Nood aan een ouderencommissariaat

De moedige jonge verpleegster Liesbet Claeys klaagde vorige week de wantoestanden in de rusthuizen aan. Er is geen tijd om te controleren of iemand wel de juiste pillen krijgt, elementaire hygiënische voorschriften worden niet nageleefd zodat ziektes verspreid kunnen worden na het verschonen van de senioren, mensen met een blaasontsteking blijven soms dagen wachten op een arts … Op VTM reageerde de bevoegde minister Jo Vandeurzen (CD&V). Hij zou nagaan waar dit is gebeurd en dan ging hij de inspectie sturen. Hij wees er ook op dat ‘nog nooit zoveel geld aan bejaardenzorg werd besteed als door deze regering’. 

Waw! Wat een understatement! De inspectie hoort die toestanden eigenlijk te kennen en ze zou niet alleen moeten nagaan of er volgens de normen wel voldoende personeelsleden zijn, maar ook de normen in vraag moeten durven stellen en de hygiënische voorwaarden bekijken.

Trek uw plan-beleid

Er is in de rusthuizen geen werkelijke controle op wat daar gebeurt en weinigen liggen daar echt wakker van. ‘Trek uw plan,’ zeggen de politici: bejaarden moeten zoveel mogelijk thuis worden verzorgd. Ze ‘vergeten’ daarbij dat een meerderheid van de behoeftige bejaarden alleenstaande is. In Nederland zou een minister die verantwoordelijk is voor dergelijke wantoestanden misschien wel ontslag moeten nemen en regende het interpellaties. In Vlaanderen zie je hier maar weinig van.

De problemen zijn nochtans al lang bekend. We sommen er slechts enkele op:

Te lage pensioenen

1 De pensioenen in de privésector zijn veel te laag om een rusthuis te betalen. Dat geldt zeker voor de pensioenen van alleenstaanden, die nochtans meer dan de helft van hun inkomen aan de staat hebben afgedragen tijdens hun actieve leven. Personen die wat centjes gespaard hebben om hun te lage pensioen aan te vullen zien dat spaargeld dan weer wegsmelten door het wanbeleid van de Europese Centrale Bank. En door het gebrek aan moed van de politici die de minimumintresten niet willen koppelen aan de inflatie.

Privatisering

2 Ondanks een verdubbeling van de zorgpremie is de kwaliteit van de zorg verslechterd. De oorzaak ligt grotendeels in de privatisering van de sector. De zwakste mensen in onze samenleving worden opgeofferd aan het winstbejag van enkele rijke families die al veel geld binnenrijfden door de zonnepannelen. De privatisering heeft overal geleid tot drastische verminderingen in het personeel en de kwaliteit van de zorg. Sommige rusthuizen besteden zelfs minder dan 4 euro per dag aan voeding, terwijl dat in de centra voor illegalen al gauw meer dan de helft hoger ligt. Over privatisering van (sommige diensten in) de centra voor illegalen en de gevangenissen wordt (terecht) een grote drukte gemaakt, om privatisering van de bejaardenzorg bekommert men zich niet. Terwijl de zorgbehoeftes in de rusthuizen veel groter zijn dan in de illegalencentra of gevangenissen. 

Personeel

3 Het verzorgend personeel wordt zwaar onderbetaald. Het verdient al gauw enkele honderden euro netto minder per maand dan een cipier, terijl de zorgtaken van rusthuispersoneel toch wel wat zwaarder zijn dan die van een penitentiair beambte. Dit is een regelrechte schande.

4 Er is veel te weinig verzorgend en hulpverlenend personeel: volgens onderzoek van De Tijd zijn er momenteel minstens 1.850 personeelsleden te kort in de rusthuizen en dat zullen er nog veel meer worden in de toekomst. De wettelijke normen zijn niet aangepast aan de reële noden en behoeften van de bewoners van rusthuizen. Maar de politici willen ze niet veranderen, ze moeten ‘bezuinigen’ op de allerzwaksten om meer cadeaus te kunnen geven aan de bedrijven.

Comité P voor rusthuizen

5 Er is amper controle en de bestaande controle bestaat hoofdzakelijk op papier. Daarom moet er een Ouderrechtencommissariaat komen. Net zoals er een Kinderrechtencommissariaat is, moet er ook voor de bejaarden een vast orgaan komen dat wijst op hun noden, niet alleen in de rusthuizen overigens. Dat orgaan zou soortgelijke bevoegdheden moeten hebben als het Comité P. Het zou op klacht en op eigen initiatief onaangekondigde controles moeten kunnen doen in de rusthuizen en zware sancties moeten kunnen opleggen aan overtreders. Dat orgaan zou ieder jaar een rapport moeten voorleggen over de problemen van bejaarden.

Levenseinde

6 De politiek wil bovendien de fundamentele discussie over het levenseinde ontwijken. Hoe hypocriet is het verzet tegen euthanasie bij dementie en tegen het recht op zelfdoding door de pil van Drion! De politici willen wel de mensonwaardige toestanden in de rusthuizen laten voortduren, maar ze willen de mensen niet het recht geven om menswaardig uit het leven te stappen. Liever bejaarden die door besmettingen ten gevolge van slechte hygiëne of door foutieve pillen een trage en pijnlijke dood sterven dan bejaarden die hun lot zelf in handen nemen op een moment dat ze dat nog kunnen. Daarom moet de pil van Drion voor iedere volwassene op ieder moment beschikbaar zijn zonder medische betutteling. Het levenseinde behoort tot het recht op leven (artikel 2 Europees Mensenrechtenverdrag) en de overheid moet dat op een waardige manier garanderen.