Vandaag 1984: René Victor overleden, advocaat en liberaal politicus, verdediger in repressiedossiers

Op 5 november 1984 overlijdt René Victor, Antwerps advocaat en liberaal politicus, zeer bekend door zijn ophefmakende verdediging van een groot aantal Vlamingen in repressiedossiers. Victor was onder meer voorzitter van de Vlaamse Conferentie der Balie van Antwerpen (1947-1960) en van de Vlaamse Juristenvereniging (1964-1983) en stafhouder van de orde van advocaten in Antwerpen (1952). Van 1964 tot 1977 was hij fractieleider van de liberalen in de Antwerpse gemeenteraad. Hij leverde een belangrijke bijdrage tot de vernederlandsing van het rechtsleven in Vlaanderen.

René Victor is het enig kind van een katholieke moeder en een liberale vader. Zijn vader werkt bij de stad Antwerpen, eerst als politieagent, later als klerk in een pakhuis aan de haven. René bezoekt het atheneum van Antwerpen, waar hij les krijgt van onder meer August Borms. Samen met een andere leerling, Paul van Ostaijen, wordt hij lid en in 1912 voorzitter van de Vlaamse Bond. Samen ook breken ze in 1914 hun humaniorastudie af en worden beiden klerk op het Antwerpse stadhuis.

Onder invloed van de Joodse flamingant Marten Rudelsheim en van Herman Vos sluiten de twee studentjes zich aan bij het activisme. In 1915 wordt de 18-jarige Victor medewerker van Het Vlaamse Nieuws. In 1918 wordt hij als ambtenaar geschorst. In 1921 wordt Victor doctor in de rechten en advocaat bij de Antwerpse balie. Hij maakt snel naam door een aantal geruchtmakende assisenprocessen.

In 1931 richt Victor het Rechtskundig Weekblad op als Nederlandstalige tegenhanger van het Journal des Tribunaux. Het weekblad van Victor vormt samen met de Bond der Vlaamse Rechtsgeleerden en de Vlaamse Conferentie der Balie van Antwerpen, een krachtig tegengewicht voor de machtige drukkingsgroepen van Fransgezinde juristen die zich verzetten tegen de vernederlandsing van het gerecht. In 1931 krijgt Victor aan de Université libre de Bruxelles (ULB) de eerste Nederlandstalige leerstoel in de faculteit Rechten. Als de universiteit in 1941 aanstuurt op een conflict met de bezetter inzake benoemingen neemt hij ontslag aan de ULB. In 1955 wordt Victor hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Gent.

Daar was een rumoerige periode aan voorafgegaan. Na de Tweede Wereldoorlog verdedigt Victor toegewijd en zeer efficiënt een aantal politieke en intellectuele tenoren van de collaboratie, waaronder Hendrik Borginon, Gerard Romsée, Victor Leemans, Filip de Pillecyn, Jef van Hoof en honderden anderen. In 1964 wordt hij weer gemeenteraadslid in Antwerpen voor de liberale PVV en voorzitter van de Vlaamse Juristenvereniging.

Jan Verstraete, stafhouder van de Orde van Advocaten (1996-1998), schreef een monumentale biografie van René Victor die in 2018 werd uitgegeven bij Doorbraak, jawel.