JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1209: het bloedbad van Béziers, einde van de ‘ketterij’ der Katharen

VandaagLuc Pauwels22/7/2024Leestijd 2 minuten
‘Het Bloedbad van Béziers’, Duitse ets uit 1890

‘Het Bloedbad van Béziers’, Duitse ets uit 1890

Vanaf 1209 besluiten de Kerk en de koningen van Frankrijk de Katharen in het zuiden van Frankrijk te vervolgen. De Albigenzische Kruistochten eindigden met de verovering van Montségur in 1244.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Een Frans leger trekt op 22 juli 1209 Béziers (Languedoc) binnen om een eind te maken aan de geloofsgemeenschap van de Katharen. Dat is een religieuze groepering die tijdens de Middeleeuwen actief is in Occitanië, Zuid-Frankrijk. De Katharen beschouwen zich als de ware christenen en zijn in zekere zin de voorlopers van de Reformatie. Ze zijn geweldloos en onderscheiden zich door eenvoud, bescheidenheid en weinig hiërarchie. Ze zien de wereld als een eeuwig gevecht tussen Goed en Kwaad. De Katharen verwerpen resoluut de God van het Oude Testament: Jahweh is voor hen een jaloerse, wraakzuchtige, meedogenloze en wrede god.

De Katharen worden als ketters aangezien en door de kerk en de Franse koningen bloedig vervolgd. Zo worden er in Béziers 20 000 mannen, vrouwen en kinderen vermoord. Met het kruis in de hand zweept de heilige Dominicus Guzman de strijders op en zet ze aan tot de slachting. De abt van Cîteaux, Arnaud Amaury, stuurt aan paus Innocentius III een zegebulletin: ‘De goddelijke wraak heeft wonderen verricht’.

Maar dan blijkt dat een aantal Katharen erin geslaagd is te ontkomen en zich heeft gevestigd in de stad Marmande (Aquitaine). In 1219 trekt Amaury de Montfort, gevolgd door twintig bisschoppen en 10 000 soldaten, naar Marmande en neemt de stad in. Ze wordt meedogenloos geplunderd en net als in Béziers tien jaar eerder vindt er een gruwelijk bloedbad plaats in naam van het geloof.

Een kleine groep Katharen heeft zich kunnen terugtrekken op het slot van Montségur (departement Ariège in Occitanië), gelegen op de top van een berg. Daarop wordt Montségur in 1243 aangevallen en belegerd door soldaten en kruisvaarders van de aartsbisschop van Narbonne onder leiding van Hugues des Arcis, de koninklijke seneschalk van Carcassonne. In het voorjaar van 1244, na tien maanden verzet, moeten de Katharen vanwege voedselgebrek zich overgeven.

Ze weigeren zich te ‘bekeren’. Daarop moeten 218 mensen, mannen en vrouwen, de brandstapel van de Inquisitie beklimmen en worden ze in kleine groepjes levend verbrand, terwijl de volgende slachtoffers moeten toekijken. Hugues des Arcis, aan wie het Concilie van Béziers de missie had toevertrouwd om de ‘ketterij’ uit te roeien, verklaart dat de Kathaarse gemeenschap vernietigd is. Einde van de kruistocht, het geloof heeft gezegevierd. Zegt men.

Als je op vakantie bent in de buurt van de Pyreneeën, vergeet dan niet Montségur te bezoeken. Prachtig gelegen, de moeite waard.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties