7 januari: Net binnen: bloederige aanslag op redactie Charlie Hebdo

Elk jaar   In Armenië Merelots (Dag van de Doden). Op 7 januari worden door de Armeens Apostolische Kerk alle overledenen herdacht. Na de kerkdienst bezoekt men de graven van familieleden en vrienden. Merelots wordt vijf keer per jaar gehouden, telkens de dag volgend op één van de vijf grote religieuze dagen: Kerstmis, Pasen, Vardavar (Dag van het Water), Maria Tenhemelopneming en Kruisverheffing.

Merelots is niet alleen een herdenkingsdag voor de overledenen. Het is ook een dag om genadig voor anderen te zijn en vriendschappen en familiebanden te eren.

France Gall (1947-2018)

2018   Overlijden in Neuilly-sur-Seine van France Gall (71), Franse zangeres en liedjesschrijfster. Haar moeder was zangeres en haar vader, Robert Gall, schreef chansons voor onder andere Charles Aznavour en Édith Piaf. In 1965 wint ze voor Luxemburg (!) het Eurovisie Songfestival met Poupée de cire, poupée de son. Andere bekende chansons van haar: Il jouait du piano debout, Ella elle l’a, Les aveux (met Elton John), Résiste, Dis à ton capitaine. Van 1976 tot zijn dood in 1992 is ze getrouwd met de Franse zanger en producer Michel Berger (1947-92).

2015   In Parijs vallen 12 doden en een aantal gewonden bij een terreuraanslag met kalasjnikovs op het satirische weekblad Charlie Hebdo. De daders van de moordpartij zijn de broers Saïd Kouachi (34) en Chérif Kouachi (32). Na een klopjacht van twee dagen worden ze doodgeschoten door de politie. Onder de slachtoffers zijn hoofdredacteur Charb (Stéphane Charbonnier) en de cartoonisten Cabu (Jean Cabut), Philippe Honoré, Tignous (Bernard Verlhac) en Georges Wolinski. De aanslag wordt opgeëist door Al Qaida.

1990   De scheve toren van Pisa (uit 1275) wordt gesloten voor het publiek. Bij de zorgvuldig restauratie en verankering in lood wordt de overhelling van de toren, die dan 4,5 meter bedraagt, gestabiliseerd op 4 meter, net als in het jaar 1700. Pas in 2001 gaat de scheve toren weer open voor het publiek.

1989   Overlijden in Tokio van keizer Hirohito (87). Hij was de 124ste keizer van Japan van 25 december 1926 tot zijn dood in 1989. Hij neemt bij zijn troonsbestijging in 1926 de naam Showa aan (‘verlichte vrede’), maar laat zich in 1941 door het Japanse militaire establishment overhalen tot deelname aan de Tweede Wereldoorlog. Zijn regeerperiode duurt 68 jaar, van 1921 tot 1989.

1981   In de krant L’Humanité schrijft Georges Marchais, secretaris-generaal van de Parti Communiste Français (PCF): ‘Omwille van de aanwezigheid in Frankrijk van bijna vier en een half miljoen gastarbeiders en hun familieleden stelt de voortzetting van de immigratie ons voor zware problemen. We moeten de werkelijkheid onder ogen zien en de noodzakelijke maatregelen nemen. De alarmdrempel is bereikt […] Daarom zeggen wij: de immigratie moet worden gestopt op gevaar af dat opnieuw arbeiders in de werkeloosheid worden geworpen. Ik wil duidelijk zijn: de officiële en de clandestiene immigratie moet worden stopgezet’.

1974   Overlijden te Gent van Frans Daels, arts en hoogleraar aan de Universiteit Gent, Vlaams-nationaal politicus en voorzitter van de IJzerbedevaarten. Hij stamt uit een welgestelde Franstalige familie in Antwerpen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt Daels vrijwillig militair arts aan het IJzerfront, wat zijn Vlaamsgezindheid diep verankert. Na de Eerste Wereldoorlog is Daels voorzitter van de IJzerbedevaarten en initiatiefnemer van de in 1928-1930 opgerichte IJzertoren.

