Vandaag 1820: Friedrich Engels geboren, Marx’ vriend voor het leven

Friedrich Engels wordt op 28 november 1820 geboren in Barmen (nu Wuppertal), Noordrijn-Westfalen. Deze Duitse socialistische filosoof is met Karl Marx de grondlegger van het communisme. In 1842 ontmoeten zij elkaar voor het eerst in Keulen. In 1845 publiceert Engels De toestand van de arbeidersklasse in Engeland over de uitbuiting van de werkende bevolking. Daar weet hij veel van, want zijn vader was eigenaar van een aantal grote textielfabrieken in Engeland en Duitsland.

Tijdens hun gezamenlijk verblijf in Brussel schrijven Marx en Engels het Communistisch Manifest (1848). Dat komt tot stand in een herberg op de Grote Markt, oorspronkelijk De Swaene, die daarna het Frans haute cuisine restaurant La Maison du Cygne wordt. Het levert dit etablissement, dat nog altijd bestaat, doorheen de jaren ook een publiek van salonsocialisten op. Een gedenkplaat herinnert aan het Communistisch Manifest. Het is wel niet in Brussel, maar in Londen uitgegeven.

Karl Marx en Friedrich Engels zijn tijdens hun verblijf in Brussel (1845-1848) trouwe bezoekers van deze taveerne. Ze wonen er onder meer de bijeenkomsten van de Association Démocratique en het Deutsche Arbeitersverein bij.

Links was toen wel anders dan vandaag. Zo geeft Friedrich Engels in 1848 als correspondent voor de Engelse krant Northern Star volgend commentaar op de gevangenneming van de Algerijnse vrijheidsstrijder Abd-el-Kader: ‘Het is naar onze mening zeer gelukkig dat deze Arabische leider is gevangengenomen. De strijd van de Bedoeïenen was hopeloos en hoewel de brutale manier waarop soldaten als Bugeaud de oorlog voerden zeer afkeurenswaardig is, is de verovering van Algerije een belangrijk en gelukkig feit voor de vooruitgang van de beschaving’.

Engels en Marx blijven intieme vrienden. Dat blijkt als in 1851 in Londen, in het huis van Karl Marx en zijn vrouw, Freddy Demuth wordt geboren, zoon van Marx en zijn dienstmeisje, Hélène Demuth. Om schandaal te voorkomen, wordt het kind onmiddellijk erkend door Friedrich Engels. Die overlijdt in Londen in 1895. Hij is dan 74.