29 juli. Net binnen: parlementsbestorming in Brussel

Elk jaar   Sinds 2010 vraagt de Wereld Tijgerdag aandacht voor het behoud en het beschermen van de tijger en zijn natuurlijke habitat. Hij is met uitsterven bedreigd: er leven op het moment nog minder dan 4000 tijgers in het wild.

2004   Overlijden in San Diego (Californië) van Francis Crick (88), Engels natuurwetenschapper en bioloog, ontdekker van de DNA-structuur. Nobelprijs voor geneeskunde in 1962. Hij kwam in de Verenigde Staten onder vuur wegens zijn christendom-kritische uitspraken als: ‘Christendom kan oké zijn, privé tussen instemmende volwassenen, maar zou niet aan jonge kinderen mogen worden geleerd’.

Francis Crick (1916-2004)

Het biomedische Francis Crick Institute in Londen is naar hem genoemd.

1983   Overlijden in Mexico van Luis Buñuel (83), Spaans filmregisseur. De meest beroemde films van Buñuel zijn onder meer zijn debuutfilm Un chien andalou (1929), L’Âge d’or (1930) die verboden werd door de Kerk, de eerste surrealistische film Viridiana (1960) waarvoor hij een Oscar voor beste buitenlandse film kreeg, Belle de Jour (1966), een film waarvoor hij de regieprijs op het festival van Cannes kreeg en La Voie lactée (1969).

Luis Buñuel (1900-1983)

1968   Paus Paulus VI veroordeelt in zijn encycliek Humanae Vitae (Over het menselijk leven) alle vormen van kunstmatige geboortebeperking, zoals de pil en condooms.

1927   De eerste ‘ijzeren long’ wordt in gebruik genomen. Deze ademhalingstank is ontwikkeld door de medische-onderzoekers Philip Drinker en Louis Agassiz van de Harvard University. Het apparaat was met name bedoeld voor slachtoffers van het poliovirus. Veel mensen die deze ziekte hadden raakten verlamd waardoor ze in de acute fase niet meer zelfstandig konden ademhalen en stikten. Wie deze fase overleefde herstelde meestal volledig.

Bij het apparaat van Drinker en Agassiz steekt de patiënt met het hoofd uit de tank die met een rubberen afsluiting luchtdicht wordt gemaakt. Vervolgens wordt er lucht uit de tank gehaald om onderdruk te creëren. Op deze manier zet de borstkas uit en wordt de ademhaling gestimuleerd.

De ‘ijzeren long’ werd een groot succes. Tijdens de polio-epidemieën in de jaren 1940 en 1950 redde het apparaat duizenden mensen het leven.

1920   Ieder parlement wordt blijkbaar al eens bestormd. Op 29 juli 1920 beleeft België de bestorming van het parlement in Brussel. Belgische oud-strijdersverenigingen hadden opgeroepen om te komen betogen voor hun rechten, in dit geval een behoorlijke vergoeding voor hun oorlogsinzet. Duizenden oud-strijders trekken door Brussel naar het parlement waar die dag in de Kamer het wetsvoorstel zou worden besproken. De regering poogt de stemming over de vakantie heen te tillen en de oorlogsvergoeding afhankelijk te maken van het inkomen. Dat wordt door de oud-strijders als krenkende ‘aalmoezenpolitiek’ aangevoeld. De verbolgen betogers rukken op naar de Wetstraat. De ordediensten, vermoedelijk sympathiserend met de oud-soldaten, leggen hun niet veel in de weg.

De Kamervoorzitter verdaagt de stemming. Dat is signaal voor de verzamelde betogers om de deuren open te breken en binnen te stormen. Een aantal betogers buldert verkeerdelijk de Senaatszaal binnen. Bedeesde senatoren wijzen hun de weg naar de Kamer. De oud-strijders proberen de Kamerleden te overtuigen om de wet dan toch maar te stemmen. Tevergeefs. De liberale minister Paul-Emile Janson en het katholieke kopstuk Charles Woeste slaan op de vlucht. Er vallen geen gewonden, alles beperkt zich tot geroep en getier. Uiteindelijk druipt iedereen af, oud-strijders en Kamerleden.

