28 augustus. Net binnen: Willy Vandersteen in gedachtenis

1990   Overlijden in Edegem van Willy Vandersteen (77), Vlaams stripschrijver en -tekenaar, geestelijk vader van Suske en Wiske, na zijn dood voortgezet door tekenaars Paul Geerts en Marc Verhaegen. Hij tekende verder de series Jerom, Biggles, De rode ridder, Karl May, Safari, Robert en Bertrand en De geuzen. De zeer Vlaamsgezinde Vandersteen laat zijn helden op de laatste pagina vaak terugkeren ‘met zicht op de IJzertoren’.

1986   Geboorte in Camberwell (London) van Florence Welch, Engelse zangeres en songwriter. Met haar groep Florence and the Machine (of Florence + the Machine). Het eerste album van deze formatie, Lungs (2009), was een topper en won meteen de BRIT Award for Best British Album. Bekende nummers van haar zijn onder meer Sweet nothing, Dog days are over, To be human, Kiss with a fist, Drumming song, Cosmic love.

Florence Welch (°1986)

1979   Op de Grote Markt in Brussel explodeert een bom van de Provisional IRA. Het is een aanval op een muziekkorps van het Britse leger dat paradeert op de Grote Markt van Brussel. De bom verwondt zeven bandleden, elf burgers en veroorzaakte grote schade.

1944   De Brits-Amerikaanse luchtmacht bombardeert Königsberg in Oost-Pruisen. In minder dan een uur worden 35.000 burgers levend verbrand door de brandbommen die volledige woonwijken in de as leggen.

In een schuilkelder sterven driehonderd jonge meisjes, allen beneden de 20, die enkele maanden eerder hier ‘in veiligheid’ waren gebracht vanuit het onophoudelijk gebombardeerde Keulen. Na een pijnlijke doodstrijd worden ze ’s anderendaags verkoold teruggevonden.

1913   Koningin Wilhelmina opent het Vredespaleis in den Haag, zetel van het Internationaal Gerechtshof van de Verenigde Naties, het Permanent Hof van Arbitrage, de Haagsche Academie voor Internationaal Recht en de Carnegie Stichting. Het paleis is een creatie van de Franse architect Louis Marie Cordonnier (1854-1940).

De bouw was mogelijk gemaakt door de Schots-Amerikaanse zakenman, miljonair en weldoener Andrew Carnegie (1835-1919). Om plaats te maken voor het complex moesten de 18de eeuwse landhuizen Rustenburg en Buitenrust worden afgebroken.

1911   Geboorte in Rotterdam van de Nederlandse staatsman Joseph Luns, een kleurrijke, conservatieve, katholieke politicus met grote internationale reputatie. Hij was vijftien jaar minister van Buitenlandse Zaken van Nederland (1956-1971), daarna secretaris-generaal van de NAVO (1971-1984). Hij had een hekel aan Kamerdebatten. Luns verbleef graag en vaak in Brugge en had een hart voor Vlaanderen. Hij overleed in 2002, 90 jaar oud, in Brussel, waar hij in zijn jeugd nog college had gelopen.

Joseph Luns (1911-2002)

1897   De zionistische beweging houdt in Basel haar eerste congres. Voorzitter Theodor Herzl (1860-1904) verklaart tijdens het congres dat de zionisten streven naar een tehuis voor de Joden in Palestina. In zijn gedroomde en geplande Joodse staat zou Duits de voertaal moeten zijn.

1852   Overlijden in Brussel van de taalkundige Frans Boon, geboren in Dendermonde. Hij deed filologische studie in Parijs en schrijft daar zijn naam als ‘Bôn’. In 1831 wordt hij leraar Nederlands aan het atheneum van Brussel. Vanwege zijn kennis van moderne talen is hij ook beëdigd vertaler bij de Rechtbanken van Eerste Aanleg te Brussel en Antwerpen.

Je zou hem een consequente belgicist kunnen noemen: uit vrees voor een nieuwe hereniging van de Nederlanden schrijft hij Boon was een van de eersten die een leerboek Nederlands voor Franstaligen schreef: Grammaire pour apprendre le flamand adopté par l’Athénée royal et les écoles communales de la capitale(1839).

