JavaScript is required for this website to work.
Europa

Nederlandse bom onder Oekraïne-politiek EU

Burgerbeweging dwingt referendum af over associatieverdrag

Daniël Walraeve28/9/2015Leestijd 3 minuten

Dankzij ‘GeenPeil’ mogen de Nederlanders zich uitspreken over de Oekraïnepolitiek van de EU. Dat kan een probleem worden voor de EU.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De kans is reëel dat de term ‘Geen Peil’ u weinig zegt. De Nederlandse burgerbeweging werd in Vlaanderen, net als in Nederland, door de meeste media doodgezwegen. De samenwerking tussen de website GeenStijl, het Burgercomité-EU en het Forum voor Democratie liet zich echter niet ontmoedigen door dat cordon médiatique. Onder leiding van journalist Jan Roos en academicus Thierry Baudet ging GeenPeil deze zomer op zoek naar een draagvlak voor een referendum over het EU-associatieverdrag met Oekraïne. Zonder de steun van de mainstream media en zonder een tros bekende koppen verzamelde het burgerplatform binnen 6 weken liefst 451.666 handtekeningen – een pak meer dan de vereiste 300.000 krabbels. De Nederlandse Kiesraad gaat de handtekeningen nu controleren, en neemt daarvoor tot 14 oktober de tijd. Toch lijkt nu al zeker dat onze noorderburen zich in het voorjaar van 2016 mogen uitspreken over de Ostpolitik van de Europese Unie. 

De kans is reëel dat ook het EU-associatieverdrag met Oekraïne u maar weinig zegt. Nochtans ligt dat verdrag aan de basis van de crisis die Oekraïne nu al twee jaar verscheurt. Het associatieverdrag is een vrijhandelsakkoord, dat handelsbelemmeringen zoals importtarieven wegneemt. Het is echter ook een eerste stap richting Oekraïeens lidmaatschap van de Europese Unie. Door Rusland wordt het verdrag gezien als ongeoorloofde EU-inmenging in de Russische invloedssfeer. Door eurosceptici wordt het verdrag gezien als een zoveelste staaltje van de ongebreidelde en ondoordachte uitbreidingszucht van de Europese Unie. Volgens GeenPeil is het associatieverdrag een typisch voorbeeld van een cruciaal akkoord dat ver boven de hoofden van gewone Europeanen werd gesloten. De toekomst van ons continent wordt in Brussel bedisseld door een schimmige club van roekeloze Eurocraten. Daar moet een Nederlands referendum nu een rem op zetten. 

Belangrijke bevraging

De eurosceptici van ‘Geen Peil’ hebben hun slag nog lang niet binnen. Het referendum is alleen rechtsgeldig wanneer minstens 30% van de stemgerechtigde Nederlanders komt opdagen. Zelfs als er genoeg kiezers in de stembureaus verschijnen en zelfs als een duidelijke meerderheid tegen het associatieverdrag stemt, dan nog is het referendum alleen raadgevend. Het verdrag werd bovendien al geratificeerd door de Nederlandse Tweede Kamer, en zal nog voor het referendum kan plaatsgrepen in werking treden. Het gaat tot slot ook over een schijnbaar technische kwestie, die de grote massa misschien niet zal kunnen beroeren. Het associatieverdrag lijkt als onderwerp bijna willekeurig gekozen, alsof de Nederlandse eurosceptici het eerste het beste thema hebben aangegrepen om de Europese Unie in vraag te stellen. De Wet Raadgevend Referendum ging pas in op 1 juli van dit jaar – amper enkele weken later werd de campagne van ‘Geen Peil’ opgestart. 

Toch zou dit een nieuwe nederlaag voor de Europese Unie kunnen worden. Onze noorderburen zijn emotioneel sterk betrokken bij de Oekraïnecrisis, sinds op 17 juli 2014 maar liefst 193 Nederlanders uit de lucht geschoten werden boven Oost-Oekraïne. De Nederlanders, die de EU-Grondwet in 2005 wegstemden met 61%, zijn sowieso niet het meest eurofiele volk binnen de Europese Unie. De legitimiteitscrisis van de EU is het voorbije jaar alleen maar groter en duidelijker geworden. De Griekse crisis en de vluchtelingencrisis hebben pijnlijk duidelijk gemaakt dat de ongebreidelde groei van de EU op een domme en zelfs gevaarlijke manier is doorgedrukt. Het Nederlandse referendum zal daarom slechts in naam alleen over het associatieverdrag met Oekraïne gaan: de EU-fiasco’s van het voorbije jaar zullen de volksraadpleging ongetwijfeld kruiden en sturen. Vooral het vluchtelingenvraagstuk zal niet uit de harten en de hoofden van de kiezers geband kunnen worden op stembusdag. Zeker niet nu Geert Wilders heeft bevestigd dat ook hij campagne zal voeren om het associatieverdrag met Oekraine te buizen. Wilders is volgens een recente peiling van Maurice De Hond op zijn dooie eentje goed voor het aantal zetels dat de twee zittende regeringspartijen VVD en PvdA samen bijeen schrapen. 

De pro-EU-partijen zullen dit referendum maar moeilijk kunnen winnen. Hoe dan ook lijkt het uitgesloten dat het associatieverdrag onder de Nederlandse bevolking een even ruime meerderheid vindt als in de Tweede Kamer, waar enkel radicaal-rechts (PVV) en radicaal-links (SP) tegen het akkoord hebben gestemd. Dan wordt nog maar eens duidelijk dat de EU-constructie vooral een project is van politieke elites, niet van Europeanen. Brussel voert een politiek waar de Europese bevolking vaak niets van weet. Of wist u dat het associatieverdrag met Oekraïne ook spreekt over militaire samenwerking? Hebt u enig idee van het Europese, en dus ook Vlaamse, belastingsgeld dat door het associatieverdrag richting Kiev vloeit, zetel van een van de meest corrupte regimes ter wereld? Hebben de Vlaamse kranten al veel melding gemaakt over de geleidelijke afbouw van visum-vereisten, waardoor reizen tussen Oekraïne en Vlaanderen straks heel wat makkelijker wordt? Gedurende decennia hebben we steeds meer beslissingsmacht doorgesluisd naar de Europese Unie, die er duidelijk niet altijd oordeelkundig gebruik van maakt. Misschien moeten we de Nederlanders maar benijden: zij krijgen binnenkort tenminste de kans om de Europese Unie de wacht aan te zeggen. Wanneer volgt Vlaanderen? 

Daniël Walraeve (1988)  is het pseudoniem van een brave historicus die eigenlijk maar één onhebbelijk trekje heeft: hij is een onverbeterlijke consument van traditionele media. Elke dag leest hij zowat alle kranten en elke dag wordt hij dan weer vreselijk boos om een of ander editoriaal of ander naïef opiniestuk. Hij kan er zelf echt niets aan doen, tenzij er af en toe een stukje over plegen voor Doorbraak. Stokpaardjes zijn ideologie, identiteit en samenleven. 

Commentaren en reacties