Vandaag 1882: Abraham Hans geboren, een protestants Vlaming op de barricade
Abraham Hans (1882-1939)
foto © Letterenhuis
Hoe komt een protestantse Vlaming erbij zich voortdurend in te zetten voor de Vlaamse ontvoogdingsstrijd? Abraham Hans deed het voor.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementAbraham Hans, onderwijzer, volksschrijver en journalist, wordt in 1882 in Sint-Maria-Horebeke geboren als zevende kind van protestantse ouders – hoe kan het anders in deze Oost-Vlaamse geuzengemeente. Naast auteur was Hans ook een onvermoeibaar ijveraar voor de Vlaamse bewustwording die ontelbare voordrachten gaf, tot in de kleinste dorpen van Vlaanderen.
Abraham Hans behaalt twee keer zijn onderwijzersdiploma: een keer in Nederland, daarna ook nog eens in Gent. Na de Eerste Wereldoorlog wordt hij beroepsjournalist bij het dagblad Het Laatste Nieuws. Daarin publiceert hij al in 1911-1912 zijn eerste feuilleton, de historische roman Een heldenstrijd of de kapitein der Bosgeuzen. Het is de eerste van zijn, hou je vast, vijfhonderd boeken, waaronder ook vele kinderboeken.
Hans zet zich voor de Eerste Wereldoorlog al in voor de beschaafde omgangstaal en voor de vernederlandsing van de universiteit in Gent. Hij blijft strikt buiten het activisme, maar spreekt ook op de eerste grote amnestiemeeting op 17 januari 1920 in Antwerpen. Hij nam verder passioneel deel aan de verzoeningscampagne tussen Vlamingen van verschillende overtuiging en wordt een veel gevraagd redenaar op Guldensporenvieringen.
Herman Teirlinck noemde hem ‘de vernieuwer van Conscience’ en Gaston Durnez stipt aan dat Hans zich ‘in de eerste plaats opvoeder van zijn volk voelde’. De Tweede Wereldoorlog blijft hem bespaard. Abraham Hans overlijdt in 1939; hij is 57. In zijn geboortedorp Sint-Maria-Horebeke is een museum aan hem gewijd. Daar kan je alles ontdekken over de geschiedenis van de protestantse gemeenschap in en rond Horebeke van 1550 tot heden.
Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.
Frans Daels wordt Vlaamsgezind als militair arts aan het IJzerfront. Hij zet de IJzerbedevaarten mee op, daarnaast is hij een veelvuldig gelauwerd arts vanwege zijn medisch onderzoek.
Amerikakenners Roan Asselman en David Neyskens bespreken de actualiteit aan de overkant van de oceaan.