9 februari. Net binnen: Paul van Ostaijen geboren

Elk jaar   In Libië en bij de Syrische christenen Dag van de heilige Maron, een nationale feestdag in Libanon. Maron was een christenmonnik wiens missioneringsactiviteiten aan de basis liggen van de kerstening van Libanon.

Maron woonde in het huidige Syrië, aan de rivier de Orontes, waar hij een voorchristelijk heiligdom verbouwde tot een klooster. Van daaruit verspreidden zijn volgelingen de christelijke religie over het gehele Midden-Oosten. Later in zijn leven trok Maron zich als kluizenaar terug in het Taurusgebergte nabij Antiochië. Hij leefde er in open lucht zonder bescherming tegen zon, regen, sneeuw. Maron was een mysticus en wordt beschouwd als de geestelijk vader van de Maronitische Kerk.

Marthe Wéry (1930-2005)

2005   Overlijden in Brussel van Marthe Wéry (74), Brusselse kunstenares die internationale bekendheid verwierf met abstracte monochrome kunst. Haar eerste belangrijke tentoonstelling vond plaats in 1974, in het Stedelijk Museum van Amsterdam (Fundamental Painting).

1987   Overlijden in Brussel van Vital Peeters (53), lid van de Volksunie-partijraad en beheerder van het Algemeen Nederlands Zangverbond, maar vooral, samen met zijn tweelingbroer Erik, een onvermoeibare ‘heropbouwer’ van het Vlaams-nationalisme in Antwerpen na 1945.

1982   Bij het faillissement van scheepswerf Cockerill Yards in Hoboken (Antwerpen) worden 2700 arbeiders op straat gezet. Dat aantal zal in 1997 nog worden overtroffen door autobouwer Renault die in 1997 in een keer meer dan 3000 werknemers de laan uitstuurt.

Antoine Pompe (1873-1980)

1980   Overlijden in Ukkel van Antoine Pompe, Brussels architect van Nederlandse origine. Hij was de zoon van een naar Brussel uitgeweken Nederlandse edelsmid. Op 13-jarige leeftijd ging de jonge Pompe naar de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Brussel, daarna naar de Königliche Kunstgewerbeschule in München. In 1899 gaat hij als tekenaar in dienst van architect Victor Horta werken. Voor hem tekent hij onder meer diens ontwerp van het Congolees paviljoen voor de Wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs. Zijn ontwerpen zijn geïnspireerd door Bauhaus en Art Deco. In 1925 wordt Pompe benoemd tot directeur aan de kunstacademie van Sint-Jans-Molenbeek.

Na het einde van de Eerste Wereldoorlog legt Pompe zich vooral toe op het ontwerp van tuinwijken. De eerste is de Bataviawijk in Roeselare. Als in 1926 in Brussel de Nationale Hogere School voor Sierkunst (Ter Kameren) wordt opgericht door Henry van de Velde vraagt deze Antoine Pompe als docent voor de afdeling meubelontwerp. Hij blijft er lesgeven tot aan zijn pensioen in 1939. Pompe wordt 106 jaar.

1935   Oprichting van de Kredietbank, Vlaamse bankinstelling, die tot stand kwam na door samensmelting van de Algemene Bankvereniging en de Bank voor Handel en Nijverheid. In 1998 volgt een fusie van de KB met de Raiffeisenkassen, sinds 1986 Cera genoemd. Dat is de ‘C’ in de nieuwe naam KBC.

1923   Geboorte in Dublin van Brendan Behan, Ierse schrijver, dichter, en nationalist. Hij zat twee keer voor in de cel wegens lidmaatschap van de Irish Republican Army (IRA) waarin hij militeerde vanaf zijn 14de. Rumoerige rebel en drankorgel: hij omschreef zichzelf als ‘een drinker met een schrijfprobleem’. Hij schreef zowel in het Iers-Gaelisch als in het Engels en is een van de meest succesvolle Ierse toneelschrijvers van de 20ste eeuw. Bekend gebleven zijn onder meer The hostage, The big house en Borstal boy.