Van 1940 tot 1942 behoort Daels tot de Raad van Leiding van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). In 1943 schrijft hij een open brief aan de Duitse overheid waarin hij de erkenning van de ‘Nederlandsche zelfstandigheid’ eist. Eind van dat jaar verlaat hij het VNV helemaal. Intussen had hij hulp geboden aan enkele vervolgde joden. In 1968 wordt hij erevoorzitter van het IJzerbedevaartcomité.

An Nelissen (° 1955)

1955   Geboorte te Maasmechelen van An Nelissen, Vlaams actrice met een lange professionele carrière, eerst bij het Fakkeltheater, daarna vanaf 1982 bij het Raamtheater.

1944   Moord in Parijs op Eugène Deloncle (53), Franse ingenieur en rechts-revolutionair politiek leider. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij een artillerieofficier en raakte hij gewond aan het front in Champagne. Hij is in 1935 medestichter van het Comité Secret d’Action Révolutionnaire (CSAR) – beter bekend als La Cagoule, een geheime rechtse, anticommunistische organisatie.

Na de Val van Frankrijk in 1940 en de Duitse bezetting richt Deloncle zijn Mouvement Social Révolutionnaire (MSR) op die maarschalk Pétain steunt. De Gestapo komt erachter dat hij goede relaties heeft met admiraal Canaris van de Abwehr en andere opposanten van het Hitler-regime. Hij wordt in zijn huis en zonder enige vorm van proces door de Gestapo omgebracht. Zijn zoon Louis is zwaar gewond. Na de oorlog zal Louis Deloncle de cosmeticagigant L’Oréal leiden. Zijn nicht Edith Cahier was in 1939 getrouwd met Robert Mitterrand, broer van de latere Franse president François Mitterrand.

Jasperina de Jong (°1938)

1938   Geboorte in Amsterdam van Jasperina de Jong, Nederlandse actrice en zangeres. Ze is bekend van cabaret Lurelei, de musicals Sweet charity, Lang leve de opera!, Fien, Heerlijk duurt het langst, Marlene, een aantal films en De Jasperina show. Van 1961 tot zijn dood in 1985 was ze getrouwd met Eric Herfst (1937-85).

1937   De Nederlandse prinses Juliana van Oranje en Bernhard van Lippe-Biesterfeld trouwen in Den Haag. Voor de (dan) weinig kapitaalkrachtige Bernhard betekent het huwelijk aanzien en financiële middelen. Ook voor de Nederlandse radio is dit een historische dag. De verzuilde omroepen VARA, AVRO, KRO en NCRV zijn genoodzaakt samen te werken en één nationale uitzending te presenteren.

1933   Het Vlaams-nationale weekblad Vlaanderen wijzigt zijn ondertitel, van ‘Weekblad tot verspreiding der Vlaams-nationale gedachte’ naar ‘Onafhankelijk nationaal weekblad voor de Nederlanden’.

1929   Stichting in Zagreb (Kroatië) van de Ustaša-beweging, een Kroatische nationalistische en revolutionaire organisatie, opgericht door het parlementslid Ante Pavelić. De Ustaša bindt de strijd aan met de Joegoslavische koning Alexander die zijn persoonlijke dictatuur had gevestigd, het parlement ontbonden en meteen alle politieke partijen verboden. De Ustaša moet van meet af aan vanuit Italië opereren en krijgt er de steun van de fascisten. Het Kroatische woord ustati betekent ‘opstaan’ en bij uitbreiding ‘in opstand komen’.

1834   Geboorte in Gelnhausen (Hessen) van Philipp Reis, uitvinder van de telefoon, zowel het systeem als de naam.

1761   In Rijsel publiceert Charles-Joseph Panckoucke het eerste nummer van het blad Les annonces et avis divers pour les Pays-Bas. Wie zei weer dat de benamingen Nederlanden en ‘Pays-Bas’ nooit werden gebruikt in Frans-Vlaanderen?

1610   Eerste beschrijving van een maankrater door de Italiaanse astronoom Galileo Galilei.