30 juni. Historische dag: einde van de Frans/Belgische bezetting in Duitsland

Elk jaar   In het oude Griekenland, dag gewijd aan Hercules en de Muzen.

2017   Overlijden in Parijs van Simone Veil (90), geboren Simone Jacob. Deze Frans-Joodse juriste en politica is vooral bekend omdat ze als minister van Gezondheid een wet doorvoerde die abortus in Frankrijk legaliseerde. Ze ontving een eredoctoraat van de Université Catholique de Louvain. Van juli 1979 tot 1982 was ze de 16de voorzitter van het Europees Parlement, de eerste vrouw in deze functie.

2000   Op het Roskilde Festival nabij Kopenhagen worden negen mensen doodgedrukt tijdens een optreden van de Amerikaanse popgroep Pearl Jam.

1997   Einde van 156 jaar Brits koloniaal bezit van Hong Kong eindigt. De stadstaat wordt een Chinese regio.

1973   Afschaffing van de dienstplicht in de Verenigde Staten. Dit leidt automatisch tot minder betrokkenheid van de publieke opinie in de VS bij Amerikaanse militaire interventies in het buitenland.

1971   Drie Russische kosmonauten, Viktor Patsajev, Georgi Dobrovolski en Vladislav Volkov komen om bij de terugkeer van hun Sojoez 11 uit de ruimte. Ze bleken gestikt te zijn toen de lucht in hun capsule door een lek was ontsnapt.

1968   Gevolg van de gebeurtenissen van mei ‘68: in de tweede ronde van de parlementsverkiezingen behaalt de gaullistische UDR-partij 64,3% van de zetels. Het is voor het eerst in Frankrijk dat een partij een absolute meerderheid in het parlement behaalt.

1964   In Amsterdam op het Spui worden ‘happenings’ gehouden rond het standbeeld ‘Het Lieverdje’. Zo ontstaat de provo- beweging.

André Hazes (1951-2004)

1960   Belgisch Congo wordt onafhankelijk. Zie Vandaag van 30 juni 2022.

1951   Geboorte in Amsterdam van André Hazes, Nederlands volkszanger die vanaf de late jaren 1970 in Nederland en Vlaanderen populair werd met zijn eigentijdse vorm van het levenslied, meestal sentimenteel en altijd in toegankelijke Nederlandse taal. Hij geldt als één van de succesvolste artiesten in Nederland en Vlaanderen. Tot zijn grootste hits behoren Eenzame kerst (1976), Een beetje verliefd (1981), Ik meen ’t (1985), Wij houden van Oranje (1988), Bloed, zweet en tranen (2002), en postuum Zij gelooft in mij (2004, maar oorspronkelijk uit 1981). Hij bracht minstens driehonderd nummers uit op 26 albums. André Hazes overlijdt in 2004 op de leeftijd van 53. Hij is de vader van de zanger André Hazes jr., geboren in 1994.

Gejaagd door de wind

1936   Het boek Gejaagd door de wind, origineel Gone with the wind, van Margaret Mitchell wordt gepubliceerd. De roman vertelt het verhaal van Scarlett O’Hara, een vrijgevochten Amerikaanse vrouw, en speelt zich af voor, tijdens en na de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865). Scarlett ontmoet Rhett Butler, een sluwe man met een niet al te respectabele reputatie. Tussen deze twee ontstaat een soort haat-liefdeverhouding.

Margaret Mitchell won in 1937 de Pulitzer-prijs met het boek. Twee jaar later verscheen de succesrijke verfilming. De hoofdrollen in die prent werden vertolkt door Vivien Leigh en Clark Gable. De door Victor Flemming geregisseerde film werd genomineerd voor maar liefst dertien Oscars, waarvan er uiteindelijk acht gewonnen werden. In 2009 werd de kaskraker opgenomen in het Guinness Book of Records. De film had een recordomzet van iets meer dan 4 miljoen euro en was daarmee (rekening houdend met de inflatie) de succesvolste film aller tijden.

1930   Eindelijk een uitbreiding van de arbeidsongevallenwet van 24 december 1903. Deze heeft voortaan betrekking op alle industriële-, handels- en landbouwondernemingen en zowel op arbeiders als bedienden.

