Wat moet er toch worden van Valérie?

Een triomfantelijke nieuwe melding van de Comori, het comité belast met de uitvoering van het Vlinderakkoord, bereikt ons allen: de gouverneur van Brussel wordt geschrapt . Dat bericht roept de vraag op: wat met de vice-gouverneur? België heeft immers niet alleen tien provinciegouverneurs en een gouverneur voor het provincieloze Brussel, maar ook twee vice-gouverneurs specifiek belast met toezicht op de taalwetgeving. Daarmee zitten we in één van die bizarre voetnoten van de vreemde constructie die België heet.

Na de vastlegging van de taalgrens werd in 1963 voor de toen nog unitaire provincie Brabant een vice-gouverneur in het leven geroepen belast met het toezicht op de toepassing van de taalwetten in Brussel. Bij de splitsing van Brabant in 1995 krijgt Brussel een eigen (Franstalige) gouverneur met (Nederlandstalige) adjunct die de naleving van de taalwetten in het oog houdt. Daarbovenop komt er voor Vlaams-Brabant ook een (Franstalige) vice-gouverneur (officieel adjunct), specifiek belast met de controle op het naleven van de taalwetten in de faciliteitengemeenten. Hoewel ook Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Henegouwen en Luik faciliteitengemeenten op hun grondgebied hebben, is er in deze provincies geen sprake van zo’n toeziende vice-gouverneur. Die in Brussel en Vlaams-Brabant hebben weliswaar een beperkter takenpakket, maar hun rechtstoestand is verder wel gelijk aan die van de echte provinciegouverneurs.

Wat vangt de Vlinder nu aan met deze bijzondere (vice-)gouverneurs? De functie van gouverneur van Brussel wordt zoals gezegd geschrapt, maar de Nederlandstalige vice-gouverneur blijft behouden. Het is te zeggen: naar alle waarschijnlijkheid wordt Jozef Ostyn (CD&V) bevoegd voor het toezicht op de taalwetgeving in Brussel, maar zal hij niet meer vice-gouverneur heten.  Ostyn zal vermoedelijk de titel van regeringscommissaris krijgen.

Over Valérie Flohimont blijft het stil. Zoals het over deze vice-gouverneur eigenlijk al sinds haar benoeming in 2005 stil blijft. Flohimont is er specifiek mee belast de faciliteitengemeenten in Vlaams-Brabant in het oog te houden en ze kan beslissingen uit de zes gemeenten schorsen. Toch is het vooral gouverneur Lode De Witte die we af en toe horen in het debat over de faciliteitengemeenten. Flohimont zit niet op dezelfde lijn als De Witte: de weinige keren dat zij dan toch eens opduikt in de pers, is het om vragen te stellen bij de volgens haar te Vlaamse omzendbrief-Peeters. Als vice-gouverneur van Vlaams-Brabant, beschikt Valérie Flohimont trouwens over een eigen kabinet en een dienstwagen met chauffeur. Toch maakte ze in haar eerste jaren als vice-gouverneur niet eens een jaarlijks activiteitenverslag op, zoals haar voorganger nog wel deed.

Wat zullen de Comori der Institutionele Hervormingen aanvangen met de vice-gouverneur in Vlaams-Brabant, nu de regeling in Brussel verandert? Als deze functie eventueel behouden blijft, moeten daar ernstige vragen bij gesteld worden.  De komende maanden moeten raad brengen want onze naarstige staatshervormers hebben voorlopig nog geen knopen kunnen doorhakken in de belangwekkende zaak-Valérie.