Vlaamse Ardennen zijn kans voor Ronse

De Vlaamse regering zet in op regiovorming. Vlaanderen zal worden opgedeeld in 17 regio’s, waaronder de Vlaamse Ardennen. Als één van de toonaangevende steden neemt Ronse een belangrijke rol op en vormt de stad mee het hart van de Vlaamse Ardennen. Het geeft Ronse bovendien een hefboom om de impact van de taalfaciliteiten in de feiten verder ongedaan te maken. In augustus 2019 lanceerde Ontgrendel Ronse het voorstel voor een stedelijk netwerk in de Vlaamse Ardennen [1] als alternatief voor de fusiebeweging.

Koterijen afbouwen

De Vlamingen hebben iets met koterijen. Voor elke hobby of huisdier past een nieuw kot. Aan inspiratie heeft men doorgaans geen gebrek. Een schuur, duivenkot of wasruimte: alles is goed om een extra gebouw op te trekken en aan de woning te verankeren.

Deze drang naar een kluwen van koterijen tekent zich eveneens af bij het uittekenen van de bestuursstructuren. Lokale besturen beseften dat ze steeds minder over de bestuurskracht beschikten om ingrijpende uitdagingen aan te kunnen. Vandaar keek men naar de omliggende gemeenten om een samenwerking aan te gaan. De intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (de zogenaamde intercommunales) werden destijds gevormd voor afvalinzameling en -verwerking, rioleringenbeheer, de distributie van elektriciteit en gas, crematoria, erfgoed, toerisme en cultuur,… Daarnaast bestaan nog tal van andere samenwerkingen zoals de hulpverleningszone of politiezone. Dit systeem leidt vandaag tot een ingewikkeld en onoverzichtelijk kluwen van onduidelijke structuren en ondoorzichtige besluitvorming.

Alternatief voor een fusie

In Vlaanderen bestaat al langer de ambitie om het gemiddelde inwonersaantal van de gemeenten te verhogen [2]. Schaalvergroting leidt immers tot tal van schaalvoordelen. Het geeft de lokale besturen meer slagkracht om beleid te voeren, de dienstverlening professioneler te maken, kostenefficiënt te werken en de alsmaar toenemende uitdagingen aan te pakken.

De afgelopen jaren werd duidelijk dat de lokale besturen niet staan te springen voor een fusie. Slechts 15 van de 308 gemeenten sloegen de voorbije jaren de handen in mekaar voor een vrijwillige fusie tot 7 gemeenten [3]. Kleinere steden vrezen de identiteit te verliezen en huiveren voor de schaduw van de grote steden. Niemand wil de grootstedelijke problematieken importeren. Een ander scenario drong zich op.

Vrijdag 12 maart 2021 hakte de Vlaamse regering eindelijk de knoop door voor de ‘grootste interne staatshervorming ooit’. Vlaanderen zal worden opgedeeld in 17 regio’s. Deze regiovorming heeft als doel om de bestuurlijke versnippering tegen te gaan en een halt toe te roepen aan het kluwen van bestuurlijke samenwerkingsverbanden. Dit zorgt voor meer transparantie en doet tal van tussenstructuren verdwijnen. De gemeenten hebben tien jaar de tijd om de samenwerkingsverbanden af te stemmen op de nieuwe realiteit.

Een kans voor Ronse

Deze regiovorming is belangrijk voor Ronse, omdat we door het bijzonder taalfaciliteitenstatuut niet in een fusieverhaal kunnen stappen. Bij een al dan niet verplichte fusieoperatie wordt Ronse totaal geïsoleerd. Dit zou nefast zijn voor de verdere socio-economische ontwikkeling van onze stad.

De regiovorming vormt een cruciale stap in de goede richting. Alle steden en gemeenten kunnen vanuit hun eigen sterkte en eigenheid meegenieten van de voordelen van schaalvergroting. Het zal op termijn het bestuurlijke landschap ingrijpend hervormen. Dat betekent onder meer dat onze politiezone, die nu beperkt is tot de stadsgrenzen, in de toekomst deel zal uitmaken van het grotere geheel van de Vlaamse Ardennen. Onze stad komt door het taalstatuut echter niet in aanmerking voor de vestiging van de zetel van een intergemeentelijk samenwerkingsverband. Daar moet verandering in komen.

De regiovorming richt de blik onomwonden naar Vlaanderen. Ronse is een Vlaamse stad en dat kunnen we in de Vlaamse Ardennen beter uitspelen. Het Nederlandstalige karakter zal worden versterkt als alle overheden, diensten, overheidsbedrijven, nutsmaatschappijen en samenwerkingsverbanden de officiële taal van de stad respecteren en het Nederlands volledig uitspelen.

Volwaardig Vlaams

De stad Ronse moet haar plaats in de Vlaamse Ardennen opnemen en het voortouw nemen voor een verregaande samenwerking. Vandaar moet een gemeenschappelijke strategie worden uitgewerkt om de regionale socio-economische uitdagingen eensgezind aan te pakken. Door de krachten te bundelen plukken we maximaal de vruchten en werken we aan het Ronse van de toekomst. Zo kunnen we in de feiten de negatieve effecten van de taalfaciliteiten steeds meer afwerpen en volwaardig tot Vlaanderen behoren.

We moeten echter op onze hoede blijven door ervoor te zorgen dat de taalfaciliteiten niet doorsijpelen in de rest van de regio en door het grotere geheel eerder verwateren. Maar zelfs als de achterhaalde taalregeling door de realiteit wordt ingehaald, moeten we blijvend ijveren voor de afschaffing ervan. Laten we hopen dat de Vlaamse Ardennen daar ook de schouders onder zetten!

[1] https://doorbraak.be/stedelijk-netwerk-voor-de-vlaamse-ardennen

[2] Het gemiddeld aantal inwoners per gemeente in Vlaanderen is 20.000. Een 70-tal gemeenten heeft onder de 10.000 inwoners. Vaak wordt geopperd om te evolueren naar gemeenten van 30.000 inwoners.

[3] https://overheid.vlaanderen.be/informatie-vlaanderen/gemeentelijke-fusies