JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1891: de broers Philips stichten hun gloeilampenfabriek, daarna PSV

VandaagLuc Pauwels16/5/2024Leestijd 2 minuten

vandaag

vandaag

De broers Philips stichten in 1891 een gloeilampenfabriek die zal uitgroeien tot een conglomeraat van verschillende bedrijfstakken. En als couveuse voor voetbalploeg PSV diende.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Op 16 mei 1891 richten de broers Gerard Philips en Anton Philips de gloeilampenfabriek Philips & Co op om te voldoen aan de groeiende vraag naar gloeilampen, die was ontstaan na de algemene beschikbaarheid van elektriciteit in onze gewesten. Als de Philips-fabriek snel groeit komen er ook Philips-scholen, een Philipsbibliotheek, een Philips-ontspanningscentrum en een Philips Sport Vereniging, waar personeelsleden van Philips verschillende sporten kunnen beoefenen. Hieruit komt in 1913 de bekende PSV-voetbalploeg voort.

In de jaren twintig van de twintigste eeuw begint de fabriek in Eindhoven ook vele andere producten te maken. Zo komt men in 1939 met het eerste elektrische Philips-scheerapparaat, de Philishave. Philips brengt ook als eerste in 1963 de audiocassette op de markt, die zeer succesvol blijkt.

Minder bekend is dat Philips er ook jarenlang een gasfabriek op nahield. Deze gasfabriek splitste lucht in bestanddelen als argon, krypton, neon, stikstof, xenon en zuurstof. Het argon werd gebruikt om lampen te vullen, nadat in 1915 was ontdekt dat de gloeidraad van een met dit gas gevulde lamp veel langer meeging.

In de Tweede Wereldoorlog voerde de Britse luchtmacht hevige bombardementen uit op de Philipsfabrieken. Daarbij vallen in Eindhoven meer dan 150 doden. Het bedrijf kan blijven functioneren, dankzij buitenlandse vestigingen. Het breidt in 1942 onmiddellijk de fabriek in Amerika uit.

Philips produceerde ook talloze kleine huishoudelijke apparaten: koffiezetapparaten, stofzuigers, mixers, strijkijzers en broodroosters, verlichtingssystemen, en consumentenelektronica als radio’s, band- en cassetterecorders, stereoapparatuur, cd-spelers en tv-toestellen, microchips, het platenlabel PolyGram, computers en grote huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, koelkasten en wasdrogers.

In de jaren 1990 en zeker na 2000 worden vele productielijnen en afdelingen verkocht of gesloten. Philips telt in het topjaar 1974 maar liefst 412 000 medewerkers. Nu, in 2024, zijn er dat minder dan 70 000. De omzet daalt van 27 miljard in 1997 naar 18 miljard in 2023. Sinds 2017 is Philips niet meer de hoofdsponsor van PSV.

Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties