Vandaag 1869: Helene Kröller-Müller geboren, zowat de grootste kunstverzamelaarster van Europa
Helene Kröller-Müller (1869-1939)
De particuliere kunstcollectie van Helene Kröller-Müller wordt opgebouwd met de centen van haar man, de Nederlandse industrieel Anton Kröller.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementDe Duits/Nederlandse kunstverzamelaarster en filantroop Helene Müller, beter bekend als Helene Kröller-Müller, wordt geboren in Horst bij Essen (Noordrijn-Westfalen) als dochter van een staalindustrieel. Ze is een van de eerste vrouwen in Europa die een grote kunstcollectie bij elkaar brengt.
Helene studeert in Düsseldorf en Brussel. Ze trouwt in 1888 met de Nederlandse zakenman Anton Kröller (1862-1941), de zoon van haar vaders zakenpartner. Ze verhuist met hem naar Den Haag en het paar krijgt vier kinderen.
Vanaf 1907 volgt zij lessen kunstgeschiedenis in Den Haag bij Henk Bremmer (1871–1956), een gerenommeerd kunsthistoricus – toen zelfs ‘de kunstpaus’ genoemd – die haar belangrijkste adviseur wordt. Hij geeft belangrijke impulsen bij de opbouw van de kunstcollectie. Bremmer adviseert haar jarenlang bij de opbouw van haar kunstcollectie en vergezelt haar ook op aankoopreizen.
In 1909 koopt ze drie werken van Vincent van Gogh: Zonnebloemen, De zaaiers en Stilleven met fles en citroen. De collectie groeit snel door aankopen bij handelaars in Nederland, België, Duitsland en Frankrijk, maar ook rechtstreeks bij kunstenaars, zoals Paul Signac.
Intussen wordt Anton Kröller van grote betekenis voor de ontwikkeling van Rotterdam tot overslaghaven van massagoed naar Duitsland. Vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog – waarin Nederland neutraal blijft – voorziet Kröller zowel de Duitsers als de Engelsen van ijzererts en graan. Gedurende de oorlog onderhandelt hij voor Den Haag met Duitsland en Groot-Brittannië en is hij de voornaamste adviseur van de Nederlandse regering voor de verdeling van de landbouwproductie.
In 1928 begint Helene samen met haar man met de Kröller-Müller Stichting. De intussen gefortuneerde Anton Kröller geeft haar de middelen om haar stilaan wereldberoemde kunstcollectie op te bouwen. De volledige kunstcollectie wordt overgedragen aan de Stichting. In Otterlo bij Arnhem wordt het Kröller-Müller Museum gebouwd door de Nederlandse staat. Dat is gelegen in het Nationaal Park De Hoge Veluwe, het voormalige gigantische landgoed van het echtpaar. Daar wordt in 1938, een jaar voor haar dood, hun enorme kunstcollectie ondergebracht.
Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.
Schrijfster Henriëtte Roland Holst groeide op als notarisdochter en werd onder invloed van Herman Gorter marxiste. Ze evolueerde van sociaal-democrate tot overtuigd communiste.
‘Afgrond’ verhaalt de waargebeurde verhouding tussen Venetia Stanley en de veel oudere Britse premier Henry Asquith, die leidde tot een kabinetscrisis.
