Geen land te bezeilen met Kris Peeters

Zouden die federale coalitiepartijen niet eens rond de tafel gaan zitten? CD&V wil het vakbondsprotest ernstig nemen, N-VA is kritisch maar beweert geen taboes te hebben, Open VLD wijst een vermogenswinstbelasting carrément af. Je zou denken dat die Vlaamse Zweden niet aan interne afstemming doen. Maar weet u: dat doen ze dus wel. Er worden, bijvoorbeeld in het kernkabinet, wel degelijk afspraken gemaakt. Alleen: niet iedereen houdt zich aan die afspraken. Zo speelt Kris Peeters vaak cavalier seul.

Peeters heeft zijn collega’s in de regering al meer dan eens koud gepakt. Neem nu de ’tegemoetkomingen’ waartoe de regering zogezegd bereid was in het sociaal overleg: overgangsmaatregelen in het stelsel van het brugpensioen, een groeipad voor brugpensioen bij herstructureringen, een mogelijk uitstel van de hervorming van het tijdskrediet en een herevaluatie van de verplichte gemeenschapsdienst. Door Peeters trots gepresenteerd als toegiften van de regering. In werkelijkheid was er binnen de meerderheid enkel afgesproken dat deze thema’s op tafel zouden mogen komen bij de sociale partners. Er kon over gepraat worden. Noch Open VLD, noch N-VA had begrepen dat dit meteen een reeks cadeau’s was voor de vakbonden. Aan de onderhandelingstafel lachten de vakbonden het pakket van Peeters trouwens meteen weg. Maar de CD&V-vicepremier belde naar de pers en pakte flink uit met zijn ‘redelijkheid’, alsof alle ’tegemoetkomingen’ al verworven waren. De coalitiepartners wisten niet wat ze hoorden. 

Peeters Principle

Anoniem zijn er genoeg ontstemde en verontruste stemmen die klagen over Peeters. Deze week was er nog het goede nieuws over de dalende loonhandicap, door Peeters promt aangegrepen om te verklaren dat er nu extra ‘marge’ was voor het sociaal overleg. Volgens insiders lijkt Peeters niet eens te beseffen dat hij zich te veel permitteert. Noem het gerust het Peeters Principle: een politicus kan zo ver stijgen in de hiërarchie dat hij vervolgens ongeschikt wordt om nog een lagere functie te vervullen. Kris Peeters denkt dat hij (nog steeds) regeringsleider is, dat hij de politieke lijn uitzet, dat hij het gezicht van het beleid is, dat de rest wel zal volgen. 

Achter de schermen wordt er druk gemanoeuvreerd om tijdens de nieuwsluwe eindejaarsperiode een hartig woordje te praten met de CD&V-top. De voorzitters van Open VLD en N-VA maken zich niet eens druk om even schoonmoeder en schoonvader van het kernkabinet te spelen: het gevoel heerst dat Peeters te ver gaat, en dat het zo niet verder kan. Dat de CD&V-vicepremier de begrotingscontrole van maart uitriep tot deadline voor de sociale stabiliteit, is heel veel mensen in het verkeerde keelgat geschoten. Er waren de incidenten rond Jambon, er waren de uitschuivertjes van De Croo, maar nog maar zelden heeft een vicepremier zelf een deadline op de eigen regering gezet. 

Mission Impossible

Het ergste is dat iedereen eigenlijk weet dat het sociaal overleg niet zal slagen. Dat komt door de sociale verkiezingen. Er is weinig aandacht voor, maar net als de algemene verkiezingen kennen de sociale verkiezingen een lange aanloop. Net zoals de verkiezingskoorts in een parlement en een regering al meer dan een jaar voor verkiezingsdag toeslaat, zo ook verlammen de sociale verkiezingen de bewegingsvrijheid van de vakbonden. En het is simpel: de socialistische vakbond zal nóóit een akkoord sluiten met deze regering. De socialistische bond kon niet eens akkoorden sluiten met de regering Di Rupo. En het ACV zal nóóit inschikkelijk zijn als het ABVV dat niet is: dat zou vlak voor de sociale verkiezingen van 2016 suïcidaal zijn. 

Er komt dus geen sociaal akkoord. De vakbonden kunnen het zich niet permitteren. Daarom hebben de bonden de lat voor een akkoord ook zo belachelijk hoog gelegd (als je Rudy De Leeuw hoort, zou de regering Michel zichzelf zowat moeten ontbinden alvorens de rode vakbond tevreden is). Eigenlijk weet iedereen dit. Peeters weet het zelf ook. Het heeft er daarom alle schijn van dat Peeters alleen bezig is met zijn eigen vel. Alle schuld voor het voorspelbare mislukken van het sociaal overleg moet berusten bij de rechtse partners binnen de regering. Boze Bart en Gemene Gwendolyne, niet Koene Kris. Christendemocratische solidariteit, weet u wel. 

CD&V kampt natuurlijk met krimppijnen. Niet langer de spelverdeler aan Vlaamse kant. Geen zuilpartij meer, maar ook nog niet helemaal ontzuild. De christendemocraten worstelen met zichzelf. Maar het is niet fair om van een intern partijprobleem een regeringsprobleem te maken. Daarvoor is de inzet toch net iets te groot.