3 september. Net binnen: masterplan voor de annexatie van België bij Frankrijk

Elk jaar   In Australië Dag van de Vlag. Op 3 september 1901 werd de vlag van Australië voor het eerste gehesen.

Nadat Australië in 1901 een federatie was geworden, werd voor een nieuwe nationale vlag een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. De meerderheid van de inzenders had een vlag met de Union Flag (de vlag van het Verenigd Koninkrijk) en het Zuiderkruis (een sterrenbeeld dat alleen zichtbaar is op het zuidelijk halfrond) ontworpen.

2012   Overlijden van de  Koreaanse ‘evangelist’ Sun Myoeng Moon (92). Jezus zou in 1935-1936 aan hem zijn verschenen met de opdracht diens werk voort te zetten. De religieuze-politieke Moon-beweging (Moonies) heeft een hoofdkwartier in de Verenigde Staten, organiseerde massa-huwelijken en bezit ook een groot zakenimperium.

Dominee Moon zelf werd in 1982 in de Verenigde Staten veroordeeld voor belastingontduiking en zat in 1984-1985 elf maanden in de gevangenis. In 1992 verklaarde hij officieel ‘de nieuwe Messias’ te zijn.

2004   De op 1 september begonnen gijzeling van schoolkinderen en leraren van School nr. 1 in Beslan (Rusland) door 32 zwaarbewapende Tsjetsjeense terroristen, eindigt na een bloedige aanval van Russische militairen. Van de circa 1500 gegijzelden vinden zeker 334 de dood, waaronder 186 jonge kinderen.

De Russische overheid hield de juiste aantallen geheim: volgens sommige schattingen was het dodental wel drie keer zo hoog. De verantwoordelijkheid voor de terreuractie wordt opgeëist door de Tsjetsjeen Sjamil Basajev.

Geert Wilders (°1963)

2004   Tweede-Kamerlid Geert Wilders stapt na nachtelijk overleg uit de VVD-fractie en gaat verder als eenmansfractie, onder de naam ‘Groep Wilders’. Hij kondigt aan een ‘nieuwe rechtse beweging’ te gaan vormen.

De breuk met de liberale Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is het gevolg van afwijkende standpunten van Wilders. Zo is hij tegen toetreding van Turkije tot de Europese Unie – waar tegenwoordig ook de VVD tegen is. Uit de Groep Wilders ontstaat in 2006 de Partij voor de Vrijheid (PVV).

Aloïs Gerlo (1915-1998)

1998   Overlijden in Grembergen van Aloïs Gerlo (83), geboren in Middelburg (Zeeland). Oud-verzetsman en communist, eerste rector van de Vlaamse Universiteit Brussel (VUB).

Gerlo had de Vlaamse professoren en personeelsleden ervan overtuigd dat twee volstrekt autonome universiteiten – in plaats van één tweeledige universiteit – de beste oplossing was.

Hij wordt op 2 juli 1969 verkozen tot eerste rector van een volkomen zelfstandige VUB. Hij wordt herkozen in 1970 en nogmaals in 1972 en blijft rector tot 30 september 1974. Daarnaast was hij ook voorzitter van het Vermeylenfonds en van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen. Deze grote Erasmus-kenner was een befaamde tegenstander van het VSO.

1967   Zweden schakelt in één klap over van links rijden naar rechts rijden. De ‘H-dag’ (H staat voor höger, dat rechts betekent) wordt een vrijwel vlekkeloze operatie zonder ernstige ongelukken.

Inspecteur Maigret

1966   In Delfzijl onthult de Waalse romanschrijver Georges Simenon (1903-1989) het standbeeld van zijn Inspecteur Maigret, een werk van de Hilversumse beeldhouwer Pieter d’Hondt. Simenon creëerde Jules Maigret in 1929 tijdens een verblijf in Delfzijl (Groningen) voor ‘Pietr-le-Letton’ (Maigret en de onbekende wreker), de eerste Maigret-roman die hij onder eigen naam publiceerde.

In 1930 schreef Simenon Un crime en Hollande (Maigret in Holland) dat ook deels in Delfzijl speelt. Bij de onthulling van het beeld zijn Maigret-vertolkers uit vier landen aanwezig, waaronder de Nederlander Jan Teulings (1905-1989).

Emmy Verhey (°1949)

1962   De violiste Emmy Verhey treedt als 13-jarige voor het eerst voor publiek op. In Scheveningen speelt zij Tsjaikovski voor 2500 toeschouwers. Haar internationale carrière begint in 1966 in Moskou als finaliste van het ‘Tsjaikovski Concours’.

