Vandaag 1834: Emanuel Hiel geboren, vrijzinnig Vlaams schrijver, dichter, en onvergetelijk

In Sint-Gillis-Dendermonde wordt op 31 mei 1834 Emanuel Hiel geboren, vrijzinnig Vlaams schrijver en dichter. Hij begint als klerk in een touwslagerij, wordt daarna boekhandelaar, in 1857 tolbeambte in Brussel en vervolgens ambtenaar in het ‘Vlaamsch Bureau’ van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Hiel debuteert in 1855 in de Gazette van Dendermonde en kreeg aanmoediging van zijn stadsgenoot Prudens van Duyse. In 1859 is hij al actief in Vlamingen Vooruit! en vanaf 1867 vinden we hem terug als leraar declamatie aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Hiel wordt lid van de Brusselse vrijmetselaarsloge Les Amis philanthropes (1868), van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde in Leiden (1869), dan liberaal gemeenteraadslid in Schaarbeek (1879-1884) en lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (1886).

De vriendschap met de socialist Emiel Moyson, beiden tegelijk flaminganten, brengt hem ertoe zijn eerste bundel Looverkens bij onze stambroeders de Hoogduitschers geplukt (1859, onder pseudoniem G. Hendrikssone) uit te geven ten bate van de stakende Gentse wevers. De bundel, met vertalingen van Bodenstedt, Düringsfeld, Geibel, Heine, Lenau en Uhland, wijst ook op zijn Germaanse sympathieën en oriëntering. Na de Frans-Duitse oorlog van 1870 inspireert die hem tot het  huldegedicht Hoe zullen wij u danken, o Duitse broederschaar. In 1883 woont hij de onthulling van het Germania-standbeeld bij, dat in de buurt van Rüdesheim is opgericht om de overwinning van 1870-1871 te herdenken.

De Vlaamsgezindheid van Hiel, die in de Brusselse cafés een legendarische figuur was – onder meer door zijn weigering Frans te spreken of te verstaan – uit zich in honderden gelegenheidsgedichten, strijdliederen en historische evocaties.

Van de grootste betekenis was zijn omgang met Peter Benoit. Het radicale, volkse flamingantisme van Hiel, gepaard met ondogmatische vrijzinnigheid, beïnvloedt Benoit diepgaand. Hiel wordt Benoits tekstdichter, onder meer van de oratoria Lucifer (1865) en De Schelde (1867) en een groot aantal liederen. Het bekendste is wel Waar Maas en Schelde vloeien. Hij overlijdt in Schaarbeek op 27 augustus 1899 en in 1907 wordt daar zijn standbeeld onthuld.

In Dendermonde en Gent zijn straten naar Emanuel Hiel genoemd.