Vandaag 1989: Johan Fleerackers overleden, voorzitter van de Vaste Taalcommissie en nog veel meer

In Mortsel overlijdt op 11 maart 1989 Johan Fleerackers (57), toen voorzitter van de Vaste Taalcommissie. Deze Vlaams intellectueel deed uitzonderlijk veel voor de toenadering tussen alle Nederlanden.

Als de 16-jarige Jan Lehembre in 1951 de ABN-kernen opricht is de toen 21-jarige Johan Fleerackers zijn mentor. Het begin van alles. Fleerackers studeert dan aan de Universitaire Faculteiten Notre-Dame-de-la-Paix in Namen en daarna aan de KULeuven, waar hij promoveert tot doctor in de rechten.

Tegelijk is hij uitgever van het scholierenblad De Goedendag, preses van de cultuurafdeling van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV), secretaris van de Eendrachtscommissie van Nederlandse, Vlaamse en Zuid-Afrikaanse studenten, die de Groot-Nederlandse Studentencongressen organiseert in Leuven (1954), Amsterdam (1955) en Gent (1956). Vanaf 1957 studeert hij verder internationaal privaatrecht aan de Universiteit Stellenbosch en andere Afrikaner-universiteiten.

In 1959 wordt hij secretaris van de Kultuurraad voor Vlaanderen, die hij uitbouwt tot een bijzonder doeltreffende drukkingsgroep. Deze functie leidt tot talrijke andere activiteiten. Hij is de Vlaamse secretaris van het Genootschap De Nederlanden in Europa, dat vanaf 1962 opgaat in het Algemeen Nederlands Verbond (ANV). Verder is hij de promotor van het 36ste Nederlands Congres in Antwerpen (1963), dat in 1965 leidt tot de oprichting van de Stichting voor Culturele Integratie van Noord en Zuid. Daarnaast is hij medeoprichter van de uitgaven Openbaar Kunstbezit en secretaris van de werkgroep ‘Culturele autonomie’, die in 1965 een memorandum publiceert, dat leidt tot de oprichting van parlementaire cultuurraden, de eerste stap naar de stichting van gewestelijke parlementen.

Als kabinetschef van negen ministers van cultuur, bovendien van verschillende ‘kleur’, weet hij met veel geduld het Taalunieverdrag van 1980 tot stand te brengen. Hij wordt ook de eerste voorzitter voor Vlaanderen van de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. Achter de schermen speelt hij bovendien een beduidende rol in het Antwerpse Centrum De Singel, in het Nationaal Orkest van België en bij het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Hij is ook nauw betrokken bij de uitbouw van de Orde van den Prince, waarvan zijn vrouw Annie Fleerackers-Ruys van 1993 tot 1996 president zal zijn.

‘Fleerackers beïnvloedde drie decennia lang diepgaand de ontwikkelingen binnen het Vlaamse cultuurbeleid’ stelt Manu Ruys. Gaston Durnez noemt hem in een herdenkingsboek ‘De meest Nederlandse van alle Vlamingen’.