7 september. Net binnen: Universiteit Leuven gesticht

Elk jaar   Vanaf deze datum korten de dagen ’s morgens gemiddeld meer dan anderhalve minuut en ’s avonds meer dan twee.

Rita Hovink (1944-1979)

1997   Mobutu Sese Seko (66), president-dictator van Zaïre/Congo overlijdt in Rabat (Marokko) aan de gevolgen van prostaatkanker. Mobutu vluchtte begin 1997 na een staatsgreep en liet Congo straatarm achter. Hij stond bekend als autoritair, corrupt en meedogenloos. In 1971 had hij de naam van zijn land (Congo) veranderd in ‘Zaïre’. Dat wordt na zijn dood teruggedraaid.

1979   Overlijden in Hilversum (Noord-Holland) van de zangeres Rita Hovink (35), artiestennaam van Hendriekje Vink. Ze had een dramatisch timbre en heeft haar grootste bekendheid te danken aan het enkele jaren voor haar dood verschenen nummer Laat me alleen, in contrast met het Laat me niet alleen van Liesbeth List (1968). Rita Hovink overleed aan de gevolgen van borstkanker. Ze liet een dochter (Milou) na uit een huwelijk op haar 17de dat nog geen jaar had standgehouden.

1962   Overlijden in Rungsted van Karen Blixen (77), na haar huwelijk barones Karen von Blixen-Finecke, Deense schrijfster. Lang na haar dood werd ze beroemd door de film Out of Africa (1985) van Sydney Pollack. Die is gebaseerd op haar in 1937 verschenen memoires over de zeventien jaar dat zij woonde en werkte in Kenia (1914-1931). Volgens haar wens werd haar doodskist op een wagen getrokken door een paard naar de heuvel gereden, waar de Deense nationale dichter Johannes Ewald (1743-1781) begraven ligt.

1953   Nikita Chroesjtsjov volgt Joseph Stalin op als leider van de Sovjet-Unie. Hij zal 11 jaar aan de macht blijven.

Lena Valaitis (°1943)

1943   Geboorte van de Duitse schlagerzangeres Lena Valaitis, in Memel (nu: Klaipėda in Litouwen). Ze werd in 1981 tweede op het Eurovisiesongfestival met het lied Johnny Blue. Andere nummers van haar zijn onder meer Wenn der Regen auf uns fällt (met Costa Cordalis), So wie ein Regenbogen, Rio Bravo, Ein schöner Tag, Menschen mit Herz, Gloria, Komm lass uns tanzen, Ich lebe für den Augenblick.

Lena’s vader sneuvelde als soldaat in de Tweede Wereldoorlog. De moeder van Lena vluchtte met haar en haar broer uit het verwoeste Memel naar West-Duitsland. In 1979 trouwde Lena met schrijver en acteur Horst Jüssen die in 2008 stierf. Ze heeft twee kinderen. In 1993 trok ze zich terug uit de showbizz, maar in 2001 maakte ze een comeback.

1929   Bekrachtiging van het Protocol van Genève: verbod op het gebruik van chemische wapens.

1923   Op een internationaal politiecongres in Wenen wordt besloten tot de oprichting van Interpol.

1911   Het zal je maar overkomen: Franse politiespeurders arresteren de excentrieke Pools-Italiaanse schrijver Guillaume Apollinaire (Zie Vandaag 26 augustus) op verdenking van diefstal van de Mona Lisa. Hij blijkt onschuldig.

1888   In New York, eerste gebruik van de couveuse bij een menselijke baby, Edith Eleanor McLean. Bij haar geboorte woog zij slechts 1106 gram, maar dankzij de couveuse kon ze overleven. Die primeur wordt wel betwist door de Fransen die voordien al couveuses gebruikten zonder dat er een precieze begindatum bekend is.

1878   William Booth (1829-1912) verandert de naam van zijn ‘Christian Mission’ in ‘Salvation Army’, het Leger des Heils. Het is de eerste geüniformeerde en paramilitair georganiseerde bekeringsorganisatie. Hijzelf wordt de eerste generaal.

1822   Vrijheidsstrijders, geholpen door de ongehoorzame Portugese regent Dom Pedro (1798-1834), roepen de onafhankelijkheid van Brazilië uit. Dom Pedro laat zich tot keizer Peter I kronen. Het land krijgt een regering onder leiding van de nationalist José Bonifácio de Andrada e Silva (1763-1838). Het zal nog tot 1825 duren voor de relaties tussen Brazilië en Portugal weer normaal worden door de ondertekening van het Verdrag van Rio de Janeiro.

1846   De garenfabrikant Auguste Mimerel richt in Roubaix (Frans-Vlaanderen) de eerste Franse patronale organisatie op, het ‘Comité de l’Industrie’. Hij zet voordien zijn drie principes uiteen, een onbeschaamde kapitalistische geloofsbelijdenis: 1. De arbeiders moeten zich permanent bedreigd voelen door werkloosheid, zodat hun eisen gematigd blijven. 2. Men moet buitenlandse arbeiders uit arme landen toelaten, zodat de lonen laag blijven. 3. De opstandigheid van de arbeiders komt niet voort uit ellende, maar uit het reformistische gedachtegoed dat leeft bij de best betaalde werknemers.

1812   In de Slag bij Borodino, zo’n 120 km van Moskou, verslaat het leger van Napoleon nipt de Russische troepen. Het vervolg van deze veldtocht van Napoleon zal veel Vlaams bloed kosten.

De Fransen vallen eind juni Rusland binnen en ondervinden aanvankelijk weinig weerstand. De Russen trekken zich systematisch terug en vermijden confrontaties. Ze gebruiken ’de tactiek van de verschroeide aarde’: alle zaken van militaire en economische waarde die de vijand van dienst zouden kunnen zijn, worden vernietigd. Ook wordt het water vergiftigd, waardoor de Franse soldaten allerlei ziektes oplopen.

Napoleon in het brandende Moskou (onbekend – 1820?)

Napoleon wordt door het gebrek aan voorraden gedwongen steeds verder in Rusland door te dringen. Een week na de krappe overwinning in Borodino trekken de Fransen Moskou binnen. Maar er komt geen capitulatie en zelfs geen vredesonderhandelingen. De Russen steken hun eigen hoofdstad in brand. Daardoor gaan alle voedselvoorraden en pakhuizen in vlammen op. De Fransen zijn gedwongen zich terug te trekken uit Moskou. Tijdens de terugtocht komen de soldaten van Napoleon massaal om het leven, want de Russen vallen het vluchtende leger doorlopend aan.

Dat heeft ook grote gevolgen voor ons land. Door de gedwongen legerdienst die de Fransen hadden ingevoerd, bestaat het Franse leger voor 8,7% uit soldaten uit de Zuidelijke Nederlanden. Ze zijn kanonnenvlees. Niet minder dan 35% sneuvelt, in totaal 79 000 jongens. Na de nederlaag van de Fransen in Waterloo kunnen wij herademen in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. De talrijke Fransdolle collaborateurs worden buitenspel gezet. Maar in 1830 staan ze er terug. Hun wraak is zoet en heet: België.

1572   In opdracht van Willem van Oranje wordt Oudenaarde bevrijd door de bosgeuzen onder leiding van Jacob Blommaert uit Pamele (Oost-Vlaanderen). Blommaert had het vertrouwen van Oranje gewonnen door op 1 april 1572 mee te vechten bij de inname van Den Briel en vijf dagen later met zijn eigen groep Vlaamse bosgeuzen de inname van Vlissingen tot een goed einde te brengen.

1543   Verdrag van Venlo, waarbij Willem II van Gullik, hertog van Gelderland, zich onderwerpt aan Keizer Karel V. Hierdoor wordt het hele grondgebied van de Nederlanden weer onder één gezag verenigd.

1426   Stichting van de Leuvense Universiteit door Jan I, hertog van Brabant. Zij diende als model voor universiteiten te Dowaai (Douai, Frans-Vlaanderen), opgericht in 1562, en Leiden, gesticht door Willem van Oranje in 1575.