1943   Grote invasie van Italië door geallieerde troepen.

1939   Frankrijk en Groot-Brittannië verklaren de oorlog aan Duitsland.

1900   Groot-Brittannië annexeert Natal (Zuid-Afrika).

1895   Geboorte in Ronse van Léon Delfosse, beter bekend onder zijn schrijversnaam Leo Delfos. Hij begint in 1913 filologie te studeren aan de Rijksuniversiteit Gent, waar hij geschiedenis krijgt van Henri Pirenne en Paul Fredericq. Uit zijn deelname aan de Hugo Verriesthulde blijkt zijn belangstelling voor de Vlaamse Beweging, alhoewel hij uit een Franstalig gezin komt.

Het volgende jaar breekt de Eerste Wereldoorlog uit en neemt Delfos dienst als vrijwilliger bij het 10e Linieregiment aan het IJzerfront. Al in oktober 1914 wordt hij gevangengenomen door de Duitsers en naar het krijgsgevangenkamp van Göttingen gestuurd. Daar studeert hij rechten, houdt culturele en politieke spreekbeurten en werkt mee aan Onze Taal, het weekblad voor de Vlaamse krijgsgevangenen in Göttingen. Hij geeft blijk van activistische sympathieën.

Na de oorlog veroordeelt de Krijgsraad hem in 1922 tot twintig jaar dwangarbeid voor politieke collaboratie. Hij tekent geen beroep aan en blijft in Göttingen studeren. In 1923 promoveert hij bij Karl Brandi, met een proefschrift over de jeugd van keizer Karel V. Van 1923 tot 1930 geeft Delfos Duits en Frans aan het gymnasium van Turda (Roemenië). In 1930 volgt hij in Göttingen zijn schoonvader Raf Verhulst op als lector Nederlands aan de Georg-August-Universiteit, tot aan zijn pensioen in 1965.

In Turda en Göttingen schreef Delfos artikelen voor allerlei Vlaamse en Noord-Nederlandse tijdschriften, gaande van Vlaanderen (1929-1930) tot Wetenschappelijke Tijdingen (1950-1965). Daarin beklemtoont Delfos steeds de organische eenheid van de Nederlanden en stelde hij Belgische ‘geschiedvervalsingen’ aan de kaak. In Duitse bladen schrijft hij informerend over de Vlaamse Beweging. Hij overlijdt in Göttingen in 1967, daags voor kerstmis, op de leeftijd van 72.

1830   De Waalse jurist Alexandre Gendebien stelt kroonprins Willem de scheiding voor tussen de Noordelijke- en de Zuidelijke Nederlanden (het latere ‘België’), onder dezelfde dynastie. Gendebien, die even later de eerste Belgische minister van Justitie zou worden, had een zorgvuldig plan: eerst de ‘bestuurlijke scheiding’ van Noord en Zuid, dan de Belgische onafhankelijkheid, onmiddellijk gevolgd door de aansluiting van België bij Frankrijk. Maar zo liep het niet helemaal. Op de Frère-Orbansquare in Brussel prijkt wel zijn standbeeld.

Zijn betachterkleinzoon, Paul-Henry Gendebien, ijvert vandaag met zijn partij Rassemblement Wallonie-France nog steeds in deze zin, met deze nuance dat hij alleen de aanhechting van Wallonië en Brussel bij Frankrijk nastreeft. We gaan erop vooruit.

1783   De Vrede van Parijs wordt getekend: het einde van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog tussen Groot-Brittannië en dertien koloniën die in 1776 begon. De laatste Britse troepen vertrekken op 25 november 1783. Het verdrag werd namens Amerika ondertekend door John Jay, John Adams, Benjamin Franklin, Henry Laurens en William Temple Franklin. Op een bekend schilderij van Benjamin West zijn de Amerikaanse ondertekenaars te zien, maar niet de Britse delegatie. Die weigerde te poseren.

1752   Groot-Brittannië schakelt over op de Gregoriaanse kalender.

1572   De stad Leuven wordt bevrijd door de troepen van Willem van Oranje.

1314   Verdrag van Marquette waardoor een tweede uitgave van de Guldensporenslag wordt vermeden. Hierdoor moeten de Vlamingen dulden dat de kasselrij Kortrijk tijdelijk onder Frans gezag komt.