1921   In Polen sterft de laatste in de vrije natuur levende wisent (Bison bonasus), ook bekend als Europese bizon.

1896    Geboorte in Antwerpen van de Vlaamse expressionistische dichter en prozaschrijver Paul van Ostaijen. In 1917 wordt hij veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf wegens het uitfluiten van de franskiljonse kardinaal Mercier.

1887   Geboorte in Hulshout van Vital Celen, hoogleraar Nederlandse letterkunde, vriend van Jean-Marie Gantois en vurig verdediger van de Frans-Vlaamse zaak in Vlaanderen. Hij schreef o.m.: Frans-Vlaanderen, letterkundige betrekkingen met Vlaanderen, herleving van het nationaliteitsgevoel (1933) en Het Nederlands te Duinkerke door de eeuwen heen (1951).

Carel Gerretsson (1884-1958)

1884   Geboorte in Kralingen (Rotterdam) van (Frederik) Carel Gerretson, historicus, auteur, politicus en hoogleraar. Als dichter is hij bekend onder het pseudoniem Geerten Gossaert. Hij studeert onder meer in Londen en Brussel, waar hij in aanraking gekomen met de Vlaamse Beweging, die hij voor de rest van zijn leven onvoorwaardelijk steunt. Hij is vooral de Heel-Nederlandse zaak toegedaan en vindt de scheiding van 1830 het grootste ongeluk uit onze geschiedenis. Hij wordt medeoprichter van De Dietse Bond (1917) en ook redacteur van Dietse Stemmen (1915-1917). Tijdens de Eerste Wereldoorlog staat hij achter het activisme. Na de Eerste Wereldoorlog blijft Gerretson in voortdurende relatie met het Vlaams-nationalisme en werkt op het Heel-Nederlandse vlak nauw samen met prof. Pieter Geijl.

Zijn loopbaan bij de directie van de Koninklijke Petroleum Maatschappij brengt hem naar Nederlands-Indië, China, Korea, Japan, Venezuela, Mexico en de Antillen. In 1925 wordt hij hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. In 1930 richtte hij samen met Pieter van Eyck en Geijl het tijdschrift Leiding op, waarmee ze de Heel-Nederlandse visie willen doen doordringen in intellectueel belangrijke kringen. In 1931 wordt hij voorzitter van de Nationale Unie, maar zijn tijdelijke bewondering voor Mussolini houdt op waar de dreiging van nazi-Duitsland zich laat voelen. Met anderen in de NU staat hij kritisch tegenover het jakobijnse inslag van fascisme en nationaalsocialisme: ‘Wij zijn fascist, dat wil zeggen onze denkbeelden komen overeen met het fascisme, in zoverre zijn wij voorstanders van het corporatief staatsbestel. Maar wij zijn antifascist in zover de grondslag van het fascisme etatistisch is, in zover het fascisme de individu onderwerpt aan de absolute vergoddelijkte staatsidee en dientengevolge o.a. het gezin beschouwt als een orgaan van den staat’. In maart 1934 trekt hij zich terug uit de Nationale Unie.

Na de Tweede Wereldoorlog is hij van 1952 tot 1956 lid van de Eerste Kamer lid (senator) voor de Christelijk-Historische Unie die later zal opgaan in het Christen Democratisch Appel (CDA). Voor de Vlaamse beweging blijft hij grote belangstelling houden. In zijn vele publicaties over de Nederlandse geschiedenis gebruikt hij soms vrij revolutionaire taal. Bekend is zijn karakterisering van de Belgische revolutie, in Muiterij en Scheuring 1830: Een Franse commune op Diets territoir.

1854   Geboorte in Sappemeer (Groningen) van Aletta Jacobs, Nederlandse arts en feministe. Ze is het eerste meisje dat – eerst clandestien – lessen volgt op een middelbare school ofte HBS (1869), de eerste vrouwelijke studente aan een Nederlandse universiteit (1872), de eerste vrouw die er promoveert (1879). Na haar studie wordt ze huisarts in Amsterdam, waar ze gratis spreekuren houdt.

Aletta Jacobs (1854-1929)

1346   De burgers van Bethune (Frans-Vlaanderen) krijgen van de Franse koning Filip VI het recht te worden geoordeeld door eigen magistraten.