Ruys, Vlaams journalist. Hij wordt Vlaamsgezind aan het toen nog grotendeels Franstalige Onze-Lieve-Vrouwecollege van de jezuïeten in Antwerpen. Tijdens de bezetting werkt hij zes maanden bij de Vrijwillige Arbeidsdienst voor Vlaanderen (VAVV) en daarna zes maanden als verplicht tewerkgesteld student in een fabriek in Antwerpen. Aan de KULeuven studeert hij Germaanse filologie (1944-1948). Als student richt hij mee het tijdschrift Golfslag (1946-1950) op, waarvan hij tot 1948 hoofdredacteur is. Het blad draagt vlak na de Tweede Wereldoorlog bij tot de heropleving van het Vlaams-nationalisme bij jongeren. In die periode zet Ruys zich ook in voor andere Vlaamse initiatieven: het Vondelgenootschap, de organisatie van jongerendagen, de bladen Branding, Het Spoor voor de Lage Landen, Vive le Gueux!, enz., alle ook met een min of meer uitgesproken Heel-Nederlandse inslag.

Op 1 februari 1949 komt hij als parlementair redacteur in dienst bij De Standaard. Hij wordt de verantwoordelijke voor de wekelijkse ‘Standaard der Jeugd’, ‘de meest extremistische pagina van de krant’ waarvan de uitgever wegens toenemende ergernis over de nationalistische strekking in juli 1953 de publicatie staakt. Toch krijgt Ruys in 1955 de leiding van de binnenland-redactie en mag hij hoofdartikelen schrijven. In 1975 wordt Ruys bevorderd tot politiek hoofdredacteur. Na het faillissement van nv De Standaard (1976) en de overname van de krantengroep door de nieuwe Vlaamse Uitgeversmaatschappij (VUM) van André Leysen, wordt Ruys, samen met Lode Bostoen, hoofdredacteur van alle VUM-dagbladen. Hij krijgt de verantwoordelijkheid voor de politieke lijn van de kranten en schrijft nagenoeg dagelijks het hoofdartikel. Na zijn pensionering verzorgt hij verder de vrijdagse kroniek ‘Op de korrel’.

Als journalist specialiseert Ruys zich in het Vlaams-Waalse conflict en bepaalt de houding van De Standaard tegenover de taalkwestie en de communautaire problemen. ‘Hij ijverde voor de bewustwording van de Vlamingen als volk en natie en was een rechtlijnig voorstander van de aanpassing van de Belgische staatsstructuur aan de Vlaams-Waalse dualiteit en de (ook internationale) erkenning van Vlaanderen als staatsrechtelijke entiteit’ (Mark Deweerdt). Als meest gezaghebbende commentator van Vlaanderen heeft Ruys ook een belangrijk aandeel in de splitsing van de KULeuven (1965-1968). Hij verdedigt het federalisme en pleit tactvol voor amnestie. Kritiek krijgt hij wel van lezers die hem daarin volgen, maar niet begrijpen dat hij telkens voor de verkiezingen toch weer een min of meer openlijk CVP-stemadvies geeft.

Anderzijds was Ruys niet te beroerd om bij het honderdste nummer van het ‘nieuwrechtse’ tijdschrift TeKoS (2001) te schrijven dat het blad ‘een agora is waar, op een klassiek beschaafde wijze, een gedachtengoed wordt verwoord, dat tot de fundamentele geestesstromingen van het Avondland behoort. (…) Dat het meteen ook zorgt voor de noodzakelijke ideeënoverdracht naar een jongere generatie, die door haar opvoeders en door de media vervreemd werd van de traditie, is niet zijn geringste verdienste’.

Ook voorbij de 80 blijft Ruys de politieke actualiteit op de voet volgen en publiceert hij af en toe opiniestukken in tijdschriften zoals Doorbraak. Belangrijke politieke werken van Manu Ruys zijn onder meer Valt België uiteen? (1969), De Vlamingen: Een volk in beweging, een natie in wording (1972), De geboorte van de Vlaamse natie (1985).

Hij overlijdt in 2017 op de leeftijd van 93.

Henri Landru (1869-1922) met zijn vrouw Marie-Cathérine

1922   De Franse Henri Landru (52) wordt in Versailles geguillotineerd. Hij was een vrouwenseriemoordenaar, als dat woord bestaat. Aanvankelijk gaat alles goed: als kind uit een arm gezin trouwt hij met zijn grote liefde en wordt vader van vier kinderen. Vanaf 1914, hij is dan 45, plaatst Landru contactadvertenties in Franse kranten, waarbij hij zich voordoet als een rijke weduwnaar die verlangt naar een eenzame weduwe om met haar zijn laatste dagen te delen. Wel 283 vrouwen reageren en Landru kiest de rijksten uit. Met hen begint hij een korte relatie en hij lokt hen naar huizen die hij gehuurd heeft. Daar vermoordt hij hen.

Het is niet geheel zeker hoe Landru zijn slachtoffers doodde. Aangenomen wordt dat hij hen in stukken sneed, de romp, armen en benen in het bos begroef of in het water gooide en hoofd, handen en voeten (de lichaamsdelen aan de hand waarvan iemand het makkelijkst geïdentificeerd kan worden) verbrandde.

De rechtszaak tegen Landru begon op 7 november 1921. Hoewel er weinig harde bewijzen waren tegen Landru, pleitten er wel veel zaken tegen hem. In kleine schriftjes hield hij zijn uitgaven bij. Opvallend was dat hij in enkele jaren tijd 27 zagen had gekocht en dat hij op zijn reizen naar zijn huurwoningen altijd twee treinkaartjes kocht: één retourtje (voor zichzelf) en één enkele reis (voor haar).

1919   Oregon heft als eerste staat in de VS belasting op benzine, aanvankelijk 1 dollarcent per gallon. Talrijke regeringen pikken dit op als een lumineus idee. België blijft niet achter. Tegenwoordig betaal je hier op benzine 40,7% accijnzen en 17,3% BTW. Dat wil zeggen: op één litertje brandstof wordt maar liefst 58% aan heffingen door de overheid afgeroomd. Dit betekent dat op de 1,7990 euro die je aan de pomp betaalt, 1,0434 euro rechtstreeks naar de staatskas gaat. Of anders gezegd: de kostprijs van product en distributie kosten slechts 0,7471 euro.

Paul Julius Reuter (1816-1899)

1902   In Londen demonstreert Hubert Booth de eerste elektrische stofzuiger. Het enorme apparaat bestaat uit een elektrische zuigerpomp, stofafscheider, stofbak met filterdoek en een arsenaal aan slangen en mondstukken.

1899   Overlijden in Nice (Frankrijk) van Paul Julius Reuter (82), geboren als Israel Beer Josaphat, zoon van een rabbijn uit Kassel (Hessen). Journalist, ondernemer en vindingrijk nieuwspionier. Hij richt in 1851 in Londen het befaamde persagentschap Reuters op. Voordien exploiteerde hij een postduivendienst tussen Aken en Brussel. Dat was toen de ontbrekende schakel in de verbinding tussen Berlijn en Parijs. De postduiven waren veel sneller dan posttreinen, waardoor Reuter sneller over allerlei nieuws beschikte over de Parijse aandelenbeurs. Hij kreeg in 1871 van de hertog van Saksen-Coburg-Gotha de titel van baron.