De bestorming heeft twee gevolgen: de volgende dag al keurt de Kamer ijlings het wetsvoorstel goed in de versie die de betogers hadden geëist, namelijk een gelijke oorlogsvergoeding voor alle oud-strijders, onafhankelijk van hun inkomen. En er wordt een smeedijzeren hek aangebracht om ongenode gasten buiten het parlement te houden. Dat hek staat er nog altijd.

Let wel: alhoewel er ook vele Vlamingen aan deelnamen was de parlementsbestorming van 1920 een initiatief van Belgische oud-strijdersverenigingen, niet van Vlaamse. Mogelijk is dat de reden waarom de parlementsbestorming in onze officiële geschiedschrijving niet als ‘antidemocratisch’ wordt gebrandmerkt.

1899   De eerste Internationale vredesconferentie vindt plaats in Den Haag op initiatief van de Russische tsaar Nicolaas II. Vertegenwoordigers van 26 regeringen maken afspraken over methoden van oorlogvoering. Het uitvoeren van bombardementen vanuit luchtballonnen, het gebruik van gifgassen en andere chemische wapens en het gebruik van dumdumkogels worden verboden. Het belangrijkste resultaat is het besluit om vrijwillige arbitrage in te voeren. Hiervoor wordt het Permanent Hof van Arbitrage opgericht, later gevestigd in het Vredespaleis in Den Haag.

Onder druk van Italië werd het Vaticaan niet voor de conferentie uitgenodigd. Koningin Wilhelmina excuseert zich bij de paus met de schriftelijke vraag om voor de conferentie te bidden. De Heilige Vader antwoordt positief. Grote moeite had de Nederlandse vorstin ook met de afwezigheid van de Boerenrepublieken Transvaal en Oranje-Vrijstaat. Hun komst was door de Britten verijdeld.

1866   Overlijden in Boursault (Champagne) van Barbe-Nicole Clicquot-Ponsardin (88), Franse zakenvrouw die als weduwe met veel succes leiding gaf aan het champagnehuis dat sindsdien Veuve Clicquot-Ponsardin heet. De burgemeestersdochter Barbe-Nicole Ponsardin huwde in 1798 François Clicquot en werd al in 1804 weduwe. Aan haar wordt de uitvinding van de ‘pupitre’ toegeschreven, de houten stelling waarin de flessen schuin worden ingestoken met de hals naar onder om de ‘remuage’ te ondergaan.

Barbe-Nicole Clicquot-Ponsardin (1777-1866)

In Nederland wordt jaarlijks de Veuve Clicquot-Prijs uitgereikt aan ‘de zakenvrouw van het jaar’.

1856   Overlijden in Endenich (Noordrijn-Westfalen) van Robert Schumann (46), romantisch componist. Hij is een van de belangrijkste toondichters van de muzikale periode van de Romantiek. Hij schreef kamermuziek, vocale muziek (onder andere Frauenliebe und Leben, Dichterliebe), vier symfonieën (o.a. de Frühlingssinfonie), vele pianostukken en de opera Genoveva.

Robert Schumann (1810-1856) en Clara Wieck (1819-1896)

Schumann voelde zich sterk aangetrokken tot Clara Wieck (1819-1896), de dochter van zijn pianoleraar, Friedrich Wieck. Zijn liefde voor haar leidt tot jarenlange conflicten met de vader, die bijzonder trots is op zijn dochter en vindt dat ze ‘beter verdient’. Zij is een veelbelovend pianiste, de kroon op zijn leraarschap. Bovendien is ze nog maar 16 en Schumann 26.

Het komt tot een openlijke breuk. Wieck verbiedt Schumann Clara nog te ontmoeten en gaat met haar op concertreis. Maar in 1837 verlooft het paar zich tegen de wil van vader Wieck. Clara is dan 18. De intriges van Wieck leidden bij Schumann tot een zenuwcrisis. Via de rechtbank wordt de toestemming voor een huwelijk afgedwongen. Eindelijk kan het paar trouwen op 12 september 1840, daags voor de 21e verjaardag van Clara. Hij leed echter aan depressies en angstvisioenen. In 1854 springt hij in de Rijn, wordt opgenomen in een instelling in Endenich bij Bonn en overlijdt daar twee jaar later.