28 februari. Linus Pauling geboren, leerde ons langer te leven

Helmut Zacharias (1920-2002)

2002   Overlijden in Brissago (Zwitserland) van de Duitse violist, componist en acteur Helmut Zacharias (80). Hij was de zoon van een zangeres en een violist-dirigent. Bekende nummers van hem zijn onder meer Tokyo-melodie, When the white lilacs bloom again, Frag den Wind, Wenn der weisse Flieder wieder blüht. Hij schreef meer dan 400 composities en verkocht 14 miljoen platen. Daarnaast trad hij op in een dozijn films, meestal als muzikant.

1996   De Britse prinses Diana (Diana Frances Spencer, 1961-97) stemt – na 15 jaar huwelijk – toe in een echtscheiding van prins Charles. Ze noemt het ‘de droevigste dag van haar leven’. De scheiding wordt in augustus 1996 uitgesproken.

1993   Vier agenten van het Amerikaanse Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms (ATF) vinden de dood bij een poging om in Waco (Texas) een onderzoek in te stellen in het boerderijcomplex Mount Carmel Center van de sekte Branch Davidians van David Koresh (1959-1993). Na een beleg van 51 dagen door de FBI wordt op 19 april besloten tot een inval. Het Mount Carmel Center gaat in vlammen op, 76 Branch Davidians, onder wie 28 kinderen, vinden de dood.

Francis Crick (1916-2004)

1953   Twee biologen, de Amerikaan James Watson en de Brit Francis Crick, kondigen aan dat ze aan de universiteit van Cambridge voor het eerst de ‘dubbele helix’ van desoxyribonucleïnezuur (DNA), de basis van erfelijkheid, hebben ontcijferd. Niet alleen laten zij zien dat DNA in staat is om op een relatief simpele wijze immense hoeveelheden genetische informatie op te slaan, maar ook dat het een typische dubbelhelix-structuur heeft die het mogelijk maakt om schijnbaar eindeloos kopieën van zichzelf te maken.

1926   Publicatie van de encycliek Rerum Ecclesiae. Paus Pius XI draagt de missionarissen op om inheemse geestelijken op te leiden.

1916   In de Straat van Skaggerak, tussen Noorwegen en Denemarken, gaan het Duitse oorlogsschip Greif en het Engelse gewapende vrachtschip Alcantara een hevig scheepsduel aan. Aan het einde van het gevecht zinken ze allebei.

1912   In het stadhuis van Den Haag wordt de Vereeniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) opgericht. Het doel van de VNG was onder andere dat de gemeentelijke belangen gezamenlijk verdedigd konden worden tegenover de regering, betere informatie-uitwisseling en gezamenlijke inkoop van steenkolen voor de gemeentelijke gasfabrieken. België volgt met de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten – Union des Villes et Communes belges (VBSG-UVCB), gesticht te Gent op 29 juli 1913.

Maar er bestaat ook een Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG). Die is ontstaan door de politieke reorganisatie van de VBSG-UVCB in 1977. In de daaropvolgende jaren werd die VBSG steeds verder geregionaliseerd en in 1993 verwerft de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten een eigen vzw-statuut.

De VVSG heeft equivalente verenigingen in de twee andere gewesten: de Union des Villes et Communes de Wallonie (UVCW) en BRULOCALIS in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De Belgische VBSG bestaat nog steeds als overkoepeling van de drie regionale verenigingen.

