Onlinejournalistiek doet er wel degelijk toe

‘Racisme wordt vandaag vooral als een excuus voor persoonlijke mislukkingen gebruikt’. Dé quote van het voorbije weekend zat verstopt op bladzijde 19 van een weekendbijlage, in de tweede helft van een gezapig en lang uitgesponnen zomergesprek. Het zinnetje werd daags voordien niet promotioneel uitgespeeld, nergens in de voorkrant aangekondigd, het was geen (tussen)titel en de woorden waren er door de vormgevers niet uitgelicht als opvallend citaat om twijfelende lezers te lokken. Wat een verschil met die andere weekendkrant. In De Standaard van 2 februari 2013 mocht N-VA-voorzitter Bart De Wever een reeks gesprekken rond ideologie afsluiten. Later zou niemand zich veel van dat interview herinneren, behalve de schreeuwerige quote die de redactie op de voorpagina pleurde: ‘Geen homo-T-shirt achter loket’. De Standaard kreeg voor die aanpak heel wat kritiek en een week na publicatie verdedigden hoofdredacteurs Bart Sturtewagen en Karel Verhoeven zich op hun opiniebladzijden. In een assertief stuk onder de titel ‘De Standaard is niet “men”‘ schreven ze onder meer:  ‘Een passage selecteren uit een langer bericht, reportage of interview voor de voorpagina is een courante journalistieke praktijk. Wij – alle kranten en nieuwsmedia – doen het bijna elke dag.’

Die courante journalistieke praktijk, zowat dagelijks toegepast, werd niet uit de kast gehaald voor het zomerinterview met Sven De Ridder en Liesbeth Homans. Nochtans is de reeks gesprekken in Villa Hellebosch een prestigieuze interviewreeks die heel wat manuren heeft gevergd: het gaat hier niet om een snel gesprekje dat geen kans krijgt om te bezinken bij de journalisten. Er was in theorie tijd genoeg om de gewraakte uitspraak voor te leggen aan politieke tegenstanders, vertegenwoordigers van het middenveld of zelfs een Chef Politiek van Doorbraak – allemaal interessante mensen die nu pas twee dagen later aan het woord kwamen. De enige logische verklaring is dat niemand bij De Standaard echt grote nieuwswaarde zag in wat Homans zei.

Ook weldenkend Vlaanderen had vorige zaterdag even tijd nodig om wakker te worden. Wie op Twitter op zoek gaat naar de allereerste tweets die verwijzen naar het interview met Homans, leest mensen die zich ernstig storen aan een heel andere uitspraak: ‘#Homans tracht ons zand in de ogen te strooien door te pretenderen dat alledaagse beleefdheid “conservatief” is. Flauwekul. #deStandaard’ of ook ’”Respect voor een aantal zaken is conservatief” dixit Homans. #WHATTHEFUCK.’ Uiteindelijk zou het dat weekend toch niet gaan over waarden, normen en de vraag of reizigersetiquette op de tram een kwestie van conservatisme is.

De racismestorm begint wat later wel degelijk op Twitter, met verschillende boze reacties van lezers. Maar de hel breekt pas echt los als ook de nieuwssites het nieuws brengen: het vuurtje verspreidt zich dan sneller en kan ook beter gedeeld worden. Tot zover wij konden nagaan was het de webstek van Knack die de uitspraak van Homans voor het eerst in een online-stukje goot. Journalist Simon Demeulemeester publiceerde zaterdag nog voor de middag een bondige versie van de uitspraken. Demeulemeester lijkt zijn stuk te schrijven met een zekere verontwaardiging: op zijn Twitterkanaal omschrijft hij Homans als een verrezen Margaret Thatcher die onzinnige dingen vertelt. Twee uitspraken worden door Demeulemeester op de voorgrond geplaatst: het ‘relatief begrip’ en ‘geen gruwel’. De verzachtende uitspraken waarin Homans het bestaan van racisme erkent en het debat over discriminatie onderschrijft, worden in de laatste alinea kort geparafraseerd. Dit patroon keert terug bij de andere samenvattingen die in de loop van de dag op diverse andere nieuwssites verschijnen. Ook het hevige debat op de sociale media gaat vanaf dan grotendeels voorbij aan de meer verzoenende uitspraken van de Antwerpse OCMW-voorzitter. Ook de instemmende geluiden uit de mond van acteur Sven De Ridder blijven tijdens de rest van de discussie opvallend afwezig.

In Groot-Bijgaarden is men in de loop van zaterdag tot inkeer gekomen. De zondagse editie van Het Nieuwsblad, zusterkrant van De Standaard, wijdt een apart artikeltje aan de ‘racismerel’. Op maandag trekt De Standaard dan zelf alle registers open: een spectaculaire lokker op de voorpagina, een commentaarstuk rond de uitspraak en twee bladzijden reacties. Tegen dan zijn er al talloze tweets, opvallend veel open brieven, blogteksten en online opiniestukjes rond de zaak verschenen. De maskers zijn afgevallen! In slowmotion weliswaar.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>