Vandaag 1890: hoe fijn is de elektrische stoel?

In New York wordt op 6 augustus 1890 voor het eerst in de Verenigde Staten iemand ter dood gebracht op de elektrische stoel, een uitvinding van de Amerikaanse tandarts en stoombootingenieur Alfred P. Southwick (1826–1898). De moordenaar William Kemmler is het proefkonijn. Die had zijn vrouw Tillie Ziegler met een bijl in stukken gehakt. Voor deze daad was hij ter dood veroordeeld. Voordien werd de doodstraf doorgaans via ophanging uitgevoerd. Maar Kemmler moet, ondanks protesten van zijn advocaten, plaatsnemen op de elektrische stoel.

De beroemde uitvinder Thomas Edison steunt overigens het gebruik van de elektrische stoel. Volgens sommigen wil hij eigenlijk mensen ervan overtuigen dat wisselspanning gevaarlijk is. Hij is namelijk een grote voorstander van gelijkstroom.

De executie van William Kemmler verloopt verre van vlekkeloos. Op 6 augustus 1890 wordt het vonnis voltrokken. Tijdens de eerste poging wordt de moordenaar 17 seconden lang geëlektrocuteerd, maar blijft toch in leven. Hierop wordt de spanning verhoogd tot 2000 volt. De generator moet na de eerste poging opnieuw worden opgeladen, waardoor er een pauze valt tussen de eerste en de tweede poging.

William Kemmler blijkt tijdens de eerste poging niet overleden, maar hij is wel ernstig verbrand. Omstanders horen hem kermen van de pijn. De tweede poging duurt veel langer. Kemmler komt deze keer wel om het leven. Volgens omstanders was de executie een gruwelijke gebeurtenis. Ze hadden onder meer de geur van brandend vlees geroken en uit het hoofd van de moordenaar rook zien opstijgen.

Een van de aanwezigen was George Westinghouse, een Amerikaanse ingenieur en rivaal van Thomas Edison bij de ontwikkeling van het Amerikaans elektriciteitssysteem. Westinghouse zucht na de executie: ‘Ze hadden beter een bijl kunnen gebruiken’.

Ook een aanwezige reporter laat zich negatief uit over de terechtstelling: ‘Een vreselijk spektakel, veel erger dan ophanging’. Uitvinder Alfred P. Southwick, die ook bij de executie aanwezig is, ziet het helemaal anders: ‘Dit is het hoogtepunt na tien jaar werk en studie! Vanaf dit moment leven we in een beschaafdere wereld’.