Meer Ebru Umar, minder Angela Merkel

Ergert u zich daar ook zo aan? Dat zuinige toontje waarmee allerlei prominenten afstand nemen van een Ebru Umar of een Jan Böhmermann. Jazeker, zij hebben het recht om Erdoğan te beledigen, en het is natuurlijk een schande dat zij om hun woorden vervolgd worden – maar het is toch heel belangrijk om in dezelfde adem te benadrukken hoe platvoers, flauw en belabberd het proza van zo’n Umar of Böhmermann is. Vrije meningsuiting: allemaal goed en wel, maar de manier waarop de Erdoğan-critici er gebruik van maken, is in de ogen van hoogstaande Vlaamse intellectuelen toch wel zeer minnetjes.  

Met het bekritiseren van Erdoğan houden de hoeders van De Goede Smaak zich niet bezig. In Vlaanderen vinden commentatoren, comedians en andere helden van de zijlijn het moediger om in te hakken op Donald Trump, Geert Wilders en Bart De Wever. Als er al eens een buitenlands staatshoofd op de korrel wordt genomen, is het bij voorkeur Vladimir Poetin. Je vindt in deze contreien sneller critici die (nog maar eens) willen inhakken op Bush en Blair, dan moedige stemmen die het actuele islamisme consequent op de korrel nemen. Mensen die dat wel doen, worden meewarig bekeken, politiek gelabeld en weggezet – al dan niet omwille van hun gebrek aan ‘goede smaak’.  

Je zag het eerder al bij Theo Van Gogh, je zag het zelf bij Charlie Hebdo. Moord mag niet, en het was allemaal heel treurig, maar er moest toch worden vermeld dat Charlie Hebdo vaak wel zeer vulgair was. Die Franse cartoonisten hadden zelfs de gewoonte om, let op, bewust te kwetsen. In de middenstandersmoraal van vandaag is het niet netjes om heler bevolkingsgroepen bewust te kwetsen – fatsoenlijke mensen doen dat niet, en al zeker niet als er minderheidsgroepen bij betrokken zijn. ‘Moeten we dat recht op vrije meningsuiting niet oordeelkundig gebruiken’, zo wordt de oproep tot zelfcensuur dan verwoord. En zo wordt het aan enkelingen als Ebru Umar of Jan Böhmermann overgelaten om uit te halen naar dictators.  

Woord & Daad  

In Duitsland en Nederland zijn er mediafiguren die buitenlandse staatshoofden beledigen. In Vlaanderen zijn er vooral veel mediafiguren die buitenlandse staatshoofden verdedigen. Met stip op nummer één: de Heilige Angela, patroonheilige van grenzenslopers en mensensmokkelaars. Wat La Merkel ook doet: ze blijft voor opiniërend Vlaanderen het morele kompas van Europa. Zelfs nu haar ‘wir schaffen das’ een holle slogan is geworden, die in de feiten volledig wordt tegengesproken door de Duitse beleidskeuzes op het nationale én internationale toneel.  

Dit is de waarheid over Merkel: zij heeft haar hand overspeeld, en probeert zich nu koste wat het kost overeind te houden. Toen ze haar eigen grenzen openstelde voor alle havenlozen van deze wereld was zij niet vergeten dat er tussen haar Duitsland en Syrië een hele resem soevereine staten lagen – het kon haar gewoon niet schelen. Bewust heeft de Duitse kanselier een hele keten partnerlanden gedegradeerd tot transitlanden. Deze schaamteloze soloslim ligt aan de basis van de asielcrisis en het feit dat de Europese Unie nu afhankelijk is van de schurk Erdoğan. Hoe anders had de wereld én de vluchtelingencrisis eruit kunnen zien als Merkel begin 2015 meer had geïnvesteerd in Europees overleg dan in haar persoonlijke promotie.  

De Vlaamse afdeling van de Fanclub Angela Merkel blijft blind voor de realiteit. Als Merkelianen (uitzonderlijk) al eens toegeven dat Merkel inderdaad de drijvende kracht is achter de deal met Turkije, die pushbacks invoert en de Conventie van Genève opschort, dan wordt daar altijd haastig aan toegevoegd dat de arme IJzeren Kanselier hiertoe gedwongen werd door de onwil van de andere Europese landen. In werkelijkheid staat het water ook Duitsland aan de lippen, en wil niemand de deur laten openstaan voor nog eens een miljoen (of meer?) vluchtelingen die ook in Duitsland weinig perspectieven hebben. Merkel koos eieren voor haar geld: ze heeft het discours behouden, en het omgegooid. Uit elke nieuwe knieval voor Erdoğan blijkt hoezeer we het zonder Turkse grenswachter niet meer ‘schaffen’.  

Iran 1979 in slowmotion

Veel mensen onderschatten hoe ernstig de siuatie aan de Europese buitengrenzen is. Poetin en Erdoğan timmeren aan ouderwetse autocratische machines. In Turkije speelt zich een islamitische revolutie in slowmotion af. De Iraanse Revolutie van 1978-1979 had maar enkele maanden nodig om een vrij open en tolerant Perzië omver te werpen en een streng-islamitisch theocratie te vestigen. Erdoğan en zijn AKP nemen vele jaren de tijd, maar ontmantelen net zo goed een seculier en op het Westen gericht land, ten voordele van een islamitisch regime waar de mensenrechten zwaar onder druk staan. De Turkse diaspora in Europa kijkt het goedkeurend aan.  

Europa heeft geen vat op de wereldgebeurtenissen, maar kan wel een reactie kiezen. Ofwel kiezen we voor de methode Merkel, die ons schatplichtig maakt aan Erdoğan omdat we de Turken nodig hebben voor het vuile werk dat we zelf niet willen doen (omdat we dan onze mooie praatjes niet meer kunnen debiteren). Ofwel kiezen we voor de methode Umar/Böhmermann, die genadeloos het vrije woord hanteert, en compromisloos de confrontatie opzoekt met ieder regime dat de mensenrechten en de democratie verdrukt. Ook als dat soms ‘smakeloos’ bevonden wordt, ook als dat sommigen tegen de borst stoot. Zonder af en toe een kwetsend woord, snijden we op lange termijn toch maar in ons eigen vel. 

Foto (c) Reporters