1901   Geboorte in Portland (Oregon) van Linus Pauling, Amerikaans scheikundige en biochemicus. Hij ontving de Nobelprijs voor de Scheikunde 1954 (structuur van complexe verbindingen) en de Nobelprijs voor de Vrede 1964 (campagne tegen proeven met kernwapens). Linus Pauling hield zich in zijn latere leven intensief bezig met de werking van vitamines. Hij constateerde dat de meeste vitamines, in tegenstelling tot farmaca, in hoge doseringen vrijwel niet toxisch zijn. Dit leidde mede tot zijn opvatting dat de optimale dosering van vitamines veel hoger ligt dan wat via een normale voeding aan vitamines wordt ingenomen. Hij onderbouwde met name het gebruik van hoge doses vitamine C dat bescherming kan bieden ter vermindering van of ter voorkoming van een aantal ziektes en daardoor levensverlengend werkt. Vanaf 1966 nam hij dagelijks 18 gram vitamine C, 300 keer de toen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Zijn opvattingen over vitamine C kregen een weerslag in de bestseller Vitamin C and the common cold, die in 1970 verscheen. Hij overlijdt in 1994 op de leeftijd van 93.

Marcel Pagnol (1895-1974)

1895   Geboorte in Aubagne (Provence) van de Franse schrijver en filmmaker Marcel Pagnol, bekend van Marius, Regain, De vrouw van de bakker, De gloriedagen van mijn vader, Manon des Sources, enz. In 1946 wordt hij gekozen tot lid van de Académie française.

1873   De Noorse arts Gerhard Armauer Hansen (1841-1912) ontdekt de leprabacterie.

1813   Koning Frederik Willem van Pruisen, roept op tot een ‘heilige opstand’ tegen de Franse bezetting. Napoleon neemt wraak door 300 000 rekruten op te roepen, van wie de meesten zeer onervaren zijn. Hun gemiddelde leeftijd is achttien.

1794   De repressie van de opstand in de Vendée tegen de Franse Revolutie bereikt een nieuw hoogtepunt. In Les Lucs-sur-Boulogne, tussen Nantes en La Rochelle, slachten de Republikeinse troepen 563 mensen af, onder wie twee pasgeborenen, 33 kinderen onder de twee jaar en 109 onder de zeven jaar. De repressie wordt georganiseerd door de ‘colonnes infernales’ onder leiding van generaal Turreau. Hij had verklaard dat ‘we alles zullen verbranden en alles zullen afslachten, inclusief vrouwen en kinderen’.

1772   Geboorte in Westerburg (Rijnland-Palts) van Georg L.F. Bergmann. Hij was vaandrig in dienst van stadhouder Willem V, krijgsgevangene en ontslagen door de republiek met verplichte residentie te Lier (1794-1830), waar hij in 1797 trouwt met de katholieke jonkvrouw Catharina J.J. van Zinnicq.

Te Lier bekleedt Bergmann senior tussen 1794 en 1830 diverse functies bij het gemeentebestuur en de overheidsfinanciën. Hij is wel een buitenbeentje als protestant, als sociaalvoelend aristocraat en als met de Duitse en Nederlandse literatuur vertrouwde intellectueel, op de hoogte van de romantische vrijheidsidealen van zijn tijd.

Voor Vlaanderen heeft hij een onverwacht belang vanwege zijn geestelijke invloed op Jan Frans Willems (1793-1946), de ‘vader van de Vlaamse Beweging’ aan wie hij van 1806 tot 1809, samen met zijn eigen kinderen, te Lier huisonderwijs gaf. Hij leerde Willems moderne talen en oefende een aanzienlijke invloed uit op zijn latere idealen van verlichting, volksverheffing, eerbied voor de moedertaal, trouw aan Oranje en verdraagzaamheid op religieus gebied. ‘België’ ziet Bergmann niet zitten en in 1830 wijkt hij met zijn gezin uit naar Nederland, met uitzondering van zijn zoon Georg junior. Hij overlijdt in 1839 te Amersfoort op de leeftijd van 67.

1593   Paus Clemens VIII publiceert de bulle Cum Hæbræorum malitia (‘Wanneer de slechtheid van de Hebreeën nieuwe bedriegerijen uitvindt …’). Het verbiedt christenen om de Talmoed te lezen of zelfs maar te bezitten.

1533   Geboorte in Saint-Michel-de-Montaigne, in de Dordogne, van Michel Eyquem de Montaigne, bekend als Montaigne. Opmerkelijke Franse filosoof, schrijver en politicus uit de Renaissance.