De lange congresweg

Congressen organiseer je niet op een, twee, drie. Zeker niet als daar lang naar wordt uitgekeken. Zo is ook de N-VA niet over één nacht ijs gegaan voor haar verkiezingscongres voor (alweer) de moeder aller verkiezingen op 25 mei 2014. Congresvoorzitter Ben Weyts werd door de partijraad op 18 mei 2013 aangesteld, meer dan een jaar vóór de verkiezingen, en kon van dan af beginnen met de voorbereidingen. Niet dat die voorbereidingen nog niet waren begonnen, want binnen de partij waren er toen al zes thema’s afgebakend en werden er in mei  zes thematische werkgroepen gevormd: Brussel, EU, sociale zekerheid, fiscaliteit en economie, confederalisme en ten slotte staatsschuld en transfers. De werkgroepen werden bevolkt door parlementairen en partijmedewerkers.

Werk

In de werkgroepen gebeurde het eerste werk: het opstellen van teksten, herwerken, bediscussiëren .. Veel vergaderen aan soms een hoog tempo om standpunten te bepalen, fijn te stemmen, bij te stellen, opnieuw bediscussiëren … De teksten van die zes thematische werkgroepen kwamen vervolgens naar een congrescommissie. Die werd officieel geïnstalleerd op 18 juni 2013 en is samengesteld uit het partijbestuur van de N-VA aangevuld met minstens een afgevaardigde per arrondissement, alles bij elkaar vlot zestig man/vrouw sterk.

De congrescommissie las en amendeerde de teksten. Ook hier aan een hoog vergadertempo, met per vergadering één thema. Als de teksten opnieuw door de werkgroepen waren besproken, kwam de congrescommissie tot een finale tekst. Die dan volledig werd besproken en ultiem gewijzigd. Die was begin oktober klaar. Een finale tekst, nu ja eigenlijk zes finale teksten van zes werkgroepen. Dat is natuurlijk geen congrestekst. Om alles in één tekst te gieten zonderde de congresvoorzitter zich met twee medewerkers drie dagen af, met één doel: de zes teksten van de werkgroepen in een vlotte, leesbare tekst gieten. Een werkje dat de eerste week van oktober tot voltooiing kwam. De teksten van de werkgroepen zijn samengebracht in drie ‘clusters’. Er is een eerste cluster of onderdeel met het sociaaleconomische beleid dat de N-VA wil voeren. Dan is er een visie op de Vlaamse gemeenschap en hoe die haar bevoegdheden zou moeten uitvoeren, inclusief visies op justitie en veiligheid. Ten slotte is er het confederalisme hoofdstuk, onderverdeeld in Vlaanderen in de confederatie, Vlaanderen in de EU, Vlaanderen in de wereld.

Leden

Eens de tekst af, wordt die gedrukt en klaargemaakt voor verzending naar de 40 000 N-VA leden. Die zouden dat eind oktober (ongeveer samen met deze Doorbraak dus) in de bus moeten krijgen.

Ben Weyts: ‘Wij sturen die tekst op met de vriendelijke vraag: bemoei u ermee. Alle leden kunnen hun amendementen op de tekst dan indienen. 40 000 weten vaak meer dan zestig.’ Die amendementen worden besproken en geëvalueerd, gewikt en gewogen, samengevat en gerangschikt door, opnieuw, de congrescommissie. Daaruit komt een nieuwe, aangepaste, geamendeerde tekst en die… zal vele vergaderuren later voorliggen op het congres. Een proces dat ook voor andere partijen in de Belgische politieke ongetwijfeld heel herkenbaar is.

Op datzelfde moment eind oktober zal de N-VA ook die eerste tekst voorstellen aan de pers. ‘Ook dat is geen makkelijke oefening, gegeven dat niet alle media even positief staan tegenover de N-VA’, aldus Weyts.

Verwachten?

Maar wat kunnen en mogen we nu verwachten van dat congres? Zal het niet enkel en alleen draaien rond het fameuze ‘confederalisme’? Ben Weyts: ‘Het confederalisme is een instrument. De vraag is hoe we vooruitgang willen boeken. Hoe kunnen we deblokkeren en echte hervormingen doorvoeren? Dus op het congres gaan we bespreken wat we willen doen dat vandaag onmogelijk is, want geblokkeerd. Het confederalismecongres wil ingaan op de vraag hoe we ons lot in eigen handen kunnen en moeten nemen en wat dat betekent voor de economie, de belastingdruk en justitie.’

Om dat allemaal duidelijk te maken trekt congresvoorzitter Ben Weyts vanaf november de vijf Vlaamse provincies rond met de congresteksten. Het wordt misschien geen flitsende show zoals Café bij Bracke en vrienden, maar het kan wel een indruk geven waar de N-VA naartoe wil.