Bellen blazend van crisis naar crisis

De Amerikaanse topeconoom en voormalige minister van Financiën Larry Summers waarschuwde voor een zogenaamd Japans scenario in de Eurozone en de VS. In een door schulden meegezogen economisch systeem, lijken chronische lage groei en lage interestvoeten inderdaad het nieuwe normaal te worden.

We focusten hier voordien steeds op de eurocrisis en legden uit hoe de invoering van de euro en de overmatige kredietschepping die daarmee gepaard ging, zorgde voor een economische zeepbel in Zuid-Europa. Toch is de introductie van de euro maar één van de twee belangrijkste oorzaken van de wereldwijde kredietcrisis.

Keynes en Greenspan

Een tweede oorzaak ligt in het beleid van overheden en vooral centrale bankiers om de economie te gaan stimuleren. Zoals Geert Noels uitlegt aan het begin van zijn boek Econoshock, probeert de overheid de laatste decennia via een keynesiaans beleid neergaande economische golven uit te vlakken, en ook de centrale bankiers – met Alan Greenspan als typevoorbeeld – voeren een actief monetair beleid om recessies op te vangen.

De centrale bankiers manipuleren de rentes en spelen in op de psychologie van de massa’s om ervoor te zorgen dat mensen hun uitgaven vroeger doen dan ze normaal zouden doen. Dat zwengelt de vraag aan, maar stimuleert ook schulden maken in plaats van sparen. De economische crises van 1987, 1991, 1998, 2001, en 2008 werden telkens aangegrepen om de rente te verlagen.

Om een recessie uit te stellen, pasten de centrale bankiers steeds opnieuw hetzelfde trucje toe. In de jaren 2000 bijvoorbeeld werden de interestvoeten in de VS artificieel laag gehouden om de internetzeepbel en de economische dip na de aanslagen van 11 september 2001 op te vangen. Consumenten en bedrijven werden zo misleid om hun uitgaven (opnieuw) te vervroegen.

Deze tactiek van de centrale bankiers heeft echter verwoestende gevolgen. De overmatige geldcreatie brengt steevast zeepbellen en ponzischema’s met zich mee; denk maar aan de vastgoedzeepbel in de VS of de financiële rommel die enkel rendabel was zolang de huizenprijzen stegen. Voor recessies geldt helaas: uitstel is geen afstel. Het opvangen van een crisis door geld in het financieel systeem te pompen, leidt tot een volgende kredietcrisis.

Het gratis-geld-experiment

De bankencrisis van 2008, mede veroorzaakt door het slechte monetaire beleid in de jaren voordien, werd desondanks opnieuw opgevangen door de interestvoeten te verlagen en geld in het financieel systeem te pompen. Ondertussen zijn de intrestvoeten – als je rekening houdt met de inflatie – negatief. Dat betekent dat geld op de bank aan koopkracht verliest. Tegelijk is schulden maken gratis. De wereld op zijn kop.

We zien echter nog steeds geen echte economische groei. Niet in Europa, maar eigenlijk ook niet in de VS. De voorbije jaren zijn er in de VS verhoudingsgewijs niet meer mensen aan het werk dan vier jaar geleden, terwijl de FED (centrale bank) in Amerika, door in grote mate financiële activaop te kopen, nog een stuk verder gaat dan de ECB in Europa. Maar zelfs die quantitative easingresulteert niet in een groei van de reële economie, omdat het geld blijft plakken in de financiële economie.

Het gratis geld zorgt er alleen maar voor dat bankiers terug grote winsten maken en dat de beurzen stijgen. Maar ook dat de schuldafbouw niet op gang komt en dat overheden niet worden aangezet tot de noodzakelijke hervormingen van het financiële en monetaire systeem… Een positief effect op de reële economie is er niet.

Of zoals Pascal Paepen het verwoordde in De Morgendit weekend: ‘een crisis los je niet op met gratis geld’.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>