Genderneutrale kledingafdeling: mogen we ook nog meisje zijn?

Na de Britse warenhuisketen John Lewis maakte ook Hema deze week bekend dat het onderscheid tussen hun jongens-en meisjesafdeling wordt opgeheven, en dat ze gefuseerd worden tot ‘kids’. Nu valt er al veel te zeggen over het gedrocht ‘kids’ dat sinds enkele jaren onze taal is binnengekropen, maar dat geheel terzijde.

Seksisme

Dat er protest kwam tegen seksistische teksten op kleding waarin meisjes minder ambitie worden toegedicht dan jongens, kan ik alleen maar toejuichen. Waarom zou op een stoere jongens-T-Shirt ‘Little man, big ideas’ prijken, terwijl de vrouwelijke versie ‘Little girl, big smiles’ meekreeg? Daar gaan mijn haren ook een beetje  van overeind staan.

De oplossing zou er dan, volgens mijn boerenverstand, in kunnen bestaan dat ook de vrouwelijke versie ‘Little woman, big ideas’ zou meekrijgen, of dat er een mannelijke versie ‘Little boy, big smiles’ zou komen. Niet elke jongen of meisje is even ambitieus, en breed glimlachen lijkt me noch voor jongens, noch voor meisjes al ooit problematisch geweest.

Het vermaledijde GAP zou het dan weer gedurfd hebben de girly-outfit met ‘Sociale vlinder’, en de jongens outfit met ‘Kleine geleerde’ te versieren. Hoewel mij volledig ontgaat waarom ‘sociaal’ een problematische eigenschap zou zijn, denk ik ook hier: voorzie twee versies per geslacht. Want let’s face it, niet alle jongens groeien op tot geleerden, en niet alle meisjes zijn even sociaal. (En sociale geleerden zijn al helemaal zeldzaam.)

Genderneutraal

Maar wat hebben de adepten van genderneutraliteit als oplossing bedacht? Juist, vlak alles af tot één genderneutrale éénheidsworst. En vervang ‘meisje’ en ‘jongen’ door ‘kid’ (ik blijf het een gruwelijk woord vinden).

Maar niet getreurd, zegt Hema, voor stoere meisjes zal er stoerdere kleding voorzien worden (geen vermelding van minder stoere kleding voor jongens, maar ook dat schijnt normaal te zijn in dit door potige madammen gedomineerde clubje) en voor de andere (lees, minder ‘stoere’ meisjes) zullen er nog steeds roze jurkjes en onderbroeken met hartjes beschikbaar zijn.

En hier maken die genderneutrale verlichte breinen nu een enórme denkfout, en stereotyperen ze meisjes die eruitzien als meisjes als, jawel, minder stoer. Waarom moet een meisje zich ‘neutraal’of ‘stoer’ kleden om ‘ambitieus’ en ‘intelligent’ te zijn? Kan een meisje dat houdt van jurkjes en onderbroeken met hartjes niet ambitieus of intelligent zijn dan? Moet een meisje haar vrouwelijkheid afschudden om serieus genomen te worden? Is het terug zover gekomen dat ‘er vrouwelijk uitzien’ gelijk staat met ‘niet ambitieus en minder intelligent zijn’?

Merkel of Clinton? Neen bedankt

Moeten we er allemaal uitzien als Mutti Merkel of Hilary Clinton om serieus genomen te worden? Ik ben een kind van de jaren 70. Zo’n stoer meisje in sponzen broekjes dat meespeelde met de jongens. De jaren 80 met hun zwarte vormeloze hobbezakken (aan de glitterpakjes heb ik mij nooit gewaagd) waren de facto ‘genderneutraal’: iedereen zag er even suïcidaal uit. Toen ik in de jaren 90 mijn intrede maakte in het bedrijfsleven, kon je er ook maar beter niet té vrouwelijk uitzien. Broek- en rokpakjes in neutrale kleuren waren de norm voor ambitieuze jonge vrouwen. Kijk maar naar de vrouwelijke politica’s in die jaren.

Sinds een de eeuwwisseling is daar echter langzaam verandering ingekomen, ook mede dankzij een aantal vrouwelijke politici die er, ondanks hun functie, vrouwelijk en zelfs sexy bleven uitzien. Mensen raakten stilaan gewend aan vrouwelijke, intelligente, ambitieuze en stoere madammen. Ook een vrouw met leuke, kleurige, vrouwelijke kleding werd voor vol aanzien. Als vrouw, als medewerker, als collega. Vooruitgang. Ik heb geen broekpak meer aangetrokken.

Niet dat er geen vooruitgang meer geboekt kon worden, getuige de hierboven beschreven stereotypering, maar een vrouw kon eindelijk vrouw zijn én als vol worden aanzien. Ook zogenaamde ‘vrouwelijke’ kenmerken als empathie en social skills werden als een sterke troef gezien in bijvoorbeeld verkoop- en marketing functies en sociale mannen- en vrouwen die hun team  op een empathische manier leidden, werden beschouwd als betere managers. We waren dus bijna zover dat zelfs het toedichten van ‘vrouwelijke kwaliteiten’ niet meer negatief was, of zelfs gendergerelateerd, maar gewoon bekeken werden als positief naargelang de situatie of het nut ervan voor die persoon. Gelijkheid.

Opnieuw: er was nog werk aan de winkel, maar de trend was ingezet. Maar nu lijkt het of we weer terug bij af zijn. Vrouwen krijgen opnieuw de boodschap mee dat ze hun vrouwelijkheid maar best niet in de verf zetten. Roze jurkjes en onderbroeken zijn alleen nog voor sociale, glimlachende ‘roze jurken en onderbroeken-meisjes’. De stoere, ambitieuze, intelligente meisjes gaan immers voor genderneutraliteit.

Als vrouw moet je dus opnieuw kiezen tussen je vrouwelijkheid, of je carrière. En je krijgt het van Hema als kind al mee, gratis en voor niks, kwestie van het onderscheid goed te internaliseren.

Voeg daarbij de toegenomen verpreutsing van onze maatschappij, waar een rok tot boven de knie al als aanstootgevend wordt gezien en waar ‘bescheiden’ vrouwen zich zedig bedekken, en het ziet niet goed uit voor stoere, intelligente, sociale, ambitieuze, breed glimlachende girlie-girls.