1930   Einde van de Franse bezetting in Duitsland. Vanaf de wapenstilstand op 11 november 1918 bezetten Groot-Brittannië, Frankrijk, de Verenigde Staten en België het gebied aan de linker Rijnoever en het Ruhrgebied. De Amerikanen trekken zich al in 1919 terug, de Belgen – onder druk van Frankrijk – pas in 1929.

‘België voelde zich verplicht mee te stappen in deze bezetting, hoewel ze niet werd betrokken in de wapenstilstandsonderhandelingen en eigenlijk afkerig stond ten opzichte van een langdurige bezetting. Het kleine landje vreesde de omsingeling door Frankrijk, dat Luxemburg al volledig onder haar invloed had geplaatst. Als Frankrijk ook nog eens het aan België grenzende Rijngebied zou beheersen, zou België omsloten worden door een land dat al verschillende keren op haar grondgebied had geaasd’, schrijft historica Charlotte Vekemans. Haar volledig verhaal vind je hier.

1921   Overlijden in Middelburg (Zeeland) Benoit Huybreghts (53), Vlaams advocaat. Hij studeert rechten aan de Rijksuniversiteit Gent en wordt advocaat bij het Hof van Beroep in Gent. Aanvankelijk is Huybrechts een liberale flamingant, medestichter en eerste secretaris van de Liberale Volksbond Gent (1907). Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1911 in Gent neemt hij echter ontslag uit de Volksbond, staat op de lijst van het Vlaams Blok van Alfons Sevens, maar wordt niet verkozen. Onaanvaardbaar voor de Liberale Associatie, die hem eruit gooit.

In 1911 is hij lid van het Propagandacomiteit voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Met Paul de Witte behoort hij tot de kernredactie van

het Vlaams-nationale blad De Waarheid, dat zich vanaf april 1916 aansluit bij het activisme. In oktober 1917 wordt Huybreghts benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan de rechtenfaculteit van vernederlandste Gentse universiteit. Hij werd er ook aangesteld tot beheerder-opziener. Uit deze functie nam hij eind augustus 1918 ontslag uit protest tegen het gebrek aan geldmiddelen.

In januari 1918 wordt hij adviseur van de Vlaamsgezinde Bond ter Verdediging der Middenstandsbelangen. Gelijktijdig wordt hij in Gent schepen voor Financiën in het activistische schepencollege. In maart 1918 zetelt hij ook in het bestuur van Jan Wannyns Nationalistische Voorwacht.

Walter Ulbricht (1893-1973)

Eind juni 1918 is hij de eerste spreker voor het Vlaams Comiteit voor Wetenschappelijke Voordrachten. Hij houdt er een lezing over de economische achtergronden van de oorlog.

Net voor de wapenstilstand van 11 november 1918 neemt Benoit Huybreghts de wijk naar Nederland. Op het proces van de vernederlandste Gentse universiteit wordt hij bij verstek tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij overleeft het niet lang.

1894   In Londen gaat de Tower Bridge open.

1893   Geboorte in Leipzig (Saksen) van Walter Ulbricht, Oost-Duits communistisch politicus, van 1950 tot 1971 partijleider van Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED) en als voorzitter van de Staatsraad het feitelijke DDR-staatshoofd van 1960 tot 1971. Hij overlijdt in 1973 op de leeftijd van 80.

De slag bij Ancyra in 1402

1842   Herziening van de Gemeentewet, met versterking van de uitvoerende macht. De koning mag nu ook iemand buiten de gemeenteraad tot burgemeester benoemen. De politiemacht in de gemeente, voordien uitgeoefend door het college van burgemeester en schepenen, komt nu uitsluiten toe aan de burgemeester.

1402   Slag bij Ancyra. Op de vlakte van Çubuk bij Ancyra (nu Ankara) worden de Turken van Bajazet I verpletterd door de Mongolen van Timoer Lenk, hun kreupele heerser. Naargelang de bron werd deze veldslag op 30 juni, 20 of 28 juli 1402 uitgevochten.