In oktober 1840 sticht hij met de Vlaamse taalkundige Pieter Behaegel (1783-1857), auteur van De Waeren Belg, de vereniging Vaderlandsliefde, de Belgische onderverstaan. Hij vergaloppeert zich hopeloos in de spellingoorlog, als voorstander van een spelling die zo ver als mogelijk verwijderd is van de in Nederland gebruikelijke en blijft absolute tegenstander van een eenheidsspelling in Noord en zuid. Maar laat het ons positief bekijken: door zijn taalpedagogische werken legde hij de basis voor het onderricht van het Nederlands in het Belgische onderwijs.

1850   De opera Lohengrin van Richard Wagner wordt voor het eerst opgevoerd.

1833   De slavernij wordt afgeschaft in de landen van het Britse Gemenebest.

1833   Geboorte in Birmingham (Engeland) van Edward Burne-Jones, Engels kunstenaar en ontwerper Hij was een belangrijk exponent van de Prerafaëlieten, Engelse kunstenaars in het victoriaanse tijdperk, die zich afzetten tegen de academische kunst als toen voorgeschreven door de Royal Academy of Arts.

In Italië onderging hij grote invloed van Botticelli (1445-1510) en schilderde vele mythologische onderwerpen. Hij illustreerde ook de heruitgegeven werken van Geoffrey Chaucer (1343-1400).  Hij overlijdt in 1898, 64 jaar oud.

Edward Burne-Jones (1833-1898)

1749   Geboorte in Frankfurt am Main van Johann Wolfgang von Goethe, beroemd schrijver, filosoof, dichter, wetenschapper en staatsman. Bekende werken van hem zijn onder meer Faust, Die Leiden des jungen Werthers, Zur Farbenlehre, Die Wahlverwandschaften, Egmont, Torquato tasso, Erlkönig. Autobiografie: Dichtung und Wahrheit.

Hij werd in 1782 in de adelstand verheven, vandaar de ‘von’. Goethe heeft een recensie gepubliceerd van het (anoniem) door Belle van Zuylen (1740-1805) geschreven boek Le noble, in het Duits uitgegeven als Die Vorzüge des alten Adels (1772). Goethe overleed in 1832.

1672   Bevrijding van Groningen nadat de belegering van de stad door de bisschop van Münster, Christof Bernhard von Galen ofte Bommen Berend, was beëindigd. Die had Groningen vijf weken lang met bommen laten bestoken door zijn Münsterse en Keulse troepen.

Groningen had de 70-jarige edelman-strateeg Carl von Rabenhaupt (1602-1675) ingehuurd om de verdediging te leiden. Hij zette de landerijen rond de stad onder water. Vierduizend belegeraars stierven door ziektes. Op 27 augustus droop de rest af.

Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832)

Vanuit de stad Groningen werden later andere belegerde vestingen ontzet, zoals Winschoten, Oudeschans en Coevorden. Rabenhaupt werd benoemd tot burgemeester van Groningen. De bevrijding van 1672 wordt in Groningen nog ieder jaar met een groot feest herdacht, met vuurwerk en een kermis.

1667   De stad Rijsel (Frans-Vlaanderen) capituleert voor het Franse geweld. Lodewijk XIV zweert dat hij de vrijheden en voorrechten van de stad zal respecteren, maar breekt later zijn woord.

1573   Inname van Geertruidenberg door watergeuzen van Willem van Oranje. In de vroege morgen van 28 augustus 1573 beklimmen de geuzen onder leiding van de Waal François Payet, een kapitein in dienst van Oranje, bij de Bredase Poort de stadswallen.

Dat doen zij zo stil dat de verdedigers hen pas in de gaten krijgen als ze al in de stad zijn. De huurlingen die Geertruidenberg voor de Spanjaarden bezetten, sneuvelen voor het grootste deel. Hun bevelhebber, de Franse kapitein Draek weet op het nippertje te ontsnappen, net toen hij de soldij voor zijn mannen aan het klaarleggen was. Al het geld blijft op een tafel achter.