De realiteit haalt de PS in

In de Kamer heerste de voorbije weken een ongekende spendeerpolitiek. Beneveld door de coronalucht vliegen de honderden miljoenen ons rond de oren. Gedreven door een compulsieve losbandigheid, die een restregering kenmerkt, zou je bijna vergeten dat de evergreens zoals de vergrijzing, tewerkstelling, mobiliteit, energie, klimaat en dies meer, ook nog op tafel liggen. Alleen met een grondige hervorming van onze staatsstructuur kunnen we deze uitdagingen bezweren.

Uit angst voor machtsverlies worden de broodnodige hervormingen echter tegengehouden door de heersende klasse. Alle voorstellen die verder gaan dan symptoombestrijding, worden door de baronieën tegengehouden. De heersende elite is de sluipschutter van het vertrouwen in onze instellingen. Rücksichtslos wordt het ene fausse bonne idée na het andere op ons afgevuurd. Mijn moeder heeft me nochtans altijd geleerd dat je gratis kaas alleen in muizenvallen aantreft. Staatsmanschap is onbestaande in deze bananenrepubliek, waarbij elke communautaire idee-fixe op een bananenschil rust.

Wie betaalt, bepaalt

Sinds 1970 is de Vlaamse leeuw gekooid en de meerderheid geketend. In dat jaar werd de representatieve democratie namelijk bij wet afgeschaft. Sindsdien heerst er een dwangdemocratie die van de weeromstuit meer afkeer dan liefde opwekt. Sinds 2010 begint dit echter bij de Vlaming te knagen. En sinds 2019 bevindt onze vorst Filip zich in de situatie die de Waalse politicus François Perin (RWF) dertig jaar geleden voorspelde. ‘Na één of andere verkiezing zal het ongelukkige staatshoofd achter een onvindbare regering aanhollen. Wat zou de Vlamingen dan in de weg staan om unilateraal hun onafhankelijkheid te proclameren en zich tot natie te verklaren?’ Tja, wat staat ons — buiten het gebrek aan een Vlaams front — nog in de weg? Met Demir (N-VA) als eerste Vlaamse minister van Justitie is alvast een eerste cruciale stap gezet in de ontwarring van de gordiaanse knoop.

De drie koningen zetten de volgende stap alvast niet. Zij gooien de handdoek in de ring. Het trio ontpopte zich de voorbije weken als een ware boysband. De matekes werden onderhouden met een reality show op de sociale media waarbij ze hun stinkende best deden om Oh Oh Cherso te overtreffen in zedeloosheid. De ene patser maakte zich druk om wiens mama wiens vuile was doet en de andere patser ging liever vriendschapsbandjes maken bij Bab Buelens dan in te gaan op een uitnodiging tot overleg. Nu kan je opwerpen dat ik de kwaliteiten van Bab niet ken, maar ik vraag me toch af wanneer de laatste het licht uit doet. Toch is het niet allemaal — mijn excuses voor de flauwe woordspeling — Conner en kwel. Wie Dumas’ roman kent weet dat er vroeg of laat een vierde musketier ten tonele verschijnt.

BFW

Er schijnt iets te bewegen in de Wetstraat. De deus ex machina zit hem deze keer in een drieletterwoord — niet ‘WTF’, wat toepasselijk is voor de laatste maanden — maar BFW: de Bijzondere financieringswet uit 1989. Die bepaalt de dotaties die vanuit de federale kas richting de verschillende beleidsniveaus vloeien. In de jaren 80 van de twintigste eeuw spraken we nog niet over een koningstrio, maar over de Toshiba-boys — vernoemd naar de gebruikte computers voor de berekening van de geldstromen. Voor de financiering van de gemeenschappen werd toen gewerkt met het model van CVP-minister van Onderwijs Daniël Coens — vader van. De familiecratie is nooit veraf.

Volgens de Oostenrijkse econoom Friedrich Hayek leidt overheidsoptreden altijd tot meer overheidsoptreden. Deze vaststelling is dan ook de sokkel van het cliëntelisme dat eigen is aan l’état PS. Teneinde hier paal en perk aan te stellen tekenden in 2013 de christendemocraten Wouter Beke en Benjamin Dalle een uitdoofscenario uit waarbij de transfers richting Wallonië vanaf 2024 minder gul worden. Tegen dan zou Wallonië het wel alleen redden. Quod non. Vlaanderen is nog steeds goed voor 80% van de export van het volledige land. In Brussel en Wallonië heerst er bijna drie tot vier keer zoveel kinderarmoede als in Vlaanderen. En de tewerkstellingsgraad ligt in Wallo-Brux nog ver onder die van Vlaanderen. De boutade van Philippe Destatte, ex-PS-kabinetschef, dat ‘Wallonië alleen overeind blijft dankzij de geldstromen van Europa en Vlaanderen’, staat nog steeds als een huis. Liever brutaal met de waarheid dan elegant met de leugen.

Nuda Veritas

Wanneer het onmogelijke onvermijdelijk wordt, wordt het onmogelijke mogelijk. De Franstalige socialisten lijken dit ook te beseffen. PS stuurt aan op herziening financieringswet,  kopte De Tijd op vijftien juli. De Franse Gemeenschapsregering moet namelijk ten gevolge van de coronacrisis op zoek naar geld — de verwachtte put van 708 miljoen blijkt te stijgen tot 1,8 miljard euro. In het verleden flirtte de N-VA met een systeem soortgelijk aan het federale Duitsland: Daar kunnen de minder vermogende deelstaten niet onder een bepaald minimum zakken, terwijl de meer vermogende deelstaten niet verplicht kunnen worden boven een bepaald maximum solidair te zijn. Bereikt Magnjet dezer dagen zijn peripeteia of houdt hij ons in spanning tot 2024? Politieke voorspellingen zijn even betrouwbaar als de kleurencodes van Buitenlandse Zaken, maar geld is en blijft het beste strijkijzer om alle plooien glad te krijgen.

Vijf minuten politieke moed

Het geld is dus op in Wallonië. Ipso facto is de PS geen ‘demandeur de rien‘ meer. Dan komen we al snel uit bij de splitsing van de sociale zekerheid, de grootste hap uit de zo goed als lege federale kas. In dat geval komen we in 2030 dichter bij de vijfde verjaardag van de republiek Vlaanderen dan bij de tweehonderdste van België.