Ajuinen doen huilen

‘Ik sluit niet uit dat ik zelf ingrijp, als [Aalsters afdelingsvoorzitter] Patrick [De Smedt] aangeeft dat dat nodig is. En ja, dan zal er allicht uitgemaakt moeten worden wie nog tot de SP.A behoort en wie niet. En dat bepaal ík nog altijd.’ Bruno Tobback stelt zich straf op in de Aalsterse richtingenstrijd. Op het eerst zicht lijken zijn stoere uitspraken in tegenspraak met de officiële statuten van de sp.a, waar in het tuchtreglement sprake is van administratieve en provinciale commissies die in plaats van de voorzitter zouden moeten beslissen over dit soort gevallen. Maar er valt nog iets anders op: Tobback doet het voorkomen alsof hij in de toekomst zou kunnen ingrijpen in Aalst. Alsof hij dat nog niet eerder heeft gedaan.

Eerder dit jaar waren er binnen sp.a al grote meningsverschillen over de toetreding tot een Aalsterse coalitie die werd gedomineerd door N-VA, ook zonder sp.a-verkozenen een meerderheid haalt in de gemeenteraad en met schepenen Karim Van Overmeire en Mia De Brouwer twéé gewezen Vlaams Belangers telt in het bestuurscollege. Ook toen al smeet Bruno Tobback, hierin expliciet gesteund door onder meer Daniël Termont en Freya Van den Bossche, zijn volle gewicht in de schaal om de lokale afdeling te doen afzien van deelname aan de coalitie. Tevergeefs: de leden stemden met ruime meerderheid voor een partnerschap met N-VA en CD&V. De nationale partijtop kon niet anders dan zich neerleggen bij de lokale ledendemocratie, maar verborg de algehele afkeer van de Aalsterse keuzes niet.

Kerstcrisis

De kerstcrisis die deze week nationale voorpagina’s haalde, werd veroorzaakt door het dissidente stemgedrag van twee sp.a-verkozenen die de Aalsterse meerjarenbegroting weigerden goed te keuren tijdens de gemeenteraad van dinsdag 17 december. Het duo had daar tien dagen eerder de impliciete zegen voor gekregen. Op zaterdag 7 december haalde Oost-Vlaams kopstuk Freya Van den Bossche in een gesprek met De Morgen nogmaals uit naar de Aalsterse sp.a-schepenen: ‘In Aalst is het simpel: mathematisch zijn we niet eens nodig, hoe wil je dan wegen op het beleid? (…) Er zijn diepe wonden geslagen. (…) Ik hoop dat het lukt, maar ik sluit niet uit dat het niet lukt.’ Een dag later deed Bruno Tobback daar nog een schepje bovenop in de studio van De Zevende Dag: ‘Ik heb gemerkt dat in Aalst de voorzitter en nog een paar andere verantwoordelijken mensen zijn die heel uitdrukkelijk niet gekozen hebben mandaten op te nemen in dat stadsbestuur en ik vertrouw er op dat zij daar de belangen en de waarden van sp.a verdedigen.’ Vrij vertaald: de critici van beleidsdeelname kregen aan de vooravond van de meest cruciale stemming van de legislatuur al publiekelijk een vrijbrief van de partijtop.

Maar er is meer. De Aalsterse afdelingsvoorzitter en uitgesproken tegenstander van de bestuursdeelname is Patrick De Smedt. De Smedt was jarenlang schepen en OCMW-voorzitter in Aalst maar moest die laatste post na de verkiezingen van oktober 2012 aan N-VA’ster Sarah Smeyers laten. Minder bekend is dat De Smedt werd opgevist door sp.a en momenteel aan de slag is als ‘fractiecoördinator’ in Gent, en dus op de loonlijst staat van de Gentse sp.a. Zijn rol als verzoeningsfiguur, waar Doorbraak reeds eerder vraagtekens bij plaatste, ligt in dat licht nog moeilijker.

Un parfum de campagne

Waarom grijpt een nationale voorzitter zo actief, zo vergaand en zo openlijk in bij een lokale kwestie, dan nog tegen een meerderheid van zijn lokale leden in? Het antwoord staat te lezen in het eerder aangehaalde gesprek dat De Morgen begin december had met Freya Van den Bossche. Haar uitval naar de Aalsterse mandatarissen volgde toen op een opmerking van interviewer Bart Eeckhout: ‘In Aalst werkt sp.a met N-VA aan een beleid dat geen haar verschilt van het Antwerpse.’ Daar knelt inderdaad het schoentje. Tobback wil zich in de aanloop naar de verkiezingen volop profileren als het alternatief voor N-VA. Dat is echter nogal moeilijk als je lokaal in een zichtbare centrumstad als Aalst een N-VA-beleid ondersteunt. Omdat het overwicht van N-VA in de carnavalstad nogal groot is en omdat de lokale N-VA-afdeling er – in tegenstelling tot veel andere afdelingen – enkele ervaren politici telt, slagen de Vlaams-nationalisten er aardig in het lokale beleid naar hun hand te zetten. Op die manier vormt Aalst een handicap, zelfs steeds meer een blamage voor sp.a. Het helpt daarbij niet dat burgemeester Christoph D’Haese (N-VA) geregeld koketteertmet zijn goede verstandhouding met Antwerps burgemeester Bart De Wever. OCMW-voorzitster Sarah Smeyers (N-VA) sprak dan weer verschillende keren haar steun uit voor haar partijgenote Liesbeth Homans, wanneer zij een controversiële uitspraak deed – die dan meestal zwaar op de korrel werd genomen door de Antwerpse sp.a.

Op de N-VA-lijsten die in januari worden voorgesteld zullen heel wat politici met lokale mandaten figureren. Het Aalsterse schepencollege telt met Christoph D’Haese, Sarah Smeyers en Karim Van Overmeire drie N-VA-bewindsvoerders die wellicht opnieuw naar de kiezer trekken. Om voluit te kunnen gaan in de campagne, moet sp.a op tijd uit de coalitie stappen. In Aalsterse coalitiekringen werd de exit van sp.a pas verwacht in april – zogezegd om in de campagne te kunnen uitpakken met de beschuldiging dat er met N-VA’ers niet te besturen valt. Het ziet er nu naar uit dat de sp.a al veel vroeger een beslissing zal moeten nemen. En dat zal dan eerder dankzij dan ondanks Bruno Tobback zijn.

Foto: © Reporters – Ook Freya houdt oogje in het Aalsterse zeilt

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>