25 juni. Net binnen: Jef Nagels overleden, de pastoor die Vlaams Blokker werd

Elk jaar   In Noord-Korea, Onafhankelijkheidsdag, viering van ‘De Oprichting van de Staat’. Vanaf 1945 werd het noorden van het Koreaanse schiereiland tot aan de 38ste breedtegraad door de Sovjet-Unie bestuurd, en het zuiden door de Verenigde Staten. In het noorden werd op 9 september 1948 de communistische ‘Democratische Volksrepubliek Korea’ (DPRK) opgericht, een éénpartijstaat met als leider Kim-Il-sung.

Het Noord-Koreaanse leger probeerde op 25 juni 1950 via een verrassingsaanval het land te ‘herenigen’, zeg maar: het compleet onder controle te krijgen. Pas vlak voor de zuidelijke havenstad Busan werden de Noord-Koreanen tot staan gebracht door een VN-troepenmacht die de Zuid-Koreanen te hulp was gekomen. Toen de VN-macht met een tegenaanval vervolgens het Noorden volledig onder de voet liep, en in november 1950 bijna aan de Chinese grens stond, greep China in. Met massale hulp van het Chinese leger wist Noord-Korea de frontlijn weer naar het zuiden te verplaatsen, en de oorlog geraakte in een impasse.

Na drie jaar werd een staakt-het-vuren afgekondigd (27 juli 1953) tussen Noord-Korea enerzijds en Zuid-Korea en de VN/VS anderzijds. De scheidslijn tussen Noord en Zuid lag weer min of meer op de 38ste breedtegraad, maar de slachtofferaantallen en verwoestingen aan beide zijden waren zeer groot.

De beide Korea’s zijn formeel nog altijd in staat van oorlog, want een definitieve vredesregeling is nog altijd niet bereikt.

1987   Overlijden in Oostende van Jef Nagels, twee dagen voor zijn 66ste verjaardag. Deze Vlaams-Brabander was als seminarist in 1945 een van de stichters van de uitgeverij Heideland. Nagels wordt na zijn priesterwijding in 1946 om zijn Vlaamsgezindheid als leraar naar een Waals college in Wezet gestuurd, ‘om het af te leren’. Maar daar, in deze taalgrensgemeente die aan Voeren grenst, wordt hij voorzitter van de Davidsfondsafdeling. Hij zoekt steun bij Vlaamse politici, verenigingen en bladen om Voeren en omgeving (Overmaas) voor verfransing te behoeden. Hij werkte met Jef Franssens aan een wetenschappelijke volks- en talentelling aan de hand van kiezerslijsten en de geboorteplaats van de kiezers, door Franssens gepubliceerd onder de titel Wij klagen aan (1950).

Wegens zijn Vlaamsgezinde actie moet Nagels in 1950 Wezet verlaten en werd hij econoom van het Heilig-Hartinstituut in Mechelen-aan-de-Maas. Van hieruit bleef hij echter zijn actie voortzetten. Op het congres van het Davidsfonds in Brussel op 29 maart 1953 spreekt hij over ‘Een eeuw van volkstellingen in het Land van Overmaas’. Na de zomer van dat jaar moet hij onder zware druk van zijn overheid ontslag nemen uit de

gewestbond Overmaas van het Davidsfonds. Nieuwe moeilijkheden met zijn overheid leiden enkele jaren later tot zijn vertrek uit België. Ex-pastoor Nagels verblijft enige tijd in Rwanda, werkt op de Belgische ambassade in Pretoria en

Gerrit Rietveld (1888-1964)

wordt in 1965 verkoopdirecteur in Oostende. Daar is hij van 1971 tot 1982 gemeenteraadslid de Volksunie. Van 1982 af is hij provinciaal voorzitter en lid van de partijraad van het Vlaams Blok.

1964   Overlijden in Utrecht van Gerrit Rietveld, een dag na zijn 76ste verjaardag. Hij was een vooraanstaand architect en meubelontwerper van de ‘nieuwe zakelijkheid’. Begon in 1917 een eigen meubelmakerij en vestigde zich in 1919 als zelfstandig architect. Hij is onder andere bekend van het Van Gogh Museum in Amsterdam.

1955   Overlijden te Antwerpen van Hector Halsband (77), vrijzinnig Vlaams-nationalist. Deze ambtenaar wordt tijdens de Eerste Wereldoorlog lid van de activistische Brusselse Vereniging van Vrienden der Vlaamse Zaak en vanaf 1916 van de groep Jong-Vlaanderen. Tegen het einde van de oorlog is hij hun retoriek beu en stapt over naar De Unie, een meer gematigde politieke fractie binnen de Raad van Vlaanderen die het federalisme voorstaat.

Halsband zetelt de Kommissie voor Nijverheid en Openbare Werken. Hij wordt in maart 1917 benoemd tot in het ministerie van Wetenschap en Kunst. Na de oorlog wijkt hij uit naar Nederland en wordt hij bij verstek veroordeeld tot twaalf jaar hechtenis. In 1929 keert hij dankzij de Uitdovingswet terug naar Vlaanderen, waar hij redactiesecretaris wordt van het dagblad De Schelde (1919-1936), daarna tot 1944 bij de krant De Dag. Hij is lid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). Na de Tweede Wereldoorlog wordt hij veroordeeld tot zes jaar gevangenis.

1947   Opening van het Elfde Congres van de PCF, de Franse communistische partij. Etienne Fajon, directeur van de partijkrant L’Humanité, spreekt een levendige lofrede uit op het kolonialisme: ‘Ons congres moet zich richten tot alle Franse patriotten, die terecht denken dat het uiteenvallen van de Franse [koloniale] Unie de rol van Frankrijk in de wereld zou verminderen en het in de onmogelijkheid zou stellen om zijn onafhankelijkheid effectief te verdedigen’.

Glenmor (1931-1996)

1931   Geboorte in Maël-Carhaix (Bretagne) van de Bretonse zanger en bard Glenmor, artiestennaam van Émile Le Scanff. Als auteur van liederen die trillen van passie (De zwaan van Montfort stijgt op!), wijdt hij zijn hele leven aan het verdedigen van de Bretonse identiteit en het vieren van zijn ‘land van weleer’. Hij overlijdt in 1996 op de leeftijd van 64.

1903   Geboorte in Motihari (Bengalen) van Eric Arthur Blair, de toekomstige George Orwell, schrijver van onder meer het beroemde Animal Farm. Zie Vandaag van 25 juni 2022.

1852   Geboorte in Baix Camp (Catalonië) van de beroemde Catalaanse architect Antoni Gaudí. De bouw van deze enorme kathedraal begon in 1881 en duurt nog tot op de dag van vandaag. Ze valt onmiddellijk op door haar aparte stijl, grillig van vorm, rijk versierd met polychrome mozaïeken van glas en gebroken tegels, alles geïnspireerd op de groeiwetten van de natuur. Gesteld dat alles goed gaat, wordt de Sagrada op 10 juni 2026 feestelijk ingewijd, precies honderd jaar na Gaudí’s dood.

Voltaire (1694-1778)

1750   Voltaire reageert op de uitnodiging van koning Frederik II van Pruisen en reist van Parijs naar Berlijn, waar hij met pracht en praal wordt verwelkomd. In september schrijft hij aan zijn vriend graaf d’Argental: ‘Ik vind een haven na dertig jaar stormen. Ik vind de bescherming van een koning, de conversatie van een filosoof, de troost van een vriendelijke man’. En tegelijkertijd, in een brief aan de hertog van Richelieu: ‘De geschiedenis vereist een waarheid die zo vrij is dat een geschiedschrijver uit Frankrijk ze alleen buiten Frankrijk kan schrijven’.

1218   Simon de Montfort, die al maanden de stad Toulouse belegert, wordt gedood door een steen die een steenhouwer naar hem gooit. De paus had Montfort gevraagd tegen de ‘ketterse’ Albigenzen te vechten, een op soberheid gesteld christelijke gemeenschap met nogal wat heidense trekjes, die niets ophad met de kerkelijke hiërarchie. Als beloning voor zijn inzet had de paus hem gebieden toegekend die toebehoorden aan de graven van Toulouse Raymond VI en Raymond VII. Een maand later legde zijn zoon Amaury zich neer bij het opheffen